Les Planten (zelfstandige les)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Planten

• Vandaag werk je zelfstandig deze les door (deel A, B én C)
• Je krijgt informatie, vragen en filmpjes te zien over planten.
• Je geeft antwoord op de vragen (dit check ik naderhand)
• Het doel van deze les is je voldoende kennis bij te brengen zodat je de mindmap van planten kan gaan maken.
• Veel Succes

Deze les

A. Organen & Cellen  van Planten
     Wortel, stengels, bladgroenkorrels, bladeren

B. Groei en ontwikkeling van planten
     Ontkiemen van zaad  & Celdeling & Invloed Zwaartekracht
 C. Transport in planten
     Fotosynthese, Stevigheid & Hout- & Bastvaten

Niet alleen een mens heeft organen, maar ook een plant

Orgaan is onderdeel van een organisme met een eigen functie

Wat zijn organen van een plant?

1. Bladeren, Takjes en Vruchten
2. Wortels, Stengels en Bladeren
3. Zaden, Nerven en Stengels
4. Okselknop, meeldraad en stekels

De organen van de plant en hun functie

Wortels: Zorgen voor stevigheid, het opslaan van reserve voedsel, maar ook opname van water en mineralen. 

Stengels: De stengels zorgt ook voor stevigheid en zorgt voor het transport van water en mineralen naar de bladeren toe. En van zuurstof en glucose naar de wortels. Transport en stevigheid

Bladeren: Zorgen ervoor dat de plant onder invloed van zonlicht energierijke stoffen kan maken door: fotosynthese

Laten we eens inzoomen op een plantaardige cel. 
Dit doen we door een blad onder de microscoop te leggen.

Je ziet dat een plantaardige cel allerlei celorganellen (onderdelen) bevat. 

We zien: 
- Celwand

- Celmembraan

- Celkern

- Vacuole

- Bladgroenkorrels

- Cytoplasma

Elk celorganel heeft zijn eigen functie

Celwand: Beschermen van de cel

Celmembraan: Het wel of niet doorlaten van de stoffen

Celkern: Hier ligt alle erfelijke informatie

Vacuole: Holte gevuld met vocht en zorgt voor stevigheid

Bladgroenkorrels: Zorgen voor energierijke stoffen (fotosynthese)

Cytoplasma: Stroperige vloeistof

Bladgroenkorrels

Dit zijn groene bolletjes in het cytoplasma van een plantencel. De bladgroenkorrel zorgt voor de groene kleur van de plant. Ook zorgt de bladgroenkorrel van het maken van voedingsstoffen met behulp van zonlicht

Zie 5.1 Bron 5 & 7

Wat is de functie van elk onderdeel van een plantencel? Leerdoel: Je kent de onderdelen van een plantencel met hun functie

Regelt alles wat er gebeurt in de cel

hierdoor is de cel stevig

Regelt welke stof de cel in en uit gaan

zorgt voor een stevige laag om de cel heen

Stroperige vloeistof, hierin liggen de celkern en de bladgroenkorrels

Geeft de plant zijn groene kleur en maken voedingsstoffen 

celmembraan

cytoplasma

Vacuole

celwand

bladgroenkorrels

celkern

B. Groei & Ontwikkeling van planten

Ontkiemen van zaad
Celdeling
Invloed Zwaartekracht

Kieming

• In de zaad zit een kiem. Wanneer er uit het kiem een klein kiemplantje groeit spreek je over kieming.
• Bij de kieming van een bruine boon komt eerst het worteltje van de kiem naar buiten en daarna het stengeltje.
  

Voor de ontkieming van zaden is nodig:

• Water
• Zuurstof
• Gunstige temperatuur
• Rustperiode (sommige soorten)

Ontkiemen

Groeien 

Leg uit wat het verschil is tussen ontkiemen en groeien?

Wat is de juiste volgorde van ontwikkeling bij de groei van een plant?

1. vrucht-zaad-groei-bloei-ontkiemen
2. zaad-groei-ontkiemen-bloei-vrucht
3. zaad-ontkiemen-groei-bloei-vrucht
4. ontkiemen-zaad-groei-vrucht-bloei

Waarom is het slim om de grootste boon te kiezen als je een plantje wilt laten groeien?

