V4 H4 p4&5

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H4 p4&5 politieke ontwikkelingen

Wat zegt de foto op de vorige slide over de geschiedenis van Zuid-Amerika

Toen de Spaanse conquistadores (veroveraars) in 1532 binnentrokken schakelden ze de inheemse maatschappelijke bovenlaag uit, verwoestten de tempels en paleizen van de Inca’s en bouwden op de fundamenten ervan hun kerken en overheidsgebouwen.

Koloniale periode 

Spanje & Portugal overheersen.

Tot slaaf gemaakten werkten op 

de plantages.

Inheemse gebieden niet

gekoloniseerd?

Feodale structuur: clientelisme

• 1825 bijna alle landen onafhankelijk
• feodale structuur bleef bestaan: elite en landarbeiders
• machtshebbers hebben geen belang bij goede voorzieningen armere massa op het platteland
• ontsnappen? --> vlucht naar de stad 
• FEODALE STELSEL GRONDOORZAAK economische achterstand en politieke problemen Zuid Amerika

Elite aan de macht

Het clientelisme zorgde voor de oligarchie als bestuursvorm:

de macht ligt bij een kleine elite, uitbuiting wordt niet geschuwd!

Investeringen in grootschalige landbouw en industrie: doel was om net zo welvarend als Europa te worden.

Echter: arbeiders werken onder moeilijke omstandigheden en voor lage lonen = onvrede! Noodzaak voor meer sociaal beleid.

Opkomst van het populisme

Oligarchie (macht bij kleine groep mensen) zet kwaad bloed bij bevolking. Populistische partijen spelen hier op in:

• Latijnse populus betekent volk.
• Populisten: belangrijk is charismatische leider en spreken namens 'het volk' (of wekken iig de indruk dat dat gebeurd...) 
• De populisten streven naar produceren voor de nationale markt

'De mensen zijn het zat', 'het volk pikt het niet langer' en 'het is de schuld van de elite'. Zomaar drie zinnetjes die je met een heel klein beetje speuren al snel tegenkomt in toespraken en campagnes van populistische politici. Want populisten spreken altijd namens 'de mensen' of 'het volk'. Het Latijnse woord populus betekent niet voor niets letterlijk volk.

Wie zijn deze twee personen op de foto?

01:38

Wat maakt de Speech van Evita Perón Populistisch?

Na WO II --> bemoeienis vanuit de VS

Doel: tegengaan communisme in Zuid-Amerika (Koude Oorlog)

Gevolgen: militaire regimes aan de macht (geholpen door VS)

Pas in de economische crisis van de jaren '80 zijn de meeste van deze regimes afgezet

‘Moeders van de Plaza de Mayo’, naar het centrale plein in Buenos Aires waar zij tot op de dag van vandaag elke donderdag een stille demonstratie houden, getooid met karakteristieke witte hoofddoeken (luiers).

nos.nl

De huidige tijd:

Strijd tussen neo-liberalisme & linkse regimes.

Meer privatisering, meer macht bedrijfsleven: groei sociale ongelijkheid.

Bevolking wil meer inspraak: bevolkingsparticipatie en bottom-up democratisering.

Inheemse bevolking wil meer inspraak (mn Andeslanden).

Corruptie blijft een probleem en Good Governance is vaak nog ver te zoeken.

Sociale polarisatie is het gevolg!

Onrust Chili

nos.nl