HV1 Schrijfvaardigheid 41 en 25

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Goedemiddag!

Programma

1. 10 minuten lezen
2. Huiswerkopdrachten bespreken
3. Herhaling schrijfvaardigheid 40 en 41
4. Schrijfvaardigheid 41, 25 en 26
5. Afsluiting en vooruitblik

10 minuten lezen

Opdracht 1 nakijken

a Gebeurtenissen (je gaat vertellen wat er allemaal gebeurd is tijdens die wedstrijd)

b Antwoorden (je gaat antwoord geven op de vraag)

c Argumenten (je gaat vertellen waarom iedere Nederlander automatisch orgaandonor moet worden)

d Oplossingen (je gaat oplossingen aandragen om winkels rolstoeltoegankelijker te maken)

Opdracht 2 nakijken

a Bijvoorbeeld (bij onderwerp d): Om welke problemen gaat het? Wat zouden winkeliers kunnen doen om hun winkels beter toegankelijk te maken voor bezoekers in een rolstoel?

b Bijvoorbeeld (bij onderwerp d): Een deelonderwerp kan gaan over een rolstoelgebruiker, die uitlegt welke problemen hij ervaart tijdens het winkelen. Een ander deelonderwerp kan gaan over mogelijke oplossingen voor de huidige problemen.

Opdracht 2 nakijken

Huidige problemen

Joost is 23 jaar en zit vanwege een auto-ongeluk al meer dan tien jaar in een rolstoel. “Vooral in het begin vond ik het erg lastig om te accepteren, maar na een tijdje begon het gelukkig toch steeds meer te wennen en kon ik me ook steeds beter redden in mijn stoel.” Toch blijven sommige dingen ook nu nog lastig voor Joost. “Een van de moeilijkste dingen vind ik toch wel winkelen. In veel openbare gebouwen wordt rekening gehouden met rolstoelgebruikers, maar in de meeste kledingwinkels is hier nog weinig van terug te zien.” Vooral zware deuren die niet vanzelf opengaan en drempels of trappen bij de ingang of in de winkel zelf weerhouden Joost en andere rolstoelgebruikers ervan om fijn te kunnen winkelen. “Oh, en de hoge kledingrekken! De meeste winkelmedewerkers zijn altijd heel vriendelijk en willen je overal wel mee helpen, maar het blijft toch vervelend als je steeds hulp moet vragen om kledingstukken alleen maar te kunnen pakken of bekijken.”

Opdracht 2 nakijken

Mogelijke oplossingen

Winkelen zou voor iedereen een gezellige en aangename bezigheid moeten kunnen zijn. Om rolstoelgebruikers daarbij niet buiten te sluiten, kunnen in winkels verschillende aanpassingen worden gedaan. Om te beginnen zou het mogelijk moeten zijn om met een rolstoel de winkel te betreden. Dit betekent dat zware deuren die handmatig geopend moeten worden, beter vervangen kunnen worden door automatische schuifdeuren. Bovendien zou bij de ingang, maar ook in de winkel zelf, gelet moeten worden op eventuele drempels of traptreden, die de toegang voor rolstoelgebruikers onmogelijk maken. Verder zouden de gangpaden in de winkels niet te smal moeten zijn, waardoor ook rolstoelgebruikers overal langs kunnen. Tot slot kan ook rekening gehouden worden met de hoogte van de aangeboden producten. Winkeliers kunnen er wat dat betreft voor zorgen dat de meeste producten vanuit ‘zithoogte’ gepakt kunnen worden.

Opdracht 3 nakijken

a De tekst geeft helemaal geen antwoord op de vraag die er in de inleiding gesteld wordt.

b Je kunt een alinea toevoegen waarin je wel antwoord geeft op deze vraag. Je zou bijvoorbeeld resultaten van een enquête kunnen verwerken. 

Ook zou je de vraag uit de inleiding kunnen aanpassen.

Herhalen: uit welke 3 onderdelen bestaat een tekst?

Het slot: de uitsmijter

In het slot sluit je de tekst af met een samenvatting of een conclusie.

Daarnaast geef je ook nog een uitsmijter (nee geen gebakken ei met ham en kaas), maar:

• een vraag die de lezer aan het denken zet (Wat zullen onze achterkleinkinderen ervan vinden dat wij onze auto's nog zelf besturen?);
• een prikkelende stelling (We kunnen dus wel stellen dat de minister van Onderwijs haar huiswerk slecht heeft gedaan)
• een oproep om iets te doen of juist te laten (Dus waar wacht je nog op? Trek aan die hardloopschoenen). 

