4a Tussenletters

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Spelling

4a Tussenletters

Instructie tussenletters

Even oefenen

Aan de slag 

Bij welke woorden schrijf je een tussen n? Zoals bij boekenkast?

Bij welke woorden schrijf je alleen een -e-?

Theorie: tussen -(e)n

Basisregel = als het eerste deel van de samenstelling

                           - een zelfstandig naamwoord is en

                           - alléén een meervoud heeft op -n of -en

                           dan schrijf  je -(e)n!!

eik + boom = eikenboom                            kat + bak = kattenbak        
blinde + school = blindenschool            krant + kop = krantenkop

Theorie (uitzonderingen)

Je schrijft een -e-als het eerste woord van de samenstelling:

• Geen ZNW is       hogeschool, platteland, huilebalk
• Geen meervoud heeft     tarwebrood, benzinegeur
• Alleen een meervoud op -s heeft    aspergesoep, douchekraan
• Meervoud op -s én -(e)n heeft groenteboer, geboortecijfer
• Enig in zijn soort  is  Koninginnedag, maneschijn, Onze-lieve-Vrouwekerk
• Een bijvoeglijk naamwoord is  reuzeleuk, beregezellig, rodekool

Tussenletters in 

samenstelling

Klik op de goede samenstelling:

reet + goed

1. retegoed
2. retengoed

Klik op de goede samenstelling:

pan + koek

1. pannekoek
2. pannenkoek

Klik op de goede samenstelling:

zon + straal

1. zonnestraal
2. zonnenstraal

Klik op de goede samenstelling:

gerst + korrel

1. gerstekorrel
2. gerstenkorrel

Klik op de goede samenstelling:

hoogte + verschil

1. hoogteverschil
2. hoogtenverschil

Klik op de goede samenstelling:

seconde + wijzer

1. secondenwijzer
2. secondewijzer

Klik op de goede samenstelling:

spin + wiel

1. spinnenwiel
2. spinnewiel

Klik op de goede samenstelling:

plat + land + school

1. plattenlandschool
2. plattenlandsschool
3. plattelandsschool
4. plattelandschool

De volgende samenstelling is correct gespeld. Leg uit waarom de spelling juist is.

koeienvlaai

De volgende samenstelling is correct gespeld. Leg uit waarom de spelling juist is.

geboortekaartje

Aan de slag

Ga naar Kwizl: toets meervoudsvorming

Je kunt in de opdracht zelf een uitlegvideo vinden. Daarnaast staat de theorie overzichtelijk in de bron.

 

beer + sterk

beer + vel

knarsen + tanden

asperge + soep

groente + soep

reus + sprong

lange + afstand + loper

retegoed

want:

samenstelling is BVN

+

eerste deel versterkt betekenis tweede deel

pannenkoek

want:

het eerste deel is een ZNW met een meervoud op -en

(extra 'n' nodig vanwege uitstpraak;

anders staat er 'panenkoek')

zonnestraal

want:

het eerste deel is enig in z'n soort

gerstekorrel

want:

het eerste deel is een ZNW dat geen meervoud heeft!

(het meervoud van gerst = gerst)

hoogteverschil

want:

het eerste deel is wel ZNW

maar heeft twee meervoudsvormen:

hoogten en hoogtes

secondewijzer

want

het eerste deel is wel ZNW
maar heeft twee meervoudsvormen:

seconden en secondes

spinnewiel

want:

het eerste deel is géén ZNW,

maar een WW!

(komt van het WW 'spinnen')

plattelandsschool

geen -n want:

het eerste deel is géén ZNW, maar een BVN: plat!

maar wel +s

(vervang 'school' maar door 'kat': je hoort een 's', dus schrijf je een 's'!