De werking van het brein

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

De hersenen

De wondere wereld van het brein! 

Doelen: 

De leerlingen weten aan het eind van deze les: 

- hoe de hersenen werken. 

- wat de invloed van de hersenen is op het leren. 

- waarom het belangrijk is om te weten hoe de hersenen werken en wat de invloed van de hersenen is op het leren. 

De werking van het brein

• Waarom is het belangrijk om te weten hoe de hersenen werken? 

• Waarom is het belangrijk om te weten wat de invloed van het brein is op het leren?

De hersenen zijn het controlecentrum van ons lichaam!

Dat betekent dat de hersenen verantwoordelijk zijn voor: 

• het verwerken van informatie;
• het regelen van lichaamsfuncties (ademen, spijsvertering, ect.); 
• het aansturen van bewegingen.

De hersenen zijn het controlecentrum van ons lichaam!

Dat betekent dat de hersenen verantwoordelijk zijn voor:

• het verwerken van informatie;
• het regelen van lichaamsfuncties (ademen, spijsvertering, ect.);
  
• het aansturen van bewegingen.

Leren leren en plannen

Brainstormen 

• Wat gebeurt er in de hersenen als je leert?  

• Hoe communiceren de hersenen met elkaar?

De leerlingen brainstormen in tweetallen of in groepjes. 

Tijdens de brainstormsessie proberen zij antwoord te geven op de twee vragen. 

Werkvormen: 

- placemat. Leerlingen denken eerst voor zichzelf na en vullen dat in. Daarna bespreken ze wat ze hebben opgeschreven en komen ze samen tot een antwoord. Dit antwoord schrijven ze in het midden van het blad. 

Leerlingen geven per tweetal of per groepje een terugkoppeling. 

Hoe gaat het verwerken van informatie in ons brein?

Uitleg: 

Het brein oftewel je hersenen is een orgaan in je lichaam en bestaat uit 100 miljard cellen. Deze hersencellen verspreiden zich over twee hersenhelften: de linker- en de rechterhersenhelft. Een hersencel wordt ook wel een 'neuron' genoemd. Als je de neuronen van dichtbij gaat bekijken, hebben ze de vorm van een boom. De takken ontvangen informatie en de stam en de wortels geven de informatie door aan de andere hersencellen. Op deze manier staan de hersencellen in verbinding met elkaar. Dit doen ze door naar elkaar een elektrisch signaal te sturen. Je hersenen zijn eigen een heel groot netwerk, waarbij één cel verbonden kan zijn met duizenden andere cellen. Hierdoor kan je onder andere nadenken en bewegen.  

Maar hoe zorg je er nu voor dat je de informatie langer onthoudt?

werking van het geheugen

Het ontstaan van de verbindingen ofte wel iets nieuws leren, kun je ook vergelijken met een geitenpaadje dat een snelweg kan worden. Stel je eens voor dat je door een veld met hoge grassprieten loopt. Wanneer je terugkijkt, zie je nog net het spoortje waar je gelopen hebt. Het lijkt een soort geitenpaadje. Dit spoor kan door de wind gemakkelijk worden vervaagd of zelf verdwijnen. Maar loop je keer op keer op hetzelfde paadje, dan wordt het langzaamaan een steeds groter pad. Het grote pad kan uiteindelijk een snelweg worden waar het nieuw geleerde overheen scheurt. Wat eerst een geitenpaadje was, wordt nu een drukke route. De paadjes staan voor verbindingen tussen de hersencellen. Wanneer je iets vaker doet, wordt het dus makkelijk om te doen en gaat het sneller. Wanneer je het pad even niet gebruikt, zal het langzaam weer dicht groeien en zal je het snel vergeten. Zo werkt dat ook in je hersenen. Je zult datgeen wat nieuw is, een gedachte, iets dat je voor het eerst doet of iets wat je voor het eerst leert een aantal keer moeten herhalen voordat je hersenen een verbinding sterk hebben gemaakt. 

Opdracht:

De hersenjungle 

Dus we weten nu wanneer je iets al vaker gedaan hebt, je hersenen hier een hoop sterke verbindingen voor hebben gemaakt (van een geitenpaadje naar een snelweg zijn gegaan). Toch zijn er soms slimmere, snellere, leukere of betere manieren om iets te doen. Ook dan hebben je hersenen tijd nodig om sterke verbindingen te maken voor die nieuwe aanpak, maar wanneer je doorzet zul je er de vruchten van plukken. Denk bijv. aan het leren voor een toets: misschien maak je vaak lange samenvattingen maar kost je dit veel tijd of vind je het helemaal niet leuk. Probeer dan eens iets anders, zoals een samenvatting met o min mogelijk tekst en zo veel mogelijk tekeningen. 

In het begin is het wennen omdat je hersenen even nodig hebben om nieuwe verbindingen te maken, maar naarmate je het vaker doet gaat het waarschijnlijk steeds beter. 

Ieder brein is anders 

• Hoe slim je bent staat niet vast, dat kan veranderen.
• Je kan je brein trainen, net als een spier. 
• Hoe snel verbindingen tussen hersencellen ontstaan, is bij iedereen anders. 
• Jij kan je brein veranderen, sterker maken en hierdoor 'slimmer' of beter worden in iets. 
• Blijf hiervoor wel trainen. 

Hersenen en leren leren

• Herhalen en spreiden

• Actief met de leerstof aan de slag gaan
  (leermanieren inzetten) 

Wat voor jou werkt, moet je zelf ontdekken! 

Wat zou jij kunnen doen om ervoor te zorgen dat het leren makkelijker gaat?

Wat heb je deze les geleerd?