V4 1.4 Snelheid van een reactie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.4 Snelheid van een reactie

Reactietijd en reactiesnelheid

• Reactietijd: tijd die voorbij is tussen mengen van stoffen en het einde van de reactie
• Reactiesnelheid: de hoeveelheid stof die per seconde en per liter ontstaat of verdwijnt
• Bijv: waarnemen van meer of minder belletjes die ontstaan

5 factoren die van invloed zijn op de reactiesnelheid

1. Verdelingsgraad
2. Soort stof
3. Concentratie van beginstof
4. Temperatuur
5. (Katalysator)

Kort practicum: nodig per duo

1. Een reageerbuisrekje
2. 3 lege reageerbuizen
3. 1 reageerbuis met Mg poeder
4. 3 stukjes Mg lint
5. 1 flesje 0,1 M HCl en 1 flesje 1,0 M HCl
6. Jas aan en bril op!

Kort practicum: wat ga je doen?

1. Kijken naar het verschil tussen Mg lint en Mg poeder bij 1,0 M zoutzuur (je varieert dus het Mg)
2. Kijken naar het verschil tussen 0,1 M zoutzuur en 1,0 M zoutzuur met Mg lint (je varieert dus de zoutzuur)

Resultaat kort practicum

• Mg poeder reageert sneller dan Mg lint
• 1,0 M zoutzuur reageert sneller dan 0,1 M zoutzuur
• Waarom? Valt dit te verklaren?

Botsende-deeltjes model

• Deeltjes botsen tegen elkaar aan
• Vaak is dat niet effectief: ze botsen, maar er gebeurt niets

1. Botsing moet hard genoeg zijn
2. Botsing moet op de juiste manier 

Botsende-deeltjes model

• Hoe meer botsingen, hoe groter de kans is op een effectieve botsing
• Hoe meer effectieve botsingen, hoe sneller de reactie gaat 

Verdelingsgraad

• Als je een 1 kg houtblok of 1 kg houtsnippers aansteekt, wat is er dan eerder opgebrand? 

Verdelingsgraad

• Houtsnippers, want de verdelingsgraad is groter.
• Door een grotere verdelingsgraad is het contactoppervlakte groter en gaat de reactie sneller
• Het Mg poeder reageerde sneller dan het Mg lint: de verdelingsgraad was groter

Invloed van concentratie

• 1,0 M zoutzuur reageerde sneller dan 0,1 M zoutzuur, want de concentratie is hoger
• Een hogere concentratie betekent dat er meer botsingen zijn
• Meer botsingen betekent meer effectieve botsingen
• Meer effectieve botsingen, betekent hogere reactiesnelheid

Invloed van temperatuur

• Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller deeltjes bewegen
• Grotere kans dat de deeltjes botsen
• Ook grotere kans dat deeltjes hard genoeg botsen
• Meer effectieve botsingen
• 10 graden temperatuurstijging is dubbele reactiesnelheid ong.

Invloed van soort stof

• Elke reactie heeft eigen activeringsenergie
• Afhankelijk van de soort stof is die lager en verloopt de reactie sneller

Invloed van katalysator

• Een katalysator verlaagt de activeringsenergie, zodat de reactie sneller verloopt

En nu?

Paragraaf zelf doorlezen

Opgaven maken uit studiewijzer:

§ 1.3: opdracht 21 – 28

§ 1.4: opdracht 30 – 39