Les 8: Fabriekskinderen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Ga lekker zitten. 

Pak alvast je leesboek + pen en papier.

                                                    Nederlands havo4

Opdracht

• Bekijk de herhalingsuitdaging + beantwoord voor jezelf.
• Klaar? Bestudeer 259 t/m 262.

Antwoorden 4 pt

• Wilhelmus volkslied 1932
• Schrijver Wilhelmus onbekend
• Genre Wilhelmus; strijdlied/geuzenlied
• Bontekoe voer naar de Oost 

check hoeveel punten de leerlingen hebben en waar ze nog vragen over hebben

Antwoorden 3 pt

• een verzonnen reisverhaal naar een niet-bestaande plek 
• de verlichting staat voor het gebruiken van het verstand, de rede, opvoeding
• een belangrijke uitvinding: stoommachine, stoomtrein, vaccinaties, elektriciteit etc. 

check hoeveel punten de leerlingen hebben en waar ze nog vragen over hebben

Antwoorden 2 pt

• Sara Burgerhart was geschreven voor gewone burgermeisjes, die ervan moesten leren
• Het was geschreven door Betje Wolf en Aagje Deken

check hoeveel punten de leerlingen hebben en waar ze nog vragen over hebben

Antwoorden 1 pt

• Personaal, auctoriaal en ik-perpectief
• Auctorial is het meest betrouwbaar
• Een type is oppervlakkig en verandert niet, van een karakter weten we meer qua gevoelens en gedachten, die ontwikkelt zich

check hoeveel punten de leerlingen hebben en waar ze nog vragen over hebben

Literatuurgeschiedenis

Ik kan de hoofdlijnen schetsen van de romantiek en realisme.

Ik kan de hoofdlijnen, het genre en de schrijver van Fabriekskinderen benoemen en koppelen aan de tijd.

Romantiek & realisme (1800-1900)

• 19e eeuw: tijd van burgers en stoommachines
  
• Nederlands eenheidsstaat met grondwet + democratie
  
• grote technische vooruitgang
  
• economische groei leidde tot sociale ongelijkheid
  
• oplossen was niet de taak van de overheid
• liberalisme: geen inmenging staat, vakbonden
  
• gevaarlijk in fabrieken en veel werklozen

www.canonvannederland.nl

Romantiek & realisme 

• kinderarbeid (6-11 jaar), 16 uren p.d.
• kinderen niet naar school
• 1874: Kinderwetje van Houten
• 1901: leerplicht (6-12jr)

Romantiek & realisme 

• kinderarbeid (6-11 jaar), 16 uren p.d.
• kinderen niet naar school
• 1874: Kinderwetje van Houten
• 1901: leerplicht (6-12jr)

• 1900: spoorlijnen in heel NL

Romantiek & realisme

grote maatschappelijke, politieke en technische veranderingen > een wereld waarin de 19e-eeuwse kunstenaar zich niet thuis voelde. 

• romantische kunstenaar: werkelijkheid ontvluchten
• realistische kunstenaar: tegen werkelijkheid verzetten

• gevoel ipv verstand (tegenovergestelde verlichting)
• Weltschmerz: wereldpijn
• Sehnsucht: zwelgen in verlangen
• Fernweh: verlangen naar andere tijd/plaats
• gothic novel: verzonnen werkelijkheid (Frankenstein)
• zwarte romantiek: duistere kant van de mens
• zwarte humor: lachen om taboeonderwerpen 

• tegenovergestelde van romantiek
• werkelijkheid objectief weergeven 
• verontwaardiging opwekken bij lezer, toeschouwer, luisteraar 
• VB: Max Havelaar, Fabriekskineren 

Romantiek

Realisme

Opdracht

• Maak de opdracht Fabriekskinderen (ELO/Teams). 

Je mag de vragen bespreken, antwoorden 

in steekwoorden. Je kan de volgende dia's 

gebruiken.

• Klaar? Bestudeer blz. 259 t/m 262 en maak opdracht 2

www.unicef.nl

nl.wikipedia.org

Antwoorden

1. Allemaal (behalve E). Toelichting belangrijk

2. pam·flet (het; o; meervoud: pamfletten)

1 gedrukt geschrift van geringe omvang over een actueel onderwerp

2 klein, hekelend vlugschrift (hekelen  = bekritiseren)

3. Nee, maximaal 18x per jaar.

4. eigen antwoord. Ja, komt nog voor en zeker verband tussen. 

5. mensenrechten/leerplicht

6. /7./8, eigen antwoorden

Opdracht

• Voeg aantekeningen van blz. 259 t/m 262 + kort de inhoud, schrijver + genre van Fabriekskinderen toe aan je tijdlijn

Huiswerk

• Tijdlijn aangevuld met romantiek en realisme blz. 259 t/m 262 + kort de inhoud, schrijver + genre van Fabriekskinderen