Examentraining schrijven 3F MZ Muis

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 4

Inhoud van deze les:

Waaruit bestaat het schrijfexamen?

Hoe pak ik dat aan?

Waarop word ik beoordeeld?

Schrijfexamen:

1. Zakelijke e-mail
2. betoog

Er zijn 2 soorten e-mails:

- informele e-mails; deze stuur je naar vrienden.

- formele e-mails; deze verzend je in je schoolsituatie en in je werksituatie.

Een formele e-mail is een soort formele brief. Deze moet er verzorgd uitzien. Mensen nemen jouw bericht (en daarmee vaak jou als persoon) niet serieus, als jouw e-mail niet aan de regels voor een formeel bericht voldoet. 

Voorbeeld van een opdracht:

Het winkelcentrum bij jou in de buurt heeft veel last van hangjongeren. Overdag gaat het nog, dan hangen ze er alleen maar rond, maar 's avonds worden de jongeren vaak luidruchtig en gedragen ze zich baldadig. Het rondhangen gaat 's avonds vaak gepaard met het drinken van alcohol en het gebruiken van (soft)drugs. Het gemeentebestuur is op zoek naar een oplossing voor dit probleem. Daarom doet het bestuur een dringend beroep op de buurtbewoners waarin wordt gevraagd om een oplossing. Het beste idee zal worden uitgevoerd met hulp van de bedenker. 

Opdracht: bedenk minimaal twee oplossingen voor het beschreven probleem.

Bedenk per oplossing minimaal twee mogelijke argumenten om het gemeentebestuur ervan te overtuigen dat jouw idee uitgevoerd moet worden. 

Schrijf een e-mail aan het gemeentebestuur waarin je jouw idee beschrijft en ondersteunt met jouw argumenten.

1. Vaste onderdelen in een zakelijke e-mail

• Bedenk goed aan wie je het bericht stuurt en zet geen onnodige mensen in het to/aan veld.
  
• Vergeet niet het onderwerp te vermelden; geef dit in 1 of 2 kernwoorden weer.
  

De stijl van je e-mail

• Houd het bericht kort. Maak de zinnen niet te lang.

• Denk aan hoofdletters en leestekens.

• Houd het zakelijk. Schrijf geen spreektaal of sms-taal. Let erop dat je woordgebruik en je toon passend zijn.

• De aanhef is hetzelfde als in een brief. Dus: ‘Beste mevrouw Driessen’ of ‘Beste Salima’. Je kunt afsluiten met: ‘Met vriendelijke groet’.

Aanhef

Als je niet weet aan wie je schrijft: 

• Beste dames en heren,
• Geachte leden van de gemeenteraad,
• Geacht bestuur,

Als je een naam hebt:

• Geachte mevrouw Van den Boek,

2. De inhoud van je e-mail

• De belangrijkste boodschap van je bericht komt bovenaan. Eerst dus de kern, dan de toelichting en daarna de afsluiting.

Dus de indeling:

• Inleiding (belangrijkste boodschap)
• middenstuk (toelichting)
• Slot (korte conclusie, samenvatting en dank)

Spelling

Schrijf moeilijke woorden over uit de opdracht. Je hebt geen woordenboek of spellingcontrole tijdens je schrijfexamen. Bij twijfel: bedenk een synoniem of verwoord het anders.

Oefen in Studiemeter de werkwoordspelling nog een keer of vraag er een les over.

e-mail; beoordeling inhoud:

1. Reden voor het schrijven van de e-mail is gegeven;
2. kandidaat heeft een (twee) voorstel(len)
3. het is duidelijk wat het voorstel inhoudt
4. voorstel is onderbouwd met twee argumenten die uitgewerkt zijn zodat gedachtegang te volgen is
5. tekst bevat nauwelijks irrelevante informatie

Beoordeling e-mail: afstemming op het publiek

1. Tekst is afgestemd op het publiek
2. toon en woordgebruik dragen bij aan bereiken schrijfdoel
3. toon en woordgebruik zijn formeel

Zakelijke e-mail: structuur

1. structuur is helder wat begrijpen inhoud vergemakkelijkt
2. Vaste onderdelen aanwezig: passend onderwerp, aanhef, slotzin EN slotgroet
3. logische alinea's met witregels
4. logische volgorde van informatie
5. verbanden tussen alinea's duidelijk mbv voegwoorden (en, of), verwijzingen (dat wil zeggen, dat betekent), signaalwoorden (want, omdat, daardoor) en signaalzinnen(samenvattend kan ik stellen)

Het winkelcentrum bij jou in de buurt heeft veel last van hangjongeren. Overdag gaat het nog, dan hangen ze er alleen maar rond, maar 's avonds worden de jongeren vaak luidruchtig en gedragen ze zich baldadig. Het rondhangen gaat 's avonds vaak gepaard met het drinken van alcohol en het gebruiken van (soft)drugs. Het gemeentebestuur is op zoek naar een oplossing voor dit probleem. Daarom doet het bestuur een dringend beroep op de buurtbewoners waarin wordt gevraagd om een oplossing. Het beste idee zal worden uitgevoerd met hulp van de bedenker. 

Bedenk minimaal twee oplossingen voor het beschreven probleem.

Bedenk per oplossing minimaal twee mogelijke argumenten om het gemeentebestuur ervan te overtuigen dat jouw idee uitgevoerd moet worden. Schrijf een e-mail aan het gemeentebestuur waarin je jouw idee beschrijft en ondersteunt met jouw argumenten.

Tweede deel opdracht: betoog

Het doel van een betoog is de lezer van een bepaald standpunt te overtuigen. Aan de hand van argumenten onderbouw je het standpunt. Als schrijver van het betoog voer je als het ware een schriftelijke discussie met de lezer. In het betoog presenteer je duidelijk en krachtig je eigen standpunt met de daarbij behorende argumenten en probeer je de lezer tot jouw standpunt te brengen.

Centraal in je betoog staat je standpunt:

  jouw mening in één zin

Verwoord je mening duidelijk aan het eind van je inleiding.

Belangijk bij het formuleren van je standpunt:

Formuleer je standpunt altijd positief (vertel wat je wil bereiken)

Niet: we moeten de vluchtelingen uit Oekraïne niet aan hun lot overlaten

maar: de vluchtelingen uit Oekraïne moeten door alle landen van Europa geholpen worden

Formuleer dit standpunt positief:
Mobiele telefoons hebben geen goede invloed op het leesgedrag van jongeren

Formuleer positief: je moet niet de hele dag stil zitten, want dat is slecht voor je conditie.

Hier kun je zowel een standpunt als argumenten uit halen

Uit een stuk als dit kun je prima een inleiding schrijven

Betoog; beoordeling inhoud

• tekst is afgestemd op het schrijfdoel (=overtuigen)
• standpunt in de inleiding of meteen erna
• Twee geldige argumenten vóór de stelling
• één tegenargument dat onderuit wordt gehaald
• In het slot kom je terug op je standpunt (conclusie/samenvatting)
• Geen irrelevante informatie

beoordeling betoog: structuur:

Let op de indeling in:

inleiding: geef hierin een introductie (aanleiding/verhaaltje) en je standpunt

middenstuk: per argument één alinea (begin je alinea met je argument)

slot: vat samen, geef een conclusie

Betoog beoordeling taalvaardigheid:

• Maak niet te lange zinnen: twijfel je over bijvoorbeeld een komma, begin dan een nieuwe zin.
• Schrijf moeilijke woorden over (uit de opdracht)
• Let op hoofdletters, namen die je overneemt