Module 2B, (les 6-week 3) - Drain/sonde/katheter

• Triage
• MBO
• Studiejaar 1

Triage Module 2B

Les 6 

Drain/sonde/katheter verstopt/eruit

Casuïstiek oefenen

R. Koops 

2024-2025

Hoe ziet de les er uit

Terugblik vorige les;

Casus schrijven (4x) over: buikpijn, rectale klachten, braken en diarree.

Onderwerp vandaag: Drain/sonde/katheter verstopt/eruit

Casussen - klassikaal

Medilect

Terugblik vorige lessen

Kennis testen over de onderwerpen die zijn geweest.

In een kring gaan staan 

Hoe zat het ook al weer? 

Enkele controle vragen...

Stel controle vragen 

In een kring gaan staan met bal of een klosje garen.

Elke vraag word beantwoord door een student die de bal of het klosje garen heeft.

De letter C in de ABCDE-check staat voor het beoordelen van de circulatie. Wat is een teken van een bedreigde circulatie?

1. Massale bloeding
2. Blauwe huid
3. Beide antwoorden
4. Geen van beide antwoorden

Welk symptoom past bij een verstoring in bewustzijn?

1. Verlamming
2. Snelle pols
3. Snelle ademhaling
4. Speeksel niet kunnen inslikken

Welk symptoom past niet bij een verstoring in Exposure (E)

1. Paniek
2. Sufheid
3. Suicidaliteit
4. Blootstelling aan giftige dampen

Waarvoor staat de letter V in de afkorting AVPU?

1. Vesiculair ademgeruis
2. Reactie op aanspreken
3. Reactie op schudden
4. Vitale functies

Waarvoor staat de afkorting LSD?
Waarom is dit belangrijk?
Hoe doe je dit?

Luisteren Samenvatten Doorvragen

Je wilt een zo goed en duidelijk mogelijk beeld van de situatie krijgen. Wees nieuwsgierig. Wanneer iemand iets aan informatie geeft....vraag door, wat wil je er nog meer over weten? Neem niet gelijk genoegen met een antwoord. Laat merken dat je luistert door af en toe te hmm-en en te reageren op de patiënt. Stel geen dubbele vragen!

Samenvatten om te checken of je de informatie juist hebt begrepen en of er nog dingen missen. 

'U gaf net aan dat....kunt u hier iets meer over vertellen' 

'Wat bedoelt u precies met....' 

'U zegt dat u pijn heeft....waar zit de pijn, pijnladder, wordt het erger, heeft u er al iets aan gedaan, helpt dat dan ook?' 

'Dus als ik u goed heb begrepen...' 

Omschrijf de opbouw van een goed triagegesprek (7 stappen)

NAW gegevens

ABCDE

Reden van contact en hulpvraag (WHAM)

Ingangsklacht bepalen die de urgentie bepaalt (vragen uit je boek) 

Urgentie bepalen

Bepalen en inzetten van vervolgactie

Resultaat afstemmen met de beller

Buikpijn bij kinderen komt vaak voor en leidt ook vaak tot een consult.

1. Waar
2. Niet waar

Buikpijn bij kinderen is een veelgehoorde klacht.

De ernst en oorzaak van buikpijn bij kinderen is vaak lastig in te schatten (kan op allerlei gebieden liggen) – daarom leidt dit vaak tot een beoordeling van de arts.

Lieke ( 6 jaar) heeft sinds vanmorgen hevige buikpijn. Ze is erg ziek en komt haar bed niet uit. Ze wil niet eten
Welke urgentie is het?

1. U1
2. U4
3. U3
4. U2

D

Man belt voor zijn vrouw (45jaar)met pijn rechts onderin de buik. Hij geeft aan dat zij pijncijfer 7 heeft. De pijn is er, maar bij bewegen is de pijn veel erger. Waar denk je aan?

1. Galsteenaanval
2. Aneurysma
3. Peritonitis
4. Appendicitis

D

Mw. Smit belt. Ze geeft aan acuut hevige kloppende buikpijn te hebben wat doorstraalt naar rug. Ze is aan het zweten, bleek en duizelig. Waar denk je aan?

1. Ileus
2. Pancreatitis
3. Obstipatie
4. Aneurysma

Ileus: hevige pijn, kolieken, braken

Pancreatitis: doffe pijn midden bovenbuik

D 

Man belt voor zijn vrouw (45jaar)met pijn in haar re. flank (zij/rug). Hij geeft aan dat zij een pijncijfer 8 heeft. Ze loopt de ijsberen (kan niet stilzitten). Van de pijn zweet ze erover en is misselijk.
Waar denk je aan?

1. Niersteenaanval
2. Aneurysma
3. Peritonitis
4. Appendicitis

A

Welk symptoom past bij een U2 van buikpijn kind?

1. Aanhoudend braken
2. Koorts (vermoedelijk)
3. Rectaal bloedverlies
4. Ernstig zieke indruk

D

• Koorts (vermoedelijk) = U3

• Aanhoudend braken  = U3 (Aanhoudend braken is continu braken en langer dan enkele uren niets binnen kunnen houden).

• Rectaal bloedverlies = U3 ( 'Hevig' is puur bloed (meer dan een kopje), ook zonder ontlasting. 'Gering' is enkele druppels bloed bij de ontlasting).

