Vragen bij SUIKER - vragen bij examens nieuwe stijl

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vragen bij SUIKER - vragen bij examens nieuwe stijl

Op jouw school is de directie van plan de snoepautomaten te laten verwijderen. Daarin zie jij een goede aanleiding om een beschouwende spreekbeurt te houden over het gebruik van suiker. Daartoe heb je bron 1, 2 en 3 tot je beschikking.

In alinea 1 van bron 1 wordt een negatief beeld geschetst van de tegenstanders van suiker. In de tekst worden daartoe twee stijlfiguren gebruikt.

1.Benoem deze twee stijlfiguren en geef bij elk een voorbeeld uit alinea 1.

2. Vat de strekking van alinea 1 en 2 van bron 1 samen. Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 30 woorden

In alinea 3 van tekst 1 worden positieve eigenschappen van suiker benoemd. Toch zullen tegenstanders van het gebruik van suiker hun standpunt niet herzien na lezing van alinea 3.

3. Leg uit waarom niet . Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 30 woorden.

4. In bron 1 zijn argumenten te vinden voor een belasting op suiker. Noem drie van die argumenten.

Weliswaar noemt bron 1 enkele argumenten voor een belasting op toegevoegde suikers, maar toch wordt daar niet de conclusie getrokken dat er een suikertaks moet worden ingevoerd.

5.Welke twee redenen worden in bron 1 genoemd om anders te besluiten?

6. Je gaat op zoek naar het standpunt van bron 1. Welke zin geeft het best het standpunt weer dat in bron 1 wordt ingenomen?

1. De prijs van producten met toegevoegde suikers moet worden verhoogd.
2. Er moet extra belasting komen op alle producten die suiker bevatten.
3. Mensen moeten een andere houding aannemen tegenover suiker.
4. Natuurlijke suikers zijn even schadelijk als toegevoegde suikers.

7. Je gaat op zoek naar het standpunt van bron 2. Welke zin geeft het best het standpunt weer dat in bron 2 wordt ingenomen?

1. Consumenten moeten een andere houding aannemen tegenover suiker.
2. De belasting op producten met toegevoegde suikers moet worden verhoogd.
3. Er moet snel een extra belasting komen op alle producten die suiker bevatten.
4. Het toevoegen van suiker aan producten moet worden verboden.

8. In bron 2 wordt een standpunt uit bron 1 weersproken met gebruikmaking van gegevens uit bron 1. Noem het standpunt uit bron 1 dat in bron 2 op basis van gegevens uit bron 1 wordt weersproken en benoem het gebruikte tegenargument.

9. In bron2, alinea 5 wordt gesteld: "Volgens Fresco is een taks niet in het belang van lagere inkomensgroepen. Merkwaardig." Welke kritiek is te formuleren op deze opmerking over de mening van Fresco? Leg je antwoord uit ( max. 60 woorden)

10. In bron 1, alinea 5 wordt gesteld dat lagere inkomensgroepen relatief meer suiker consumeren. Uit welke bron kan een argument voor deze stelling worden gehaald?

11. In achtereenvolgens alinea 3, 4 en 5 van bron 2 wordt, al dan niet terecht, negatief gedaan over beweringen in bron 1. Wat is het vermoedelijk beoogde effect daarvan op lezers van bron 2?

In je spreekbeurt wil je ingaan op de verschillen van mening tussen deskundigen op het gebied van suikerconsumptie. Daarom breng je de opinies uit bronnen 1 en 2 nauwgezet in beeld. 

12. Hieronder vind je een aantal stellingen. Geef per stelling aan of die wordt ondersteund door bron 1 en door bron 2. Neem daartoe de nummers van de stellingen over en zet achter elk nummer een J (Ja) of N (Nee).

nr Stelling	tekst 1	tekst 2
1.De mens heeft suiker nodig
2.Suiker is giftig
3.Veel mensen gebruiken te veel suiker
4.Vooral toegevoegde suikers zijn schadelijk
5.Vooral lagere inkomensgroepen lopen suikergerelateerde gezondheidsschade op
6.De consument moet ertoe worden verleid minder suiker te consumeren
7.De overheid moet de suikerconsumptie afremmen

Bron 1 en bron 2 zijn beide afkomstig uit NRC, een van de grote landelijke dagbladen. De herkomst van deze bronnen suggereert al dat aan beide teksten een hoge betrouwbaarheid kan worden toegekend. 

12. Noem drie andere dingen uit de teksten waaruit je kunt afleiden dat aan bron 1 een hogere betrouwbaarheid kan worden toegekend dan aan bron 2.

Je merkt op dat bron 1 en bron 2 op een andere manier en waarschijnlijk met een andere intentie zijn geschreven. 

Neem de nummers van onderstaande uitspraken over en zet achter elk nummer een J (Ja) als de uitspraak juist is en een N (Nee) als de uitspraak onjuist is.

14.
1. Bron 1 bevat meer ironiserende elementen dan bron 2.
2. Bron 1 bevat meer informatie dan nodig is om de centrale stelling over te brengen.
3. Bron 1 is dwingender in de voorgestelde oplossing dan bron 2.
4. Bron 1 is minder exact in woordkeuze dan bron 2.
5. Bron 1 is minder polemisch van aard dan bron 2.

15. Van welke van de drie bronnen onder 3 kan de directie het beste gebruikmaken om te verdedigen dat ze op korte termijn alle snoepautomaten uit school wil verwijderen? Leg je antwoord uit.

16. Van welke van de drie bronnen onder 3 kan de leerlingenraad gebruikmaken om te bepleiten dat de snoepautomaten in school gehandhaafd kunnen blijven? Leg je antwoord uit.

17. Welk advies kan op basis van bron 3B worden gegeven om de suikerconsumptie aanzienlijk te reduceren? Leg je antwoord uit.

Je wilt je klasgenoten niet alleen laten nadenken over snoepautomaten op school, maar ook over de vraag of er in Nederland een moet worden ingevoerd.

Welke van onderstaande uitspraken uit tekst 1 kun je gebruiken om je klasgenoten ervan te overtuigen dat een suikertaks wenselijk is, of juist onwenselijk is en bij welke uitspraken is dit onduidelijk?

Neem onderstaand schema over en noteer de nummers van de uitspraken in de juiste kolommen.

1. Dat suiker, verstopt in drankjes en tussendoortjes, ongemerkt bijdraagt aan extra calorieën, tandbederf en andere narigheid, ook."

2. "Het is mode om te dwepen met waar brood, kaas of ham vandaan komen, maar voor suiker is geen serieuze belangstelling"(alinea 2)

3. "Lagere inkomensgroepen kunnen door suikertaks juist benadeeld worden."( alinea 5).

4. "We weten dat financiële prikkels op allerlei terreinen werken en goede gewoontes kunnen kweken"(alinea 5)

5. "Suiker is dodelijk noch giftig, en behoort, in kleine hoeveelheden, in een normaal voedselpatroon"(alinea 6)

suikertaks wenselijk

onduidelijk

suikertaks onwenselijk