1.4 ontwikkeling in verschillende snelheden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.4 ontwikkeling in verschillende snelheden

Nogales

Waarom zijn sommige landen rijk en andere arm?

De oorzaken moet je soms zoeken in het land zelf (interne oorzaken) en soms erbuiten (externe oorzaken). Wanneer in een land veel negatieve factoren samenvallen, is de kans op armoede onder de bevolking groter.

Interne oorzaken:

natuurlijke oorzaken

Een land heeft een voorsprong als:

- het vruchtbaar is

- niet te bergachtig is

- er voldoende neerslag valt

- het over veel natuurlijke hulpbronnen beschikt

- het een zeeligging heeft

Interne oorzaken:

menselijke factoren:

het politieke systeem

Het politieke systeem is de wijze waarop het land wordt bestuurd. Arme landen worden slecht bestuurd, zijn weinig democratisch en worden gekenmerkt door corruptie, vriendjespolitiek en onvrijheid.

Interne oorzaken:

menselijke factoren:

mate van ongelijkheid

Als een land zich economisch ontwikkelt, neemt de sociale ongelijkheid toe. Sommige groepen profiteren meer van de groeiende welvaart dan andere. Sociale ongelijkheid druk je uit met de Gini-coëfficiënt. Grote ongelijkheid in combinatie met een grote groep jongeren zonder uitzicht op werk, kan leiden tot ernstige sociale onrust in een land.

In welk land kun je deze foto op basis van de tabel zeker maken en waarom?

Interne oorzaken:

menselijke factoren:

bevolkingsgroei en leeftijdsopbouw

Het geboortecijfer daalt wereldwijd, maar in de arme landen groeit de bevolking nog snel. Het nadeel daarvan is, dat het bnp sterk moet groeien om de welvaart per persoon te laten stijgen. Rijke landen hebben juist te maken met vergrijzing. Ook dat tast op den duur de welvaart aan, want een krimpende beroepsbevolking moet dan het geld verdienen voor een groeiende groep bejaarden. Ideaal is een leeftijdsopbouw met een grote, jonge beroepsbevolking die goed is opgeleid.

Externe oorzaken:

Koloniaal verleden

Veel arme landen van nu waren vroeger koloniën. Hun rol was het exporteren van grondstoffen, landbouwproducten en later ook laagwaardige industriegoederen naar de moederlanden. Die rol spelen ze nog steeds. Nadeel is dat je hiermee veel minder verdient dan met de productie van hoogwaardige industrieproducten en diensten zoals de rijke landen doen.

Externe oorzaken:

Rol van een land in de wereldeconomie

De globalisering heeft voor mno's de wereld geopend. Of zij investeren in een land hangt af van economische (bijv. hoogte van het loon) en politieke (bijv. betrouwbare overheid) factoren. Landen in de periferie die niet aantrekkelijk zijn voor buitenlandse investeerders, moeten zich op eigen kracht ontwikkelen en dat is niet eenvoudig.

Wat gaan we doen?

Opties:

• 1. Examenvragen oefenen
• 2. LessonUp maken, 
• 3. Boxopdracht maken 1.3. 
• 4. De opdrachten van paragraaf 1.1. / 1.2. / 1.3 nakijken 
• Vaardigheden paragraaf Grafieken

___________________________________________________________

Ben je klaar  met het een, dan kies je het ander...