1. Voedselrelaties

• Science
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom vandaag 

Planning

• Vragen?
• Herhalen theorie vorige keer:
• Toelichting nieuwe theorie                                                             Voedselkringloop
  
• Is de toelichting duidelijk geweest? TEST
• Aan het werk

M4 bestaat uit

- Voedselkringloop

- Waterkringloop

- Stroomkring

- Rekenen met het metriekstelsel

Proefwerk 25 juni (week 26)

Nu week 21

Gebruikt voor 1 t:  23-04-2024 nb toen niet grondlagen besproken, blijkt wel onderdeel stof, daarom nu ingevoerd. En het is toch geen onderdeel van de stof volgens Yvette.

voor 1y 23 mei

Ook voor TOMs 1 al gebruikt 26 april 

TOMabc1: 30-05-2024 ; voor deze groep in  ItsLearning  een toetsje gemaakt. En open vragen op papier

Week- datum	Onderwerp	Huiswerk
22- do 30 mei	Voedselkringloop	Werken aan de opdracht en bestuderen bronnen
23- do 6 juni	Voedselkringloop en Waterkringloop	Werken aan de opdracht voedselkringloop en bestuderen bronnen
24- do 13 juni	Waterkringloop en Stroomkring	Werken aan de opdracht Waterkringloop Maken M4 rekenopgaven
25- do 20 juni	Herhalen stof voor de toets
26-	Toets

Planning TOMS1

Onderwerpen en opdrachten

	Opdrachten	Inleverdatum (via ItsLearning)
Voedselkringloop	- opdracht 1 Voedselketen - opdracht 2 Voedselweb - opdracht 3 Voedselketen - opdracht 4: Vragen maken (Word bestand)	Inleveren 14 mei 2024
Waterkringloop	- opdracht 1. Vragen maken (Word bestand) - opdracht 2. Praktijk opdracht (wordt gepland)	Opdracht 1. 28 mei 2024 Opdracht 2. 22 mei
Stroomkring	- opdracht 1. Tekenen 2 schakelschema's - maken M4 rekenopgaven	Opdracht 1: 11 juni Bespreken tijdens de les/ zelf nakijken
Numeriek stelsel	Ja, voor jezelf blijven oefenen zie M1	Niets inleveren
Afsluitend	Toets	25 juni

Planning 1t

Aan het eind van de les weet je...

...hoe een plant eet

...wat voor groepen dieren er zijn (op basis van voedsel)

...wat een voedselrelatie is

...hoe je voedselrelaties kan opschrijven

...hoe aantallen organismen te maken hebben met voedselrelaties

Leerdoelen (herhaling)

Je weet (weer)

Welke stoffen bij fotosynthese gebruikt worden.

Welke stoffen bij fotosynthese ontstaan.

Waar de fotosynthese plaatsvindt

Wanneer fotosynthese plaatsvindt. 

Voor fotosynthese is water nodig.

voor fotosynthese heeft een plant water, koolstofdioxide en licht nodig

1. juist
2. onjuist

Vindt fotosynthese plaats in het donker?

1. ja
2. nee

Fotosynthese kan plaatsvinden in

Fotosynthese kan alleen in de bladgroenkorrel plaatsvinden. Bladgroenkorrels komen alleen in het blad voor, dus in de plant

1. Planten
2. Dieren
3. Bacteriën
4. Schimmels

Kan fotosynthese plaatsvinden in een maisplant?

1. ja
2. nee

Fotosynthese

Zonlicht

Koolstofdioxide

Glucose

Zuurstof

Water

Fotosynthese

Fotosynthese vindt plaats:

* In planten

* In de bladgroenkorrel

* In de groene delen van de plant

* Als er licht is

Water + Koolstofdioxide  --> Zuurstof + Glucose

Zonlicht (UV)

Eten of gegeten worden

Leerdoelen (kennis)

Je leert 

• wat abiotische en biotische factoren zijn
• wat een voedselweb is
• wat een voedselketen is
• wat het verschil tussen een voedselweb en voedselketen is

Leerdoelen (vaardigheden)

• Je kunt voedselrelaties in een voedselketen weergeven
  
• Je kunt voedselrelaties in een voedselweb weergeven

Leven in de natuur

Biotoop dat is een plek voor een organisme met de beste omstandigheden om te overleven

Omstandigheden worden beïnvloed door 

abiotische invloeden invloed uit levenloze natuur  

biotische invloeden: invloed van andere organismen

Voorbeelden:

Bos, weiland, stad en strand

niet leeft EN nooit heeft geleefd

leeft of heeft geleefd  (=dood)

Voedselrelaties

Meest voorkomende relatie is voedselrelatie: A eet B eet C

Voedselketen

De volgorde hoe soorten elkaar eten.

