Herhaling Thema 5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Herhaling Thema 5

5.1

5.1.1 Je kent de redenen waarom mensen sporten.

5.1.2 Je kunt individuele en teamsporten onderscheiden.

5.1.3 Je kent lichamelijke eigenschappen en karaktereigenschappen die belangrijk zijn bij het kiezen van een sport.

5.1.4 Je kunt verschillende redenen noemen die een rol spelen bij het maken van keuzen.

Redenen om te sporten

• Ontspanning
• Manier om af te vallen
• Goed voor je lichamelijke en geestelijke  gezondheid
• Zelfverzekerder
• Kan depressie verminderen
• Anderen ontmoeten (sociale leven)

5.1.1

Individueel en teamsport onderscheiden

Individuele sport:

Alleen wel tegen iemand

Kijken wie persoonlijk de beste is.

Atletiek, boksen, tennis

Teamsport:

Samenwerken

Tactiek 

Voetbal, hockey, volleybal

5.1.2

Een sport kiezen

Rekening houden met 

Lichaamseigenschappen:

Lenigheid, kracht, snelheid en uithoudingsvermogen

Karaktereigenschappen:

Concentratie, doorzettingsvermogen, geduld en nauwkeurigheid

5.1.3

Redenen voor een keuze van sport

Sport kun je ook kiezen om andere redenen:

• Omdat een sport waardevol (belangrijk) is bvb voetbal
• Je graag gezond wilt zijn
• Hoeveel tijd je ervoor hebt
• Geld dat je ervoor over hebt

5.1.4

5.2

5.2.5 Je kent de delen van het lichaam.

5.2.6 Je kunt in een afbeelding van het skelet de botten benoemen.

5.2.7 Je kunt de functies van het skelet noemen.

Delen van het lichaam

5.2.5

5.2.6

Functies skelet

1. Stevigheid
2. Beweging
3. Bescherming
4. Vorm

5.2.7

5.3

5.3.8 Je kunt de kenmerken van bot en van kraakbeen noemen.

5.3.9 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Waar zijn botten van gemaakt?

Lijmstof (buigbaar, gum)

en kalkstof (stevig, krijtje) 

Been (bot) = veel kalk, weinig lijmstof

Kraakbeen = weinig kalk, veel lijmstof

Kraakbeen

In je lichaam komt ook kraakbeen voor. In kraakbeen zit veel lijmstof en weinig kalk.

Daardoor is kraakbeen stevig, maar toch buigzaam.

Waar heb je kraakbeen in je lichaam?

Verandering in het skelet

Bij baby's vooral kraakbeenweefsel, zijn erg flexibel! Waar is dit handig voor?

Hou ouder je wordt, hoe minder lijmstof tussen de cellen.

Dus meer ......?

Wie breekt makkelijker

botten?

5.4

5.4.10 Je kunt vier beenverbindingen beschrijven.

5.4.11 Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven.

5.4.12 Je kent het verschil tussen een kogelgewricht en een scharniergewricht.

4 Typen beenverbindigen

Onbewegelijke

Bewegelijke

Bouw van een gewricht

Twee typen gewrichten

5.5

5.5.13 Je kunt de werking van spieren beschrijven.

Armbuigspier en armstrekspier

Spieren in je arm waardoor je je arm kan bewegen

biceps -> armbuigspier

triceps -> armstrekspier

Antagonistisch paar

Pezen

• Een spier zit aan een bot vast met pezen
• Aanhechtingsplaats
•  Spier kan samentrekken, pezen niet

Spierstelsel

Spieren 

Spierstelsel

5.6

5.6.14 Je weet dat spieren sterker worden door bewegen en sporten.

5.6.15 Je kunt uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid.

Spieren trainen

Als je niks doet met je spieren neemt je kracht af

Als je veel sport krijg je een betere conditie

Bewegen is ook goed voor motorische ontwikkeling (wat was dit ookalweer) en voor je coördinatie 

Vertel de studenten hoe ze hun spieren kunnen trainen en welke methoden het meest effectief zijn.

RSI (repetitive strain injury)

• Overbelasting bij de aanhechtingsplaats van een spier

Oorzaak:  te vaak dezelfde

 beweging

-> goede houding en rust

5.7

5.7.16 Je kunt uitleggen welke voeding krachtsporters en duursporters nodig hebben.

5.7.17 Je kunt enkele adviezen geven over drinken en kleding bij het sporten.

Voeding bij krachtsport en duursport

- Een krachtsporter heeft eiwitrijk voedsel nodig. Deze eiwitten zijn bouwstoffen die helpen bij het maken van nieuwe spiervezels.

- Een duursporter heeft koolhydraatrijk voedsel nodig. Koolhydraten zijn brandstoffen. Ze zorgen voor voldoende energie om lang vol te houden.

- Drink genoeg water tegen uitdroging

Sportkleding

Bij elke sport draag je andere kleding

De meeste sportkleding is van een materiaal gemaakt waar je zweet makkelijk verdampt. 

Sommige kleding is speciaal ontworpen om blessures tegen te gaan (een helm of andere bescherming)

Alle lessen terug kijken:

https://lessonUp.app/invite/group/zhjws