4.3 De paus en de kruistochten (B)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Steden en Staten

4.3 De paus en de kruistochten (B)

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen terugkoppeling

2. Leerdoelen

3. Theorie

4. Aan de slag

5. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je kunt de verschillen uitleggen tussen wereldlijke en geestelijke macht.

2. Je kunt met voorbeelden uitleggen waarom en hoe de paus streefde naar vergroting van zijn macht.

3. Je kunt uitleggen waardoor en hoe het machtsstreven van de paus leidde tot het Oosters Schisma. 

Leerdoelen

1. Je kunt de oorzaken en gevolgen van de kruistochten beschrijven.

Kenmerkende aspect: 

17. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten. 

Theorie

In het midden van de elfde eeuw veroverden de Turkse islamitische Seldjoeken een groot deel van de Arabische gebieden. Ook Palestina werd veroverd terwijl dit voor de christenen erg belangrijk was. 

Theorie

Rond 1080 werd ook Constantinopel, de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk, bedreigd door dit gevaar. De Byzantijnse keizer vroeg daarom bij de paus om hulp. 

Paus Urbanus II hielp maar al te graag: hij hoopte zo de Oosterse kerk weer onder zijn gezag te krijgen.  

Lezen tekst op pagina 77

Theorie

Opschrijven:

Kruistocht: gewapende strijd waar de paus het initiatief toe nam. 

Waarom initieerde de paus deze kruistochten? 

1. Christelijk gebied terug in christelijke handen voor pelgrims.
2. Om de macht van de kerk te vergroten. 
3. Uitbreiding van het christendom. 
   

Theorie

Opschrijven:

Waarom luisterde veel mensen naar de oproep? 

Iedere deelnemer aan de kruistocht kreeg van de paus een volle aflaat (vergeving van alle zonden). 

Theorie

Enkele feiten en weetjes over de kruistochten:

1. De eerste Kruistocht was in 1096 (70.000 op pad, 15.000 mensen kwamen aan.
2. De laatste (en negende) was in 1291. 
3. Er waren ook kruistochten binnen Europa (Spanje) en naar Egypte. 
4. Tussen de 1 en 3 miljoen mensen stierven. 
5. Duizenden Friezen hebben meegedaan aan meerdere Kruistochten. 

Theorie

De leiding over deze kruistochten was vaak voor jonge edelen. Zij hadden of konden geen leen krijgen in Europa en hoopten deze te verkrijgen in Palestina. 

Opschrijven:

Sommige kruisridders verkregen de macht in enkele gebieden in Palestina en dit noemen we kruisvaarderstaten. Koninkrijk Jeruzalem het belangrijkste. 

Theorie

Vaak slaagden de Seldjoeken er weer in om kruisvaarderstaten (vooral Jeruzalem) te heroveren. Dit betekende dat er steeds weer nieuwe kruistochten kwamen. 

Tijdens de Vierde Kruistocht (1202-1204) gaat het gruwelijk mis. In plaats van Jeruzalem te heroveren meren de kruisridders aan in Constantinopel en plunderen de stad. 

Wat zal de paus hiervan hebben gevonden .. ?

Theorie

Ondanks de vele kruistochten wisten Islamitische heersers uiteindelijk de kruisvaarderstaten te veroveren. De kruistochten versterkten de tegenstellingen tussen christenen en moslims. Toch kwam het in vredestijd later tot voordelige handelscontacten en culturele uitwisselingen (numerieke stelsel, wiskunde en medische kennis).  

Economische gevolgen: West-Europeanen maken kennis met luxeproducten uit het oosten.

Culturele gevolgen: Een hernieuwde kennismaking met de ideeen en werken uit de Oudheid. 

Beeldmateriaal

Aan de slag

Opdrachten 1, 3, 6 en 7 op pagina 79. 

Leerdoelen nabespreken

1. Je kunt de oorzaken en gevolgen van de kruistochten beschrijven.

Kenmerkende aspect: 

17. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten.