5.3 m3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 5.3

Doe jij mee op de arbeidsmarkt? 

Deze les: 

Huiswerk controle

Herhalingsvragen

Paragraaf 5.3.

- uitleg (filmpje)

- aan de slag

Productiesectoren   

De ondernemingen waarbij je kunt werken, zijn verdeeld in vier productiesectoren.

De primaire sector: hier horen bedrijven bij die grondstoffen maken zoals boeren, vissers, de houtkap en mijnbedrijven.

De secundaire sector: hier horen bedrijven bij die de grondstoffen van de primaire sector nemen en verwerken tot iets anders. Fabrieken, bouwbedrijven, pottenbakkers en soortgelijke bedrijven.

De tertiaire sector: hierin vind je alle bedrijven die een dienst leveren (en dus niet een goed maken!) en deze met winst proberen te verkopen. Alle winkels horen hierbij, maar ook de bank, de NS, de kapper en klusbedrijven,

De quartaire sector: hier vallen alle bedrijven onder die een dienst leveren en deze niet met winst proberen te verkopen. De diensten die in de quartaire sector worden geleverd zijn grotendeels openbaar. Hieronder vallen de politie, brandweer en het onderwijs.

Bij welke productiesector horen deze bedrijven? 

Primaire sector

Secundaire sector

Tertiaire sector

Quartaire sector

Metaalbewerkingsbedrijf

ING Bank

Ziggo

Mosselvisser

School voor voortgezet onderwijs

Ondernemingsvormen samengevat

	Eigenaar?	Privé aansprakelijk?
Eenmanszak	1 eigenaar	Ja
VOF	2 of meer eigenaren	Ja
NV	(Onbekende) Aandeelhouders	Nee
BV	Aandeelhouders	Nee

Besloten Vennootschap

Naamloze Vennootschap

Eenmanszaak

Vennootschap onder firma

Zelfstandige Zonder Personeel

Eén of meerdere eigenaren als aandeelhouder. Deze aandelen zijn niet voor iedereen te koop.

Eén of meerdere eigenaren. Er is geen sprake van aandelen.

Eén persoon is eigenaar, kan personeel in dienst hebben en is privé-aansprakelijk voor schulden.

Bedrijf heeft (meestal) onbekende aandeelhouders.

Iemand die voor zichzelf werkt, zonder personeel. Heeft meestal een eenmanszaak.

Deze les:

Paragraaf 5.3: Doe jij mee op de arbeidsmarkt?

• Wat is de arbeidsmarkt en werkgelegenheid?
• Wanneer hoor je bij de beroepsbevolking?

Arbeidsmarkt (overzicht)

De arbeidsmarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van arbeid.

De vraag naar arbeid

Vraag > komt van bedrijven en overheid.

De vraag naar arbeid bepaalt de werkgelegenheid = 

bestaat uit alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid.

De werkgelegenheid verandert voortdurend.

Het aanbod van arbeid

Alle aanbod van arbeid komt van de beroepsbevolking =

iedereen van 15 jaar tot de pensioenleeftijd die werkt of als werkloze op zoek is naar werk.

Aan de slag

Maak uit paragraaf 5.3 (blz 138, 139) de opdrachten 2 tm 8

Dit is huiswerk voor morgen

Klaar?

maak de rekenopdrachten 15, 16 en 17 (blz 153)

Ook daarmee klaar?

je mag wat voor jezelf gaan doen

Klas 3 Economie

22 maart welkom

Programma

Dagopening

Herhalingsopdrachten

Arbeidsparticipatie

Nakijken huiswerk

Aan de slag

Dagopening

Werken 

wanneer je wilt?

Algemene wet gelijke behandeling:

verbiedt het maken van onderscheid op basis van geslacht, religie, leeftijd of afkomst.

Bij werkloosheid is de vraag naar arbeid ....... dan het aanbod ervan.

1. Groter
2. Kleiner

Werkgevers die werknemers nodig hebben horen bij ......... op de arbeidsmarkt.

1. de vraag
2. het aanbod

Werkloze werknemers horen bij de ......... op de arbeidsmarkt.

1. de vraag
2. het aanbod

Opdracht 5: Zet het in de juiste volgorde.

De lonen stijgen                                                   

                                                   Meer werkgelegenheid

1. Bedrijven hebben meer personeel nodig

2. Er wordt meer geproduceerd.

3. De vraag naar producten neemt toe.

Arbeidsparticipatie (arbeidsdeelname)

Het percentage van de bevolking dat tot de beroepsbevolking behoort.

Beroepsgeschikte bevolking (= werkenden + werklozen die willen werken)

                        --------------------------------------------------------------------------------- x 100

Totale beroepsbevolking

Arbeidsdeelname bevorderen

Overheid en bedrijven kunnen de arbeidsdeelname bijvoorbeeld bevorderen door:

• scholing;
• kinderopvang
• thuiswerken

Aan de slag

Maak uit paragraaf 5.3 (blz 138-141) de opdrachten 2 tm 14

Dit is huiswerk voor volgende week (CONTROLE)

(nakijkblad voor 2 tm 8)

Klaar? maak de rekenopdrachten 15, 16 en 17 (blz 153)

Ook daarmee klaar?

Je mag wat voor jezelf gaan doen