Lotte van 6 jaar heeft een buikgriep. Ze braakt zo`n 5x per dag. Dit is de tweede dag. Ze drinkt minder dan de helft van het normale en heeft nu een halve dag niet geplast. Ze heeft een zieke indruk. Welke urgentie zet je in?

1. U2
2. U3
3. U4
4. U5

Vermoeden dehydratie = U3

De suprapubische katheter van meneer Willaars is er zojuist per ongeluk uit gegaan. Hij belt naar de praktijk om te vragen wat hij het beste kan doen. Wat adviseer je meneer?

1. Dhr. mag dit even aankijken
2. Je belt een ambulance voor meneer
3. Je laat meneer binnen enkele uren naar de praktijk komen
4. Je maakt een afspraak met urgentie U2

U2 - SP katheter verstopt of gesneuveld 

Moet snel worden teruggeplaatst - groot infectie gevaar + kans op dichtgroeien van de opening

Pijn bij het plassen komt alleen voor bij een blaasontsteking

1. Juist
2. Onjuist

Denk ook aan SOA of vaginale schimmelinfectie

De thuiszorg belt over Dhr. Gerrits (82 jaar) Hij geeft aan dat hij veel aandrang heeft om te plassen, maar dat hij al sinds gisteravond niet meer heeft kunnen plassen. Heeft veel pijn (Pijnscore 8). Wat doe je?

1. Je plant een afspraak binnen een uur i.v.m. urineretentie
2. Je plant een afspraak binnen een uur i.v.m. hematurie
3. Je plant een afspraak binnen enkele uren i.v.m. urineretentie
4. Je plant een afspraak binnen enkele uren i.v.m. hematurie

Dit klinkt als urineretentie - U3 urgentie zonder buikpijn 

Met matige of zelfs hevige buikpijn U2

Noem 3 groepen mensen waarbij je spreekt over een gecompliceerde urineweginfectie

Kinderen

Mannen

Zwangere vrouwen

Afwijking urinewegen

Verminderde weerstand

Verblijfskatheter

De suprapubische katheter van meneer Willaars is er zojuist per ongeluk uit gegaan. Hij belt naar de praktijk om te vragen wat hij het beste kan doen. Wat adviseer je meneer?

1. Dhr. mag dit even aankijken
2. Je belt een ambulance voor meneer
3. Je laat meneer binnen enkele uren naar de praktijk komen
4. Je maakt een afspraak met urgentie U2

U2 - SP katheter verstopt of gesneuveld 

Moet snel worden teruggeplaatst - groot infectie gevaar + kans op dichtgroeien van de opening

Drain/Sonde/Katheter

Wanneer gebruik je deze TRG-kaart?

Als er een drain/sonde of katheter verstopt is of eruit, zonder dat er lichamelijke klachten zijn opgetreden. 

Als er wel lichamelijke klachten zijn gebruik je deze ingangsklacht.

Bijv. katheter is gesneuveld, patiënt heeft plasklachten-> ingangsklacht UWI.

(blaas)Katheter

CAD (blaaskatheter)

Een katheter à demeure is een soepel slangetje dat in de blaas wordt gebracht om de urine uit de blaas te laten lopen. Aan het uiteinde van de verblijfskatheter zit een ballonnetje dat gevuld wordt met water om te voorkomen dat de verblijfskatheter uit de blaas glijdt. De verblijfskatheter wordt meestal aangesloten op een urinezak om de urine op te vangen. Andere namen voor CAD zijn: ballonkatheter, verblijfskatheter, Foley-katheter. Kan vaak door de thuiszorg verwisseld worden. Raakt soms verstopt door bloedstolsels; blaasspoelen kan dit verhelpen.”

Bij triage dus goed om te vragen of een patiënt thuiszorg krijgt - deze kun je in eerste instantie inschakelen om de katheter door te spoelen of een nieuwe inbrengen.

Suprapubische katheter

Rechtstreeks door de buikwand in de blaas wanneer iemand niet meer van zijn urine af kan komen op een natuurlijke manier.

Aangenamer en makkelijker te verzorgen dan CAD. Met SP katheter kun je nog seksueel actief zijn. 

Een verstopte SP katheter kan ook door de thuiszorg worden gespoeld.

Wanneer de katheter er uit is (U2) moet deze snel worden vervangen door een nieuwe katheter - anders groeit het gaatje in de buikwand dicht. 

PEG sonde

Percutane endoscopische gastrostomie: afsluitbaar systeem, hierdoor kun je voeding en/of medicatie rechtstreeks in de buik plaatsen. Dus dit hoeft niet eerst de mondholte en slokdarm te passeren

Rechtstreeks door de buikwand in de maag

Verstopt? (U3) --> doorspoelen

Eruit? (U2) --> vervangen Zo snel mogelijk, gaatje kan zich al binnen 1 uur sluiten. 

Klassikaal casussen oefenen

We gaan klassikaal casussen oefenen.

Wie is DA? (je mag een buddy kiezen die je helpt)

Heb je de gespreksfasen kaart? - hoe was het ook alweer? 

Feedback rondje

Casussen oefenen met:

• buikpijn
• braken
• diarree
• rectale klachten

Volgende les

Week 4 - Herhaling met casussen van alle onderwerpen afgelopen module

Week 5 - BZL - Toets KT1 praktijk/theorie

Week 3 - Inleveren! Deadline modules MBO leren/ Medilect KT1 theorie én KT1 praktijk:

       vrijdag 17 januari 23:59 uur.