H2.2 Het periodiek systeem

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.2 Periodiek systeem

H2.2 Periodiek systeem

Leerdoelen

Na afloop van de les kun je:

• uitleggen waar moleculen uit bestaan;
• het verschil uitleggen tussen niet-ontleedbare en ontleedbare stoffen (verbindingen);
• de symbolen van een aantal atoomsoorten geven als de naam gegeven is;
• de namen van een aantal atoomsoorten geven, als het symbool gegeven is;
• groep 1, 2, 17 en 18 in het periodiek systeem benoemen;
• uitleggen dat er overeenkomsten zijn tussen bepaalde atoomsoorten;
• uitleggen waarom metalen niet uit moleculen bestaan.

Stoffen <-> moleculen <-> atomen

Stoffen bestaan uit moleculen

Moleculen bestaan weer uit nog kleinere

deeltjes: atomen

Atomen zijn opgebouwd uit nog kleinere

deeltjes en dat leer je in H2.4

Moleculen bouwen

Met atomen kan je een molecuul maken.

De atomen die je krijgt zijn;

3x zwart

8x wit

1x rood

Zijn alle gemaakte moleculen hetzelfde?

 

Twee verschillende soorten stoffen

Niet-ontleedbare stof: Het molecuul bestaat uit maar ÉÉN atoomsoort. 

Ontleedbare stof / verbinding: Het molecuul bestaat uit 2 of meer verschillende atoomsoorten.

Elementen Symbool

Het symbool van Elementen begint altijd met een hoofdletter. Heeft het symbool meer dan 1 letter dan is de tweede letter een kleine letter

Het periodiek systeem

Alle atomen zijn gerangschikt

in een systeem.

18 verticale groepen

7 horizontale periodes

Periodieksysteem

Deze verschillende atoomsoorten zijn gerangschikt in een tabel.

Eerst zijn de atomen op volgorde van klein naar groot gezet.

Het kleinste atoom heeft 1 proton in de kern (= waterstof) en de grootste is Oganesson (Og) en deze heeft 118 protonen in de kern.

Periodieksysteem

Daarna zijn de atomen op chemische eigenschappen (hoe reageren ze met een zuur en hoe reageren ze met zuurstof) gegroepeerd. De stoffen die op dezelfde wijze reageren zijn onder elkaar gezet.

Deze kolom noemen we een groep. Zo is de tabel in 18 groepen gezet.

Metaal- en niet metaal atomen

De atoomsoorten die aan de linkerkant van het periodieksysteem staan noemen we de metalen.

De atoomsoorten die aan de rechterkant van het periodieksysteem staan, noemen we de niet-metalen.

Vier groepen

Er zijn vier groepen van de die je bij naam moet kennen.

De edelgassen zijn de atoomsoorten die juist niet (of zeer moeilijk) kunnen reageren. Die staan helemaal rechts in het periodieksysteem. Dit is groep 18

De groep die er naast staat (groep 17) zijn de halogenen.

De halogenen zijn nietmetalen die heel erg heftig met metalen reageren.

Bij deze reactie ontstaat altijd een zout

Groep 1: Alkalimetalen reageren heftig met water

Groep 2: Aardalkalimetalen reageren ook met water

Mg héél langzaam, Ba vergelijkbaar met Sr

Verschillende atomen kennen

Er zijn in totaal 118 verschillende atomen

Een aantal daarvan (~36) moet je uit je hoofd kennen

https:

Hoe heet de tabel waar alle elementen in staan?

1. elementen tabel
2. atoomsysteem
3. periodiek systeem
4. elementen systeem

Waar staan de metalen in het periodiek systeem

1. links
2. rechts

Waar staan de edelgassen in het periodieksysteem

1. groep 1
2. groep 2
3. groep 17
4. groep 18

Hoe heten de stoffen in groep 17 van het periodieksysteem

1. edelgassen
2. metalen
3. halogenen
4. nietmetalen

Verbinding of niet-ontleedbare stof?

Zuurstof molecuul

1. Verbinding
2. Niet-ontleedbare stof

Verbinding of niet-ontleedbare stof?

Alcohol

1. Verbinding
2. Niet-ontleedbare stof

Verbinding of niet-ontleedbare stof?

Water molecuul

1. Verbinding
2. Niet-ontleedbare stof

Evaluatie Leerdoelen

Na afloop van de les kun je:

• uitleggen waar moleculen uit bestaan;
• het verschil uitleggen tussen niet-ontleedbare en ontleedbare stoffen (verbindingen);
• de symbolen van een aantal atoomsoorten geven als de naam gegeven is;
• de namen van een aantal atoomsoorten geven, als het symbool gegeven is;
• groep 1, 2, 17 en 18 in het periodiek systeem benoemen;
• uitleggen dat er overeenkomsten zijn tussen bepaalde atoomsoorten;
• uitleggen waarom metalen niet uit moleculen bestaan.

Huiswerk

Leren H2.2 Het periodiek systeem

Maken de volgende opdrachten:

Havo: 17 t/m 24, 28, 30

vwo: 17 t/m 25, 28, 30