§3.4 - politieke stromingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

paragraaf 3.4 Politieke stromingen

Politieke stromingen

1. Liberalisme
2. Socialisme (en communisme)
3. Confessionalisme (katholieken en protestanten) 

Kenmerkend aspect

Het onstaan van politieke- en maatschappelijke stromingen

Opkomst van politieke partijen

Groepen die het met elkaar eens waren richten politieke partijen op om hun ideeën voor elkaar te krijgen.

Politieke partij = een politiek organisatie die zich verkiesbaar stelt. Ze wil meedoen het land/provincie om gemeente te besturen

Liberalisme

• Persoonlijke vrijheid
  
  
• De overheid bemoeit zich zo min mogelijk  met de mensen
  
  
• Weinig regels voor de economie

Conservatieven

Tegenstanders van de liberalen.

Conservatieven wilden zo weinig mogelijk veranderen, alles moest zo blijven als het was.

Confessionalisme

• Politieke stroming waarbij men uitgaat van het geloof:
  

1. Katholieken
   
2. Protestanten
   

Confessionelen krijgen meerderheid in parlement

Rond 1900 confessionelen meerderheid in parlement.

Openbaar en christelijk onderwijs

• Openbare scholen kregen geld van de overheid voor onderwijs.
• Christelijke scholen kregen geen geld.
• Confessionelen wilden dat christelijke scholen (bijzonder onderwijs) net zoveel geld kregen als de openbare scholen.
• 1917 christelijke scholen worden betaald door de overheid
  

Socialisme

• Het socialisme wilde betere arbeidsomstandigheden voor fabrieksarbeiders
  

• Karl Marx bedacht het socialisme, hij wilde dat de maatschappij geen klassen en standen meer had
  

Sociaal-democraten

• Partij die voor de arbeiders opkomt
• Willen gelijkheid
• Minder verschil tussen rijk en arm
• Willen door verkiezingen aan de macht komen.
  

Communisme

• extreme vorm van socialisme
• Alles is eigendom van de staat.
• Arbeiders zijn de baas -> REVOLUTIE!

Links - rechts

Politieke stromingen

Liberalisme: VVD, D'66

Socialisme: PvdA, SP

Confessionalisme: SGP, CU, CDA

Linkse partijen:

SP, PvdA, GroenLinks

Centrumpartijen:

D'66, CDA

Rechtse partijen:

VVD, SGP

Feministen

• Streden voor gelijke rechten voor vrouwen
• Feminisme is een emancipatiebeweging
  

Emanciapatiebewegingen

Confessionelen, socialisten en feministen voelden zich achtergesteld.

Ze willen gelijke rechten voor hun groep

Daarom zijn het emancipatiebewegingen

Eisen feministen 

• Kiesrecht voor vrouwen
• Dat vrouwen door mochten studeren (HBS en universiteit) Let op, dit gold alleen de vrouwen die uit de hogere burgerij kwamen.
  

Welke partij hoort bij het socialisme?

1. ARP
2. SDAP
3. Liberale Unie
4. RKSP

Schoolstrijd: Wat wilden de confessionelen?

Welke socialistische partij wilde revolutie (rond 1900)?

1. Partij van de Arbeid
2. Sociaal Democratische Arbeiders Partij
3. Communistische partij

Aletta Jacobs was de eerste vrouw die naar de universiteit mocht.
Bij welke emancipatiebeweging hoort zij?

Wat heb je geleerd over 3.4?