3.1 van stadstaat tot wereldrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Het Romeinse rijk

Van stadstaat tot wereldrijk

Van polis tot imperium

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Grieken als voorbeeld

Toen de Romeinen de Griekse kolonies in Zuid-Italië en Griekenland zelf veroverden, kwamen ze in aanraking met de Griekse cultuur. De Romeinen bewonderden de Griekse cultuur enorm en namen die over.

3.1: Van stadstaat tot wereld rijk 

.

Deelvraag: Hoe is het Romeinse rijk ontstaan en hoe werd het bestuurd?

Wat weet jij eigenlijk
van de Romeinen?

Rome wordt machtig:

1.  Bewoners van de stadstaat Rome veroveren gebieden rondom hun stad, hierdoor wordt Rome steeds groter en machtiger. Gebied van de stadstaat groeit uit tot het Imperium Romanum.
2.  Groot leger zorgt voor rust in de veroverde gebieden en bewaakte de grenzen.
3.   Verharde wegen worden aangelegd. Komen allemaal in Rome uit.
4.  Veel handel (door wegen en veiligheid), Romeinen gebruiken geld, goed voor handel.

Van koninkrijk naar republiek:

• Rome was eerst een koninkrijk maar dat verliep niet altijd goed. Rond 500 v. Chr. werd de laatste koning door de Romeinse bevolking verjaagd. 
  
• Hierna ontstond de Romeinse Republiek (res publica= publieke zaak)

De Romeinse republiek:

• Geleid door de Senaat, de vergadering van alle rijke(oudere) mannen van Rome.
• Het Romeinse volk kiest elk jaar 2 leiders consuls genaamd.
• Consuls leidden de senaat en voerden besluiten van de senatoren uit
  
• geen echte democratie, alleen de mannen uit belangrijke families zaten in de senaat (aristocratie)

Van republiek naar keizerrijk:

Soms was een consul erg machtig, zoals generaal Julius Caesar. Toen het in Rome erg slecht ging, werd hij aangesteld als dictator. 

Een dictator kreeg 6 maanden de tijd heel veel macht om snel de orde te herstellen. 

Caesar werd dictator voor 10 jaar en kreeg erg veel macht, teveel volgens sommigen.

• Na de dood van Julius Caesar brak er een burgeroorlog uit, deze werd gewonnen door Caesars geadopteerde zoon Octavianus.
  

• Hij werd de eerste keizer van het Romeinse rijk, Keizer Augustus 
• Onder zijn bestuur begon de Pax Romana (Romeinse vrede). 

Imperator Caesar Augustus

27 v. Chr. - 14 n. Chr.

Uiteindelijk is er niemand machtiger dan hij. De rust in het rijk is terug.

De senaat bedankt hem hiervoor en geeft de titel Augustus ('de verhevene') 

te geven. 

Augustus wordt de eerste keizer (princeps) van het Romeinse Rijk.

Video

Welkom bij de Romeinen: Augustus

Het Romeinse Keizerrijk

(27 v. Chr. -  476 n. Chr.)

Rome zal meer dan 500 jaar een keizerrijk zijn,

waarover ongeveer 80 keizers hebben geregeerd.

Pax Romana

27 v. Chr.

Met keizer Augustus begint een periode van rust en vrede die 

ongeveer 200 jaar duurt: de Pax Romana (vrede van Rome)

Het rijk breidt zich nog steeds verder uit, maar voorlopig is er tussen 

de machtigste politieke groepen een soort vrede...  

Eén goede keizer...

...wil niet zeggen dat zijn opvolgers dat ook altijd waren...

Tiberius was geadopteerd door Augustus en was tussen 14 en 37.  Hoewel hij als goede keizer begint, gaat het als snel bergafwaarts...

...en wordt hij vermoord(?) in opdracht van zijn achterneef Caligula, die vervolgens één van de wreedste en slechtste keizers ooit wordt.

Na 4 jaar ellende wordt Caligula vermoord en opgevolgd door zijn oom Claudius. Een goede keizer, en dat had eigenlijk niemand verwacht...

...de (4e) vrouw van Claudius wil dat haar zoon Nero keizer wordt en laat haar man vergiftigen. Nero wordt één van de beruchtste keizers...

Video

Welkom bij de Romeinen: Nero

Het Romeinse Rijk groeit!

Wat begon als een kleine stad groeit in een 

paar eeuwen uit tot een enorm rijk.

Legeraanvoerders, zoals Julius Caesar, 

veroveren grote delen van Europa.

Op deze kaart zie je de veroveringen tussen 500 v. Chr. tot ongeveer 40 v. Chr.

Burgeroorlogen

133 v. Chr. tot 44 v. Chr.

Heersen over dit machtige rijk, dat wil iedereen wel!

Tussen de machtigste Romeinse mannen ontstaat 

een aantal ruzies die uitlopen in burgeroorlogen

Julius Caesar wordt vermoord

44 v. Chr.

Julius Caesar wordt steeds machtiger. Tegenstanders denken dat 

Caesar zelfs koning wil worden: ze moeten hem tegenhouden!

Op de idus (15e dag) van maart wordt hij 

in de Senaat door andere senatoren vermoord.

Octavianus neemt wraak

44 v. Chr.

De geadopteerde zoon van Julius Caesar, Octavianus, neemt wraak:

hij schakelt de daders en andere tegenstanders één voor één uit.

Ook zijn vroegere medestander, Marcus Antonius, en diens geliefde: Cleopatra