Thema 4: Evolutie BS 4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Evolutie

Vandaag

- Bespreken context opdr. BS 3
- Simulatiespel

- Uitleg evolutietheorie

DEZE LES HOEF JE NIET IN DE LESSONUP TE KOMEN

Indeling leven

3 domeinen:           
            Bacteriën               Archaea            Eukaryoten 
              prokaryoot (geen celkern)               wel celkern

4 rijken:

           Bacteriën                                    Schimmels, Planten, Dieren

opdr. 35, 36, 37

Dieren

Indeling op basis van: 
- Een of meercellig
- Symmetrie
- Soort skelet
- DNA

Wat ga je doen: 

Wie eet de meeste motten!?

- Ga naar:
https://askabiologist.asu.edu/peppered-moths- game/play.html 

- Druk op Light Forest

- Eet zoveel mogelijk motten in 1 minuut (klikken met je muis)

Klaar?
- Noteer hoeveel motten je hebt gegeten

- Noteer hoeveel % na afloop lichte en donkere motten zijn..

Zet neer:
% lichte motten
% donkere motten

Verklaar waarom er na afloop meer lichte motten zijn dan aan het begin?

Mot-eetwedstrijd

- De donkere motten worden sneller gegeten want die vallen op

- De lichte motten zullen hierdoor overleven want deze zijn het beste aangepast. 

- Op lange termijn zijn er alleen maar witte motten. Dus evolutie

Evolutietheorie

Darwin zag dat erfelijke eigenschappen van populaties door de tijd heen kunnen veranderen en zelfs nieuwe soort ontstaan.

Hij zag dat op de Galapagoseilanden,
door te kijken naar de vinken. Allemaal 
andere snavel. 

Evolutietheorie

• Variatie van erfelijke eigenschappen
          - mutatie
  
  
• Natuurlijke selectie 
         - overlevingskans, selectiedruk, fitness, adaptatie
  
  
• Ontstaan van nieuwe soorten
          - reproductieve of geografische isolatie, genetic drift, seksuele selectie

Evolutietheorie

• Variatie van erfelijke eigenschappen
          - mutatie
  
  
• Natuurlijke selectie 
         - overlevingskans, selectiedruk, fitness, adaptatie
  
  
• Ontstaan van nieuwe soorten
          - reproductieve of geografische isolatie, genetic drift, seksuele selectie

Variatie van erfelijke eigenschappen

- Variatie in genotype 
   (uiterlijk, gedrag..)

- Variatie in erfelijke eigenschappen door: ..

Waardoor variatie in erfelijke eigenschappen?

Variatie van erfelijke eigenschappen

- Variatie in genotype 
   (uiterlijk, gedrag..)

- Variatie in erfelijke eigenschappen door: ..
    1. Geslachtelijke voortplanting (husselen van genen)
    2. Mutaties ( verandering in DNA)

Natuurlijke selectie

- Sommige erfelijke eigenschappen zorgen voor een betere of slechtere overlevingskans. 

- Als de selectiedruk (veel roofvogels) toeneemt, zullen de donkere motten het niet overleven. 

- De witte motten hebben de grootste adaptatie/  fitness (= best aangepaste individu)

Tijdens de industriële revolutie werden alle berken zwart door de uitstoot. Wat gebeurt er dan met de populatie motten?

Versleep de gele balken naar de bijbehorende groene balken.

droogte

vinken met grotere snavel hebben een grotere overlevingskans

Na vele generaties worden er meer vinken gevonden met een grotere snavel.

adaptatie

survival of the fittest 

selectiedruk

Darwin had het over 'survival of the fittest'
Waar staat 'fittest' voor bij evolutie?

1. Dat je het best bent aangepast aan je omgeving
2. hoe fit je bent
3. hoeveel nakomelingen je maakt
4. hoe sterk je bent

Welke soort heeft de meeste selectiedruk op nakomelingen?

1. IJsbeer
2. Kikker