Themabijeenkomst S&I

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

Thema:

 
Intimiteit en Seksualiteit

Veiligheid is mogen zijn wie je bent

Planning

1. Inleiding theorie
2. Vragen en stellingen -> Samenwerkingsopdracht
3. Weetjes
4. Filmpjes
5. Quiz
6. Afsluiting

Lesdoelen

Student kan benoemen wat intimiteit kan betekenen voor de zorgvrager

Student heeft ideeën opgedaan hoe er op de werkplek ruimte geboden kan worden voor intimiteit en seksualiteit

Student heeft kennis over de rozeloper 

Waar denk jij aan
bij intimiteit?

Intimiteit

Intimiteit is een breed begrip van nabijheid, contact en verbondenheid.

aanrakingen, nabijheid ervaren maar ook ongestoord samen tijd doorbrengen.

functionele intimiteit: wanneer zorgverleners de cliënt lichamelijke zorg verlenen. Dit is een professionele, functionele vorm van aanraken, die zeker ook intimiteit met zich mee brengt.

Seksualiteit

• Seksualiteit is het brede begrip van vrijen, soloseks, erotiek, geslachtsgemeenschap, seksueel plezier en bevrediging. 
  
  
• Seksualiteit wordt ervaren en vormgegeven in gedachten, fantasieën, verlangens, overtuigingen, attituden, waarden, gedrag, handelingen, rollen en relaties.
  

** Door verschillende aandoeningen kan seksualiteit op een andere manier geuit worden 

Vragen en stellingen

• Maak groepjes van 3 á 4 personen en bespreek de onderstaande punten:
  
  
• Ouderen hebben geen seksuele behoefte meer.
• Hoe ga je om met de intimiteit en seksualiteit van de zorgvrager?
• Hoe zou jij omgaan met intimiteit en seksualiteit als je geen privacy had?
• Hoe zou jij het vinden als niemand je meer liefdevol aanraakt?
• Het is niet nodig om uit jezelf over het onderwerp intimiteit en seksualiteit te beginnen als je geen signalen krijgt van de bewoner of familie.
• Het is essentieel om de behoefte aan privacy te noteren in het zorgleefplan

Voer per groepje het antwoord in:
Wat viel jullie het meest op tijdens het bespreken?

Weetjes

(bron: scholingsmap intimiteit en seksualiteit in de ouderenzorg, 2020)

Weetjes

(bron: scholingsmap intimiteit en seksualiteit in de ouderenzorg, 2020)

Wat als een zorgvrager problemen heeft op gebied van Intimiteit en seksualiteit?

• Stap 1: Onderzoek of er sprake is van een probleem: ga het gesprek aan. 
• Stap 2: Onderzoek waar de behoefte ligt 
• Stap 3: Bespreek dit binnen het team en/of multi disciplinair
• Stap 4: Is de zorgvrager wilsonbekwaam, maar heeft wel een behoefte tekort? Bespreek het met een wettelijk vertegenwoordiger
• Stap 5: Zet interventies in: Momenten voor intimiteit met naasten in plannen, Ruimte geven voor bijv. mastruberen.  Inzetten van een gespecialiseerde sekswerker ( flexzorg, SAR) 
• Stap 6: zorg evalueren 

Regenboogzorg

Rozeloper

In een zorgcentrum met 100 bewoners: hoeveel personen zijn lesbisch, homoseksueel of biseksueel?

1. 12
2. 5

5%

Ongeveer 4 tot 7% van de volwassenen voelt zich aangetrokken tot mensen van het zelfde geslacht of valt op zowel mannen als vrouwen. 

Hoeveel LHBT-ouderen (55+) zijn er naar schatting in Nederland?

1. Tussen 21.000 en 54.000
2. Tussen 240.000 en 320.000

240.000 en 320.000

Er zijn naar schatting 240.000 en 320.000 homoseksuele en lesbische ouderen (55+). Er zijn in Nederland ongeveer 150.000 homoseksuele mannen en lesbische vrouwen ouder dan 65 jaar. Daarvan zijn er 38.000 ouder dan 80 jaar. 

Sinds wanneer is homoseksualiteit geen psychiatrische aandoening meer volgens de DSM (het officiële standaard ‘handboek voor psychiaters’)?

1. 1873
2. 1973

1973

 Sinds 1973 is homoseksualiteit geen psychiatrische aandoening meer volgens de DSM. Op 17 mei 1991 schrapte de WHO homoseksualiteit van de internationale lijst van ziekten. 

Oudere LHBT’s die zorg nodig hebben, gaan soms opnieuw ‘de kast’ in. Wat is hiervoor de reden?

1. Ze zijn bang voor uitsluiting en pesten.
2. Op die leeftijd is het niet meer belangrijk.

Uitsluiting en pesten

Ze zijn bang voor uitsluiting en pesten. Dit komt voor door onwetendheid en vooroordelen. Uit onderzoek blijkt dat 11% van de 70-plussers een negatieve houding ten opzichte van homoseksualiteit heeft t.o.v. 5% van de 18-29 jarigen. Dit kan effect hebben op het isolement van ouderen. 

Een deel van de LHB-ouderen die in een zorgorganisatie gaat wonen, is bang om buitengesloten te worden door medebewoners. Om hoeveel procent gaat het?

1. 5%
2. 20%

20%

Dit heeft veelal te maken met negatieve ervaringen in het verleden. Veel LHB’s zijn opgegroeid in een taboesfeer en hebben te maken gehad met afwijzing en stilzwijgen. De T is hier buiten beschouwing gelaten omdat er geen cijfers over bekend zijn. Vermoedelijk is het percentage nog hoger bij transgender personen.

In plaats van LHBT-ouderen wordt ook vaak gesproken over roze ouderen. Deze term is afkomstig van:

1. De homovervolging tijdens de tweede Wereldoorlog
2. Het vieren van Roze zaterdag

Tweede wereldoorlog

In de tweede wereldoorlog was de roze driehoek op de kleding één van de merktekens voor homoseksuelen dat in Duitse concentratiekampen werd gebruikt. De roze driehoek is men later gaan gebruiken als geuzeteken om de eenheid, trots, gedeelde normen en waarden en de bereidheid elkaar te steunen en te laten zien. Daarom worden homogerelateerde activiteiten en organisaties nu met roze aangeduid. De laatste 20 jaar wordt symbool steeds meer vervangen door de Regenboogvlag die voor veelkleurigheid van de LHBT-groep staat. 

Wat neem je na vandaag mee?

Interessante websites/links

https://www.zorgvoorbeter.nl/seksualiteit

 

https://www.waardigheidentrots.nl/tools/bewustwording-intimiteit-seksualiteit/