8.5 De sociale kwestie

H8 Burgers en stoommachines

8.5 De Sociale Kwestie
1 / 13
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5

Cette leçon contient 13 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

H8 Burgers en stoommachines

8.5 De Sociale Kwestie

Slide 1 - Diapositive

Leerdoel
In deze presentatie leer je:
  • over de slechte leef- en werkomstandigheden van arbeiders
  • welke meningsverschillen er waren over de sociale kwestie
  • hoe een begin werd gemaakt met de verzorgingsstaat
KA: 
  • Discussies over de sociale kwestie en
  • de opkomst van emancipatiebewegingen 

Slide 2 - Diapositive

De leef- en werkomstandigheden van arbeiders
Tijdens de industriële revolutie hadden arbeiders het zwaar:
  • slechte woontoestanden in de steden
  • ongezond en onveilig werk
  • lage lonen
  • kinderarbeid
  • massaontslagen tijdens economische crisis: lange tijd van economische achteruitgang en werkloosheid

Slide 3 - Diapositive

Discussies 1/2
In de 19e eeuw ontstond discussie over de sociale kwestie: het probleem van de slechte leef- en werkomstandigheden van de arbeiders.
Conservatieven: Er moest voor de arbeiders gezorgd worden, anders werd de maatschappij bedreigd door een meedogenloze klassenstrijd.
Liberalen vonden dat arbeiders als individuen verantwoordelijk waren voor hun eigen lot.


Slide 4 - Diapositive

Let op: De weekinkomsten van een mannelijke arbeider
was ongeveer 900 cent (9 gulden)

Slide 5 - Diapositive

Slide 6 - Diapositive

Gebruik bronnen 22 en 23.
Leg per bron uit dat deze past bij het kenmerkend aspect van deze paragraaf.

Slide 7 - Question ouverte

Discussies 2/2
Socialisten zagen armoede als gevolg van het kapitalisme, dat moest worden afgeschaft.
Confessionelen wezen het kapitalisme niet af, arbeiders en werkgevers moesten samen de sociale kwestie oplossen.
Linkse liberalen vonden dat de staat de sociale misstanden moest bestrijden.


Slide 8 - Diapositive

8.22 Pyramide van het kapitalistisch systeem 
(VS, 1911)

Slide 9 - Diapositive

Gebruik afbeelding 8.22.
Leg uit dat deze afbeelding past bij de kenmerkende aspecten van 8.4 en 8.5.

Slide 10 - Question ouverte

Het begin van de verzorgingsstaat 1/2
De overheden gingen zwakkeren beschermen:
  • door beperking kinderarbeid, in Nederland door Kinderwetje van Van Houten, 1874
  • staatsingrijpen in de volksgezondheid: aanleg van waterleiding en riolering in steden
Duitsland begon als eerste land met de opbouw van een verzorgingsstaat:
  • verplichte ziektekostenverzekering
  • verplichte verzekering voor ongevallen ouderdomspensioen (1889)


Slide 11 - Diapositive

Het begin van de verzorgingsstaat 2/2
Door de economische groei nam de armoede af tussen 1860 en 1900.


De sociale kwestie werd kleiner door emancipatiebewegingen in vakbonden: organisatie van werknemers.
Afdwingen bij werkgevers van 
  • hogere lonen
  • betere arbeidsomstandigheden

Slide 12 - Diapositive

Zelfstandig werken
Markeer de tekst van 8.5
Maak de opdrachten 1 t/m 6 en 13 t/m 16
Dit is ook het huiswerk voor de volgende les!


Slide 13 - Diapositive