Als een plantje ontkiemt is dan... gaat het verder groeien

• Groei vindt plaats door celdeling,
  hierdoor splitsen de cellen in 2en
•  Nadat de cel gesplitst is, neemt 
  de cel water op waardoor de cel
  langer wordt. Dat noemen we
  celgroei. 

Waar worden nieuwe cellen gemaakt?

1. Bij 1 en 3
2. Bij 2 en 3
3. Bij 1 en 4
4. Bij 2 en 4

Groei

• De cellen in de stengel (1) doen
  aan celdeling
• De cellen in de wortel (4) doen 
  aan celdeling
  
  
• Hierdoor groeit de plant

Hoe weten de cellen in de stengel dat ze omhoog moeten groeien en de cellen in de wortel naar beneden?

Groei in de stengel en wortel

• Cellen in de stengel weten door
  het licht waar ze naar toe moeten.
  Ze groeien naar het licht toe
  
  
• Cellen in de wortel weten door de
  zwaartekracht hoe te groeien.
  Ze groeien naar beneden. 
    

We zien hiernaast twee plaatjes. Links is tuinkers gegroeid met zwaartekracht. En rechts is tuinkers zonder zwaartekracht (gewichtloosheid).

Wat gebeurt er als er geen zwaartekracht is met de groei van een plantje?

C. Transport in de plant

Hoe komen planten aan energie? 
Hoe blijven planten rechtop?

Hoe komt water in de bladeren van een plant?

Wat eet een plant?

Voedingsstoffen

1. Water
  opgenomen via de wortels

2. Koolstofdioxide
 via huidmondjes in bladeren

3. Mineralen

via wortels

Vaak voegen boeren mest toe aan hun akkers. Welke voedingsstof voegen ze dan toe?

1. Water
2. Koolstofdioxide
3. Mineralen

Hoe komt een plant aan energie?

- Planten gebruiken de voedingsstoffen om te groeien.

- Maar planten hebben ook energie nodig.. en hoe komen ze daaraan?

       Door fotosynthese!
 Kijk snel volgend filmpje over fotosynthese

In kassen branden 's avonds vaak lampen. Waarom doen tuinders dat?

1. Zodat boeven niet zo makkelijk inbreken
2. Ze vergeten het licht uit te doen
3. Zodat de planten licht krijgen en aan fotosynthese kan plaatsvinden

Fotosynthese

Dit is het proces waarbij
een plant onder invloed van
(zon)licht koolstofdioxide en
water omzet in glucose
en zuurstof. 

Hoe blijven planten rechtop?

Een vaatbundel bestaat uit ...

1. houtvaten en nerfvaten
2. bastvaten en suikervaten
3. houtvaten, suikervaten en nerfvaten
4. bastvaten en houtvaten

Waardoor wordt glucose naar de wortels vervoerd?

1. Bastvaten
2. Houtvaten
3. Door beiden vaten

Je hebt vandaag geleerd:

- Hoe zaadjes ontkiemen

- Hoe een plant groeit
- Waarom een stengel naar boven groeit en een wortel naar beneden
- Wat fotosynthese is
- Hoe een plant aan stevigheid komt

- Hoe een plant water vervoerd naar zijn bladeren

Nieuwe mindmap maken

• Volgende lessen de tijd voor (zeker als je thuis bent)
  
  
• Pak je boek er eens bij (hoofdstuk 5) 

Wat moet er in de mindmap?

□ Onderdelen van een plant, en de functies daarvan (5.1)

□ Onderdelen van plantencellen, en de functies daarvan

□ Uitleg hoe houtachtige en kruidachtige planten zorgen voor stevigheid (5.1)

□ Onderdelen van een zaad (5.2)

□ Uitleg hoe uit een zaadje een plant groeit (5.2)

□ Wat heeft plant nodig om te groeien? (5.3)

□ Fotosynthese (5.3)

□ Welke stoffen maakt een plant nog meer? Waar zijn die voor? (5.3)

□ De bouw van bloemen + functies van de onderdelen. (5.4)

□ Bestuiving en verschillende soorten bestuiving. (5.4)

□ Bevruchting en hoe er een zaad ontstaat (5.4)

□ Zaadverspreiding (5.4)

□ Levenscyclus van een plant (eenjarig, tweejarig, vast) 5.4

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