Examentraining CE

• Ned
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom!

Herhaling: hoofd- en bijzaken, kernzinnen, tekstverbanden

(voorbereiding op het CE)

Teksten

Elke geschreven of gesproken tekst gaat ergens over, dat is het onderwerp. 

Een kernzin is de belangrijkste zin in een alinea, je vindt deze meestal aan het begin of einde van de alinea.

Een tekst heeft ook een doel: informeren, overtuigen, instrueren, activeren of amuseren. 

Verbanden worden aangegeven met signaalwoorden.

Voorbeeld kernzin

....heb ik een laptop bij u besteld. Dat is nu vijf maanden geleden en ik heb nog niets ontvangen. Ook reageert u niet op mijn telefoontjes en e-mails. Daarom annuleer ik mijn bestelling.

Doel van de schrijver?

Hoofdzaken

Niet alle informatie is even belangrijk om dat doel te bereiken. Sommige informatie kun je weglaten. Informatie die echt belangrijk voor het tekstdoel is, noem je hoofdzaken. 

Zonder deze informatie kun je de tekst niet begrijpen. 

WWWWH-vragen worden beantwoord.

Wanneer is iets een hoofdzaak?

1. Als je de tekst ook kunt begrijpen zonder deze informatie.
2. Als je de informatie nodig hebt om de tekst te begrijpen.
3. Als je de tekst alleen interessant vindt door deze informatie.

Bijzaken

Naast hoofdzaken bevat een tekst ook vaak bijzaken. Een tekst bereikt zijn doel niet zonder de hoofdzaken, maar kan zijn doel wel bereiken zonder de bijzaken. 

Voorbeelden en extra uitleg zijn bijzaken. Ze maken de tekst helderder of leuker. Bijzaken kun je weglaten.

Wat is uit de onderstaande tekst de hoofdzaak?

Ik ben vandaag later in de les, want ik moet eerst naar
de tandarts.

Een hoofdzaak is vaak een voorbeeld

1. Waar
2. Niet waar

Je vindt hoofdzaken meestal aan het begin of aan het eind van een tekst.

1. Waar
2. Niet waar

Een tekst beantwoordt wie-, wat-, waar-, wanneer- en hoe-vragen over het onderwerp. Hoofdzaken geven antwoord op één van die vragen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de bijzaak?

Verschillende automerken, zoals Fiat, Audi en BMW,
hebben elektrische auto's.

Onderwerp van een tekst

• Beschrijft in één woord of in enkele woorden waarover een tekst gaat.

Hoofdgedachte van de tekst

• Wat zegt de schrijver over het onderwerp? 
  
• Bekijk de titel.
• Lees de eerste alinea.
• Lees de kernzinnen van de alinea's.
• Lees het slot.
  

Signaalwoorden

• Het is handig om de signaalwoorden uit je hoofd te leren.
  
• Je herkent dan de verbanden van de tekst.
  

Signaalwoorden

Maken 

Examentrainingen CE

Het centraal examen Lezen, Kijken-luisteren

Opgave D (lezen) en E (luisteren)