Les 6: 2.1 systematische naamgeving

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom!

Neem plaats 

volgens de 

plattegrond. 

Hou je tafel leeg

H2.1 Systematische naamgeving

Leg klaar: schrift en pen

Deze les

• MiniSO1 inzien
• Uitleg
• Oefenopgaven

MiniSO1 inzien

Leerdoelen

• Je kunt van een molecuulformule de systematische naam geven
  
• Je kunt van een systematische naam een molecuulformule geven
  
• Je kunt de fase-aanduiding van stoffen gebruiken

Voorkennis

Formules van elementen

Meestal: symbool met tussen haakjes de fase van de stof

voorbeelden:

Cu (s)                 Fe (s)                C(s)

De namen en formules uit deze tabel moet je uit je hoofd leren!

Systematische naamgeving

Scheikundigen geven een systematische naam aan moleculen. Over de hele wereld worden daar dezelfde regels voor gebruikt.

Formules van verbindingen

Enkele veelvoorkomende stoffen hebben naast een systematische naam ook nog een alledaagse, triviale naam. 

Leer deze namen en formules uit je hoofd:

De formule van een verbinding afleiden uit de systematische naam 

Voorbeeld:

Gebruikt Griekse telwoorden 

De formule van een verbinding afleiden uit de systematische naam. 

Stappenplan:

1. Noteer de symbolen van de atoomsoorten in de naam
   
2. Zet de getallen van de Griekse telwoorden, die in de naam voor de atoomsoort staan, achter het symbool van deze atoomsoort. Noteer de nummers als index.
   
3. De laatste lettergreep van de naam is vaak -de.
4. Zet de fase achter de formule.

Noteer

Stappenplan systematische naamgeving:

1. Namen / symbolen van de atoomsoorten
   
2. Index / Griekse telwoorden
   
3.  -(i)de.

Klassikaal oefenen!

Wat is de formule van Stikstofdioxide?

1. NO​2​​
2. N​2​​O
3. NO
4. NO2

Wat is de formule van Zwaveldichloride?

1. SCl
2. S2Cl
3. SCl​2​​
4. S​2​​Cl

Wat is de formule van Fosforpentabromide?

1. F​5​​Br
2. PBr​5​​
3. FBr​5​​
4. P​5​​Br

De systematische naam geven bij een formule

Stappenplan:

1. Noteer de namen van de symbolen met ruimte om er een telwoord voor te schrijven.
2. Noteer het Griekse telwoord van elke index voor de bijbehorende atoomsoort. 
   
3. Zet de uitgang -de achter de laatste atoomsoort. 

Wat is de systematische naam van
?

S​2​​O​2​​

1. Dizwaveldioxide
2. Dizwaveldizuurstof
3. Zwaveldioxide
4. Zwavelzuurstof

Wat is de systematische naam van
?

NF​3​​

1. Stikstoffluoride
2. Stikstofdifluoride
3. Tristikstoffluoride
4. Stikstoftrifluoride

Hoeveel waterstofatomen zijn aanwezig in de aanduiding

2C2H6?

1. 6 waterstofatomen
2. 12 waterstofatomen
3. 2 waterstofatomen
4. 4 waterstofatomen

Wat is de formule van het volgende molecuul:

1. 
2. 
3. 
4. 

Eigen werk

Doorlezen: H2.1 Uit je hoof leren: tabel 2 tot en met 5 

Maken: H2.1 opgave 4, 10, 11 en 12

Neem je lesboek en schrift altijd mee naar de les!