4V §3.8 Politieke ontwikkelingen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Koloniale periode 

• Spanje & Portugal overheersen
• Slaven werkten op de plantages (m.n. Brazilië)
• Inheemse gebieden niet
• gekoloniseerd.

Vrijheidsstrijd Brazilië

Monument voor de onafhankelijkheid Brazilië

Feodale structuur

• 1825 bijna alle landen onafhankelijk
• feodale structuur bleef bestaan (oligarchen)
• machtshebbers hebben geen belang bij goede voorzieningen armere massa op het platteland
• ontsnappen? --> vlucht naar de stad 
• FEODALE STELSEL = Belangrijkste oorzaak economische achterstand en politieke problemen Zuid Amerika

Landgoed? Fort? Klooster?

Waarom zulke dikke muren?

Plaatje zegt veel over geschiedenis Z-Amerika.

Toen de Spaanse conquistadores (veroveraars) in 1532 binnentrokken schakelden de inheemse maatschappelijke bovenlaag uit, verwoestten de tempels en paleizen van de Inca’s en bouwden op de fundamenten ervan hun kerken en overheidsgebouwen (figuur 2.24 uit de GEO).

Opkomst van het populisme

Oligarchie zet kwaad bloed bij bevolking --> 

populistische partijen spelen hier op in. 

• Latijnse populus betekent volk.
• Populisten --> belangrijk is charismatische leider 
• spreken namens 'de mensen' of 'het volk'. 

'De mensen zijn het zat', 'het volk pikt het niet langer' en 'het is de schuld van de elite'. Zomaar drie zinnetjes die je met een heel klein beetje speuren al snel tegenkomt in toespraken en campagnes van populistische politici. Want populisten spreken altijd namens 'de mensen' of 'het volk'. Het Latijnse woord populus betekent niet voor niets letterlijk volk.

Peronisme en economische crises

Carlos Menem, president van 1989-1999

Kleptocratie

Peron en Kirchner

Wat is de overeenkomst tussen de populistische regeringen in het midden van de vorige eeuw en de linkse democratieën van na 2000?

Ze probeerden allebei het lot van arme boeren en arbeiders te verbeteren.

+ Sociale participatie neemt toe.

Na WO II --> bemoeiens vanuit de VS

• Doel: tegengaan communisme in Zuid-Amerika (Koude Oorlog).
• Gevolgen: militaire regimes (dictaturen) aan de macht (geholpen door VS).
• Na economische crisis midden jaren '80: dictaturen. vervangen door democratieën . Afwisselend links/rechts.
• Opkomst neo-liberalisme: economische rol VS blijft groot.

Grote verschillen in visie na onafhankelijkheid

leger voelde zich geroepen om orde te herstellen. Legerleiding aan de macht 

vb Argentijnse Junta

De huidige tijd: Strijd tussen neo-liberalisme & linkse presidenten (heen en weer)

Neo-liberalisme in Zuid-Amerika

• Economische schade uit dictatoriale tijd + restanten oligarchie (steunden dictaturen vaak).
• Hervorming economie als voorwaarde voor leningen (Wereldbank).
• Privatisering, de-regulering, bezuinigingen, vrijhandel.
• BNP van het land stijgt, BNP/hoofd ook, maar welvaart is ongelijk verdeeld.

Veel uitgaven aan politie en leger

Cliëntelisme

Onrust Chili