Begint altijd met een plant

Voedselweb

Vos

Veldmuis

Gras

Voedselweb

Vos                Havik

Veldmuis    Veldmuis

Gras                   Gras

Producenten en consumenten

Alleen planten kunnen anorganische stoffen veranderen in organische stoffen.

Produceren = Maken

Producenten

Producenten en consumenten

Dieren, schimmels en bacteriën hebben 

geen

bladgroenkorrels en moeten organische stoffen dus eten.

consumeren = eten

Planteneters

Eten planten

2e schakel

Consument van de eerste orde

(eerste dieren in de keten)

Vleeseter

Eten andere dieren

Alle volgende schakels

Consument van de tweede orde en hoger

Alleseter

Eten planten en dieren.

2e schakel en hoger

Consument van de eerste orde en hoger

Reducenten

Schimmels en Bacteriën

Afvaleters

Breken organische stoffen af tot anorganische stoffen.

Voedselkringloop

Voedselkringloop

1. Producenten: Dit zijn altijd groene planten. Met behulp van fotosynthese en mineralen maken zij glucose en andere voedingsstoffen. 

2. Consumenten: Dit zijn dieren en mensen. Zij eten de voedingsstoffen die de planten maken of ze eten elkaar.

Voedselkringloop

3. Afvaleters: Dit zijn bodemdieren die het afval van producenten en reducenten eten. Ook zij zijn consumenten.

4. Reducenten: Dit zijn de schimmels en bacteriën die humus omzetten in mineralen. Deze mineralen kunnen dan weer door de planten gebruikt worden.

Bodemdieren

Bodemdieren zijn kleine dieren die op de grond leven. Voorbeelden zijn kevers, regenwormen, (naakt)slakken, pissebedden etc. 

Wat heb je vandaag geleerd?

Was de uitleg duidelijk en heb je alles begrepen?

Inloggen met je eigen naam 

Let op de timer!

Wat is de biotoop van een schaap?

1. het weiland
2. een aquarium
3. het bos
4. het moeras

Wat is geen abiotische invloed?

1. Licht
2. Warmte
3. Bodem
4. Voedsel

Slang

Planteneters

Vleeseters

Alleseters

Krokodil

olifant

Cavia

Chimpansee

Wasbeer

Waar staat een voedselketen?

1. rups-plant-vogel-kat
2. plant-vogel-rups-kat
3. vogel-rups-plant-kat
4. plant-rups-vogel-kat

Een biotische invloed...

1. Heeft te maken met de levende natuur
2. Heeft te maken met de levenloze natuur

Hoe wordt dit
genoemd (klikken
om groter te maken)

1. Voedselketen
2. voedselweb
3. Voedselkringloop

Producenten

Consumenten

Afvaleters

Reducenten

Mineralen

Kleine dieren zoals kevers en spinnen (afvaleters) horen bij de

1. Producenten
2. Consumenten
3. Reducenten

Plantenrijk

Dierenrijk

Dierenrijk

Schimmel en bacterierijk

Leerdoelen (kennis)

Je hebt geleerd

• wat abiotische en biotische factoren zijn
• wat een voedselweb is
• wat een voedselketen is
• wat het verschil tussen een voedselweb en voedselketen is

Leerdoelen (vaardigheden)

Ga je de komende weken mee aan de slag:

• Je kunt voedselrelaties in een voedselketen weergeven
  
• Je kunt voedselrelaties in een voedselweb weergeven

Aan de slag

Opdracht 1. Maak een voedselketen van jouw gekozen vogel

Opdracht 2. Maak een voedselweb van jouw voedselketen

Opdracht 3 Maak van je voedselweb een voedselkringloop

Opdracht 4. Beantwoord een aantal vragen

Volgende week 16 april: Praktijktoets

De week erop verder met bovenstaande opdracht

Zie ook ItsLearning

Inleveren 16 mei

Voorbereiding praktijktoets

1. Wat zijn stofeigenschappen?

2. Wat test je met de indicator jood?

3. Hoeveel druppels joodoplossing gebruik je ?

4. Wat bepaal je met de indicator rodekoolsap?

5. Hoe maak je een oplossing? Let op de juiste volgorde!

6. Hoe werk je veilig op een lab?

7. Hoeveel is een spatelpunt?

8. Hoeveel water voeg je toe?

9. In een buisje is een oplossing gemaakt. Met een indicator is zetmeel aangetoond. Kan ditzelfde buisje nu gebruikt worden voor het bepalen van de pH?

10. Hoe ruik je op aan een stof?

11. Mag je proeven tijdens een practicum?

12. Wat doe je als je knoeit?

13. Hoeveel druppels rodekoolsap gebruik je om de te bepalen of de oplossing zuur is?

14. Hoe weet je of de oplossing zuur is?

15. Wat gebeurt er wanneer azijn bij calciumcarbonaat (krijtpoeder) wordt gedaan?