Bekijk de tekst van opdracht 6 op pagina 168 van je boek.
Wat is het onderwerp van deze tekst?

Bekijk de tekst van opdracht 6 op pagina 168 van je boek.
Welke deelonderwerpen staan er in het middenstuk van deze tekst? Hoe weet je dat?

Bekijk de tekst van opdracht 6 op pagina 168 van je boek.
Welk soort uitsmijter gebruikt de schrijver?

Maak opdracht 7 op pagina 169 van je boek.
Je typt het slot dat je schrijft bij 7d hier in de LessonUp.

Kortom, het is van belang dat er rekening wordt gehouden met de manier waarop jongeren worden benaderd. Zolang jongeren niet direct worden aangesproken, zullen ze zich ook niet snel aangesproken voelen.

Alinea-indeling

• Een alinea bestaat uit minimaal 3 zinnen die samen een logisch geheel vormen. 
  
• Elk deelonderwerp heeft zijn eigen alinea; informatie die bij elkaar hoort zet je dus bij elkaar in één alinea. 
• In de eerste zin van je alinea zet je de belangrijkste informatie, dit noemen we de kernzin.
• In de rest van de alinea ga je die belangrijke informatie dan verder uitleggen of geef je voorbeelden. 

Een goede alinea schrijven

Tips voor het schrijven van een goede alinea:

• Maak niet alle zinnen even lang. Wissel korte en lange zinnen met elkaar af. 
• Herhaal niet steeds dezelfde woorden, maar zoek synoniemen.
• Gebruik verwijswoorden en zorg dat het duidelijk is naar wie of wat je verwijst. 

De zinnen van de tekst op blz 104 staan door elkaar. Zet de zinnen in de juiste volgorde. Zorg dat de kernzin vooraan staat.

Zinsverbanden

• Binnen een alinea hebben de zinnen altijd met elkaar te maken.
• Om duidelijk te maken wat ze met elkaar te maken hebben kun je verbindingswoorden/ signaalwoorden gebruiken. 

Van welk zinsverband is hier sprake?

Mijn moeder richt tentoonstellingen in voor haar werk. Daarom was ze vorige week in het Fries museum.

1. tijd
2. reden
3. opsomming
4. tegenstelling

Van welk zinsverband is hier sprake?

Mijn moeder houdt van musea. Zo was ze vorige week in het Fries Museum. Ook ging ze naar de Kunsthal.

1. tijd
2. reden
3. opsomming
4. tegenstelling

Van welk zinsverband is hier sprake?

Er lagen overal spijkers op de weg, daardoor kregen drie auto's een lekke band.

1. samenvatting
2. oorzaak-gevolg
3. opsomming
4. tegenstelling

Van welk zinsverband is hier sprake?

Ik hou niet van alle soorten snoep, ik vind zoute drop bijvoorbeeld erg vies.

1. voorbeeld
2. reden
3. opsomming
4. tegenstelling

Van welk zinsverband is hier sprake?

Mijn broertje was vorige week kwijt in de winkel, maar mijn moeder bleef rustig.

1. tijd
2. conclusie
3. opsomming
4. tegenstelling

Van welk zinsverband is hier sprake?

Kortom dat soort praktijken zien wij hier liever niet.

1. samenvatting
2. conclusie
3. opsomming
4. tegenstelling

Maak het verband tegenstelling tussen de volgende twee zinnen duidelijk (je mag de zinnen aanpassen):
a) Mijn broer luistert alleen naar hardrock.
b) Ikzelf heb een hele brede muzieksmaak.

Maak het verband vergelijking tussen de volgende twee zinnen duidelijk (je mag de zinnen aanpassen):
a) Mo zingt altijd vals.
b) Een kraai met keelpijn.

Herschrijf de volgende alinea door
verbindingswoorden/ signaalwoorden toe te voegen.
Je mag de zinnen aanpassen en
samenvoegen.

Formatieve schrijfopdracht

• Jullie gaan nu een hele tekst schrijven. Voor deze tekst krijg je nog geen cijfer, alleen feedback over wat je de volgende keer anders/beter moet doen. 
  
• Later schrijven jullie wel een tekst voor een cijfer, deze tekst gaat over het boek dat je nu aan het lezen bent.

Formatieve schrijfopdracht

• Maak opdracht 8a op pagina 169 van je boek. 
• Deze opdracht is huiswerk voor volgende les.  

Hoe is een tekst opgebouwd? Wat is de vaste indeling van een tekst?

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: do 30 maart

• Huiswerk: leren theorie p. 162, 164, 166 en 168
• Meenemen: LAPTOP, leesboek, boek en pen
• Programma: schrijfvaardigheid & grammatica