14-10-24 M3a Koppelteken en trema

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Goedemorgen M3a!

Programma vandaag:

• Herhaling Cursus 7 Spelling §5: tussenletters in samenstellingen
• Spelling §6: koppelteken en trema 
• Quiz (LessonUp)
• Oefenen online of uit het boek 

Sleep de samenstellingen naar de juiste plaats.

Samenstelling met tussenletter -s-

Samenstelling met tussenletter  -(e)n-

Samensteling met tussenletter -e-

plant + bak

lamp + kap

maan + schijn

groente + boer

lieveling + stad

bakker + room

Je schrijft een tussenletter -e- als het 1e deel geen zelfstandig naamwoord is.

Je schrijft een tussenletter -e- als het 1e deel geen meervoud heeft.

Je schrijft een tussenletter -e- als het 1e deel de betekenis van het tweede deel versterkt.

Je schrijft een tussenletter -e- als het woord niet (meer) herkenbaar is als een samenstelling. --> versteend

platteland

tarwebrood

stekeblind

bruidegom

Tussenletters in samenstellingen

dwing + land

1. geen tussen-n dwingeland
2. wel een tussen-n dwingenland

KOPPELTEKEN 

Koppelteken

Liggend streepje

Functies koppelteken

Hoofdfunctie: 

Het voorkomen van klinkerbotsing bij het lezen.

Wij kennen in het Nederlands veel klanken: oe, au, oa, ei, ij, ie, eu, ee, aa, enz.

Als deze letters wel naast elkaar staan, maar niet als één klank mogen worden uitgesproken, gebruik je het koppelteken.

--> radiouitzending

--> radio-uitzending

Het koppelteken gebruik je ook bij:

1. Letters, cijfers, andere tekens, afkortingen: tv-zender, x-as, 4-jarige

2. Aardrijkskundige namen: Noord-Ierland, 's-Hertogenbosch,  Zuid-Amerikaan

3. In woorden met voorvoegsel: bijna-, collega-, ex-, oud-, etc.

4. In samenstellingen met gelijknamige woorden: rooms-katholiek, minister-president

Kies de juiste spelling

1. minimuminkomen
2. minimum-inkomen

Kies de juiste spelling

1. BMIwaarden
2. BMI-waarden

Kies de juiste spelling

1. politieauto
2. politie-auto
3. politie auto

Kies de juiste spelling

1. stageuren
2. stage-uren

Kies de juiste spelling

1. autoonderdelen
2. auto-onderdelen

Kies de juiste spelling

1. radiouitzending
2. radio-uitzending
3. radio uitzending

Kies de juiste spelling

1. galaavond
2. gala-avond
3. gala avond

Kies de juiste spelling

1. cameraopstelling
2. camera-opstelling
3. camera opstelling

Kies de juiste spelling

1. geleiachtig
2. gelei-achtig
3. gelei achtig

Kies de juiste spelling

1. garageeigenaar
2. garage-eigenaar
3. garage eigenaar

Kies de juiste spelling

1. cadeauabonnement
2. cadeau-abonnement
3. cadeau abonnement

Kies de juiste spelling

1. bureauinhoud
2. bureau-inhoud
3. bureau inhoud

Het trema

Het trema

Het trema gebruik je in meerdere gevallen:

1. meervouden op -ee of -ie
2. klinkerbotsing bij niet samengestelde woorden

Trema?
financieel

1. Ja
2. Nee

Trema?
industriele

1. Ja
2. Nee

Trema?
tatoeage

1. Ja
2. Nee

Trema?
financien

1. ja
2. nee

Trema?
Welke vorm is onjuist?

1. gevarieerd
2. geïllustreerd
3. gekopieerd
4. gefinanciërd

Trema?
fotoalbum

1. Ja
2. Nee

Trema?
smeuig

1. Ja
2. Nee

Trema?
geerfd

1. Ja
2. Nee

Trema?
geuit

1. Ja
2. Nee

Trema?
olien

1. Ja
2. Nee

Aan de slag

Opdracht 1 t/m 4, blz. 202 & 203 

Klaar? Probeer eens te kijken naar de volgende paragraaf en maak opdracht 1 t/m 5, blz. 205. 

Evaluatie van de Les

1. Ik snap het helemaal
2. Ik vind het nog wel moeilijk
3. Ik wil hier graag nog eens mee oefenen
4. Ik heb nog extra uitleg nodig om dit te snappen