Periode 1 - hoofdstuk 1.3 De Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

h2 les 1

De Eerste Wereldoorlog en de Sovjet Unie

1

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

1.3 - De Eerste Wereldoorlog

h2 les 1

Herhalen

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

Lees bron1: 

Welk oorzaak van WOI zie je terug in de bron? Kies uit onderstaande oorzaken. 

- militarisme

- nationalisme

- bondgenootschappen

Beantwoord de vraag op de manier zoals beschreven in het stappenplan

h2 les 1

Leerdoelen

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt uitleggen hoe de Eerste Wereldoorlog begon en daarbij onderscheid maken tussen directe en indirecte oorzaken.
• Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.
• Je kunt uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Europa had. 

h2 les 1

Het begin van de oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt uitleggen hoe de Eerste Wereldoorlog begon en daarbij onderscheid maken tussen directe en indirecte oorzaken.

Door verschillende oorzaken was in 1914 een gespannen sfeer ontstaan. In deze situatie was één kleine gebeurtenis voldoende om een hele reeks van grote gebeurtenissen in gang te zetten.

Aanleiding WOI

• Moord op kroonprins Oostenrijk-Hongarije (1914)

Wraak van Bosnische Serviër op inname Bosnië

Gevolg

Oostenrijk-Hongarije geeft Servië de schuld en verklaard Servië de oorlog. 

Bondgenootschappen treden in werking. Duitsland steunt Oostenrijk-Hongarije, Rusland steunt Servië.

h2 les 1

Het begin van de oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt uitleggen hoe de Eerste Wereldoorlog begon en daarbij onderscheid maken tussen directe en indirecte oorzaken.

Door het systeem van bondgenootschappen raakten steeds meer landen betrokken bij de oorlog.

Twee groepen

Centralen - Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Ottomaanse rijk e.a.)

Geallieerden - Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland

Conflict groeit uit tot de Eerste Wereldoorlog. Gevechten in:

• Europa
• Afrika
• Midden-Oosten

Nederland vecht niet mee - neutraal

h2 les 1

Het begin van de oorlog - beantwoorden leerdoel

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

Leerdoel: Je kunt uitleggen hoe de Eerste Wereldoorlog begon en daarbij onderscheid maken tussen directe en indirecte oorzaken.

De Eerste Wereldoorlog begon met ........

Directe oorzaken

• De moord op de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije en zijn echtgenote (28 juni 1914)
• Oostenrijk-Hongarije verklaard Servië de oorlog (28 juli 1914)

Indirecte oorzaken

• Bondgenootschappen
• nationalisme
• imperialisme
• militarisme

Lees paragraaf 1.2 en 1.3!

h2 les 1

Een uitputtende oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.

In 1914 gingen soldaten en burgers ervan uit dat de oorlog snel voorbij zou zijn. Maar dat gebeurde niet.

De moderne tijd had ook de manier van oorlog voeren veranderd. 

Om zich te beschermen tegen de nieuwe, krachtige wapens, groeven soldaten zich in - loopgraven.

h2 les 1

Een uitputtende oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.

De oorlog werd een uitputtingsslag. De vechtende partijen boekten bijna geen terreinwinst. Ondertussen was het leven in de loopgraven verschrikkelijk.

h2 les 1

Een uitputtende oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.

Lange tijd bleven generaals aan beide kanten geloven in massale aanvallen, waarbij vaak vele duizenden doden vielen.

In 1917 trok het uitgeputte Rusland zich terug uit het geallieerde bondgenootschap.

Toch wonnen de geallieerden uiteindelijk de oorlog. De Verenigde Staten zouden zich vanaf 1917 mengen in de oorlog. Dit bleek doorslaggevend te zijn.

In Duitsland ontstond langzamerhand een tekort aan wapens, munitie en voedsel.

Er ontstonden opstanden en de keizer moest aftreden, Op 11 november 1918 gaf Duitsland de strijd op.

h2 les 1

Een uitputtende oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.

Daarmee kwam er een einde aan de eerste totale oorlog uit de geschiedenis.

• De totale economieën van de oorlogvoerende landen hadden in dienst gestaan van het produceren van wapens.
• Vrouwen namen het werk van mannen over in de fabrieken.
• Ook hadden regeringen geprobeerd op grote schaal hun burgers te beïnvloeden door middel van propaganda. Via de nieuwe massamedia werden burgers aangemoedigd de oorlog te steunen.

Uiteindelijk zouden er als gevolg van de Eerste Wereldoorlog zo'n 20 miljoen mensen sterven.

h2 les 1

Het begin van de oorlog - beantwoorden leerdoel

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

Leerdoel: Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.

De Eerste Wereldoorlog

Maak een woordspin of mind-map over het verloop van de Eerste Wereldoorlog

Totale oorlog

h2 les 1

Gevolgen van de oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Europa had. 

De wapenstilstand bracht niet onmiddellijk vrede.

Opstanden in Duitsland

Burgeroorlog in Rusland

Oorlog tussen Griekenland en Ottomaanse rijk

Ondertussen probeerden de overwinnaars vredesregelingen te treffen. De bekendste daarvan is de vredesregeling met Duitsland: het Verdrag van Versailles uit 1919.

Belangrijkste punten

- Duitsland hoofdschuldig aan oorlog

- Duitsland moet schadevergoedingen betalen (153m mark)

- Duitsland raakt grondgebied kwijt

- Duitsland mag geen groot leger meer hebben.

h2 les 1

Gevolgen van de oorlog

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Europa had. 

Het Verdrag van Versailles is een grote vernedering voor Duitsland. Het was geen vredesverdrag maar een straf. Duitsland lag aan de ketting. 

Hoe kon dat ooit goed gaan...

Ook Oostenrijk-Hongarije moest boeten. Het hield zelfs op te bestaan en viel uiteen in verschillende landen.

Van het Ottomaanse rijk bleef ook niet veel over. Alleen het huidige Turkije.

h2 les 1

Leerdoelen

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

• Je kunt uitleggen hoe de Eerste Wereldoorlog begon en daarbij onderscheid maken tussen directe en indirecte oorzaken.
• Je kunt het verloop van de Eerste Wereldoorlog beschrijven en uitleggen dat dit een totale oorlog was.
• Je kunt uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Europa had. 

h2 les 1

Huiswerk

Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

Beantwoord in je schrift het bovenstaande leerdoel, doe dit d.m.v. een korte samenvatting, een schematisch overzicht, een stroomschema of een woordspin (mind-map).

De twee eerdere leerdoelen nog niet volledig beantwoord? doe dit dan ook.

• Je kunt uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Europa had.