3 3hv H2 Lezen les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Lezen in je leesboek

Lezen 2.3

In deze les leer je:

• een tekst kritisch lezen.
(Nieuwsquiz?)

(Vorig les: nieuwsbericht en tekstdoel, -soort, -vorm)

Lezen 2.3

Kritisch lezen > een actieve leeshouding!

Hoe weet je of wat je leest waar is? Om daar achter te komen, kun je jezelf bij het lezen steeds kritische vragen stellen. 

Bij een objectieve tekst stel je jezelf anderen dan bij een subjectieve tekst.

waarbij speelt de mening v.d. schrijver geen rol?

1. subjectieve informatie
2. objectieve informatie

Wanneer vraag je je af: is dit waar? Of: is dit echt zo gebeurd? Of: Klopt dit met wat ik al weet?

1. subjectieve informatie
2. objectieve informatie

objectieve en subjectieve informatie

• Subjectieve info
 De mening van de schrijver komt duidelijk naar voren: hij is niet neutraal, hij zegt wat hij ergens van vindt. Of hij geeft zijn interpretatie. Of hij geeft informatie die gebaseerd is op zijn eigen waarneming of ervaring.

Bij subjectieve informatie vraag je je af: vind ik dit ook? Of: Komt dit overeen met mijn eigen waarneming of ervaring?

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
Bevooroordeeld

1. subjectief
2. objectief

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
feitelijk

1. subjectief
2. objectief

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
gekleurd

1. subjectief
2. objectief

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
neutraal

1. subjectief
2. objectief

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
onpartijdig

1. subjectief
2. objectief

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
persoonlijk

1. subjectief
2. objectief

Hoort dit woord bij subjectief of objectief?
vooringenomen

1. subjectief
2. objectief

Dan nu een paar vragen over verschillende tekstvormen. 
Zijn deze vooral objectief of vooral subjectief?

Welke informatie bevat deze tekstvorm vooral?
ingezonden brief

1. objectieve informatie
2. subjectieve informatie

Welke informatie bevat deze tekstvorm vooral?
verslag

1. objectieve informatie
2. subjectieve informatie

Welke informatie bevat deze tekstvorm vooral?
nieuwsbericht

1. objectieve informatie
2. subjectieve informatie

Welke informatie bevat deze tekstvorm vooral?
betoog

1. objectieve informatie
2. subjectieve informatie

Waardoor is het soms lastig het verschil tussen objectieve en subjectieve informatie te bepalen?

• Soms presenteert een schrijver feiten niet neutraal: door zijn woordkeuze probeert hij de mening van de lezer te beïnvloeden.

Oefenen lezen 2.3

Havo: samen tekst 3 blz. 113 lezen

Opdracht 10, 11, 12 maken en nakijken

vwo: opdracht 9, 10, 11a maken en nakijken
(Volgende les moet je 11a bij je hebben om eventueel voor te lezen in de klas, zie volgende slide voor extra uitleg.)

Vraag voor de volgende les: waar let je op bij het bepalen van het leespubliek van een tekst?

Extra uitleg vwo opdr. 11a

Herschrijf de eerste alinea door subjectieve informatie toe te voegen. Richt je op medeleerlingen (het stukje is voor in de schoolkrant). Zorg dat de lezer dit ook belachelijk gaat vinden. Een voorbeeld:

Belachelijke boete voor schommelen

Overbelaste justitie verspilt tijd aan onschuldige schommeltieners

Naar de letter van de wet waren de drie Bredase tieners in overtreding toen ze om tien over tien ‘s avonds op de schommel zaten in een speeltuintje. Want naast een van de ingangen stond (en staat) een onwaarschijnlijk klein waarschuwingsbordje met huisregels etc.