Werkwoordspelling klas 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom terug klas 3

Wat gaan we doen?

Herhaling persoonsvorm TT en VT

Persoonsvorm in samengestelde zin

Voltooid deelwoord

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Werkwoordspelling

Werkwoordspelling

In deze les worden alle mogelijke werkwoordvormen en hun spellingwijze nog een keer samengevat.

Vormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd 

Persoonsvorm verleden tijd 

Voltooid deelwoord 

Infinitief (hele werkwoord) 

Bijvoeglijk naamwoord 

PV-TT

PV-VT

VD

NF

BN

Belangrijke vraag

Voor een juiste werkwoordspelling, moet je altijd eerst een belangrijke vraag stellen. Namelijk:

Heb ik te maken met een persoonsvorm?

Waarom?

Deze vraag is heel belangrijk. Kijk maar:

Hier is vorige week een ongeluk gebeur... Het is een gevaarlijk kruispunt. Best kans dat er nog een ongeluk gebeur.. 

Hoe herken je de pv?

De pv past zich aan het onderwerp aan:

Ik neem een Big Mac.

Neem jij een Big Mac?

Jij neemt een Big Mac.

Hij/zij/het neemt een Big Mac.

Wij/jullie/wij nemen een Big Mac.

Hoe herken je de pv?

De pv verandert van tijd/vorm:             

                              

Ik neem een Big Mac.                                 Ik smul ervan.

Ik nam een Big Mac.                                    Ik smulde ervan.

Sterk werkwoord, want                              Zwak werkwoord, want

het verandert van klank.                            het verandert niet van
                                                                          klank.

Hoe spel je de persoonsvorm?

In de volgende twee overzichtjes zie je hoe je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd en de persoonsvorm van een zwak werkwoord in de verleden tijd moet spellen.

de(n) of te(n)?

Om te weten of je bij een zwak werkwoord in de verleden tijd nu de(n) of te(n) moet schrijven, gebruik je 't ex-kofschip.

1. hele werkwoord -en  = stam : branden / surfen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: brand / surf
3. nee: de(n): de(n)
4. ja: te(n): te(n)
5. ik-vorm van werkwoord + uitgang : brandde(n) / surfte(n)

de(n) of te(n)?

Pas wel op bij bijzondere werkwoorden als: verhuizen

1. hele werkwoord -en  = stam : verhuizen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: nee
3. dus de(n)
4. ik-vorm van werkwoord + uitgang : verhuiSde(n)

Sterke werkwoorden

Je schrijft wat je hoort: sloeg, riep, brak, dacht, reed 

(en je gebruikt de 'gewone' spelregels als de langermaakregel!).

PV-TT

PV-VT

Kun je de werkwoordsvormen nu goed spellen?

Geef jezelf een cijfer van 1 tot 10.

Infinitief

Is het hele werkwoord.

Verandert niet bij veranderen van tijd  (het is tenslotte geen pv!)

Vóór een infinitief kan je meestal IK KAN zetten.

Ik heb zin om een Big Mac te nemen.        (IK KAN nemen).

Bijvoeglijk naamwoord

Staat vóór een zelfstandig naamwoord.

Schrijf je zo kort mogelijk, met soms een extra -E erachter.

Ik eet mijn zojuist gekochtE Big Mac.

                                   BN van VD

Tips

Als je er niet met de voorgaande regels uitkomt, dan kun je de verlengproef gebruiken voor het VD en OD.

De weerman heeft mooi weer voorspeld => voorspelde

De weerman keek zoekend rond => zoekende

Oefenen...

Eens zien of jullie de regels goed in jullie hoofd hebben.     

Sleep de woorden naar de juiste plaats.

geen persoonsvorm

persoonsvorm

drinken

paarden

bijten

stoelen

dingen

plakken

't kofschip-x
Hij heeft in de bergen gewandel.

1. t
2. d

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Persoonsvorm verleden tijd zwak

Persoonsvorm verleden tijd sterk

Maarten van der Weijden zwom met moeite de Elfstedentocht.

Vannacht pleegde een tiener een overval op de Spar.

Ik moet moeite doen om op te letten.

Wat is het voltooid deelwoord van : kiezen

Voltooid deelwoord van
afleiden

Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt

Als je verstandig bent, BRAND je daar je vingers niet aan.

1. pv-tt
2. vd
3. pv-vt
4. bn

De slapende kater was gemakkelijk te fotograferen.

1. OD als BN
2. VD als BN

De (aanbranden) aardappels zijn weggegooid.

1. aangebranden
2. aangebrandde
3. aanbrandende
4. aangebrande

Mijn (intapen) enkel doet nog steeds zeer.

1. Ingetapete
2. Ingetapede
3. Ingetapte
4. Ingetapde

(vinden) alsjeblieft die bankpas terug, voor er misbruik van wordt gemaakt.

1. Vond
2. Vindt
3. Vind

De stukken (kopiëren - tt) mijn secretaresse niet meer.

1. kopieert
2. kopieërt
3. kopiëren
4. kopieerde

De pas (stofzuigen) vloer lag onder de confetti.

1. stofgezogen
2. gestofzuigde
3. stofgezoge
4. stofgezuigde

Wat moet je leren?

Hoofdstuk 2 Samengestelde zinnen bladzijde 58

Hoofdstuk 2 Persoonsvorm bladzijde 60

Hoofdstuk 3 Voltooid deelwoord en bijvoegelijk naamwoord bladzijde 88

Toets

Werkwoordspelling : maandag 16 januari

Oefentoets Vrijdag 13 januari