2hv en 2h/tl poëzieproject week 9-10

1 / 42
suivant
Slide 1: Diapositive
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

Cette leçon contient 42 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

Éléments de cette leçon

Slide 1 - Diapositive

Poëzie (week 9-10)
Wat leer je allemaal?
- soorten rijm (wk 9)
- enjambement (wk 9)
- assonantie en alliteratie (wk 9)
- metafoor (wk 10)
- personificatie (wk 10)
- visuele poëzie (wk 10)
Aan het eind van week 10 lever je je huiswerk in.

Slide 2 - Diapositive

Opdrachten wk 9
2H/V:
1.8 opdr. 2, 3, 4
2.8 opdr. 3 en 8a 
3.8 opdr. 4 en 6

2H/TL:
1.9 opdr. 3 en 4
5.9 opdr. 2 en 3
2.9 opdr. 2 en 3abc

Slide 3 - Diapositive

Wat is poëzie?

Slide 4 - Carte mentale

Kenmerken poëzie? 
Poëzie is een taalspel en draait (vaak) om emotie.

Een gedicht kan verschillende betekenissen hebben.
Die betekenissen zie je vaak pas na een paar keer lezen. Of na elke keer lezen zie je weer een andere betekenis.

Dat komt door de manier van schrijven: veel wit, korte zinnetjes (zgn. verzen), woorden met verschillende betekenissen, beeldspraak, illustraties. 

NOTEER IN JE SCHRIFT ALLE KENMERKEN VAN POËZIE

Slide 5 - Diapositive

En dit dan?

Slide 6 - Diapositive

Visuele poëzie 

Slide 7 - Diapositive

Slide 8 - Diapositive

 Ook dit is poëzie -  Stiftgedicht

Slide 9 - Diapositive

Stapelgedicht

Slide 10 - Diapositive

Whatsapp-gedicht 

Slide 11 - Diapositive

Instapoëzie

Slide 12 - Diapositive

Opdracht 
- Schrijf op aan welke kenmerken een gedicht kan voldoen.

- Weet jij nog meer vormen van poëzie die nog niet besproken zijn?

Slide 13 - Diapositive

Soorten rijm
Eindrijm– klankovereenkomst aan het eind van de regel

Mannelijk: huis – muis; gaat – staat                                                              (1 lettergreep)
Vrouwelijk : boeken - doeken; varen - waren                                            (2 lettergrepen)
Onzijdig of glijdend:  schateren - klateren; hinderen - kinderen     (3 lettergrepen)

Rijmschema's:
Gepaard rijm: AABB
Gekruist rijm: ABAB
Omarmend rijm: ABBA
Gebroken rijm: ABCB





Slide 14 - Diapositive

Gekruist rijm (abab)
Laatst vroeg ik aan een hommel:
‘Waar gaat gij heen met spoed?'
Ze zei: ‘Ik ga naar Zaltbommel,'
ik dacht: wat rijmt dat goed.

toen riep een tweede hommel:
En ik moet naar het Gooi!'
Ik dacht: wel-voor-de-drommel
ook dát rijmt wederom mooi.

Slide 15 - Diapositive

Gepaard rijm (aabb)
Sinterklaas kapoentje
Gooi wat in mijn schoentje
Gooi wat in mijn laarsje
Dank u Sinterklaasje

Slide 16 - Diapositive

Omarmend rijm (abba)
Natuur is voor tevredenen of legen. 
En dan: wat is natuur nog in dit land? 
Een stukje bos, ter grootte van een krant, 
Een heuvel met wat villaatjes ertegen.
Geef mij de grauwe, stedelijke wegen, 
De’ in kaden vastgeklonken waterkant, 
De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand 
Door zolderramen, langs de lucht bewegen.

Slide 17 - Diapositive

Enjambement
Ze had een vaart genomen en was af-
gesprongen van de rotsen...
--
Bijna nooit zie je een vogel in de lucht
zich bedenken, zwenken, terug. 
--
De kat viel van de trappe,
mijn vader verkoopt aardappe-
len en uien. (Multatuli)

Slide 18 - Diapositive

Assonantie & alliteratie
Beklemtoonde klinkers of medeklinkers
Doel: meer samenhang, meer nadruk op leggen

Assonantie = klinkerrijm
Alliteratie = woorden die beginnen met dezelfde medeklinker

Herken je het in het volgende gedicht Schimmenspel ?

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Diapositive

Wat is ook alweer assonantie?
A
alle klinkers in één zin zijn hetzelfde
B
groepen woorden met dezelfde klanken in één regel of meer regels
C
alle klinkers in het hele gedicht zijn hetzelfde
D
groepen woorden met dezelfde medelklinker in één regel of meer regels

Slide 21 - Quiz

Wat is ook alweer alliteratie?
A
behoorlijke irritatie
B
klinkerrijm
C
woorden die met dezelfde medeklinker beginnen
D
eindrijm

Slide 22 - Quiz

Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindelaan.
A
assonantie
B
beginrijm
C
alliteratie
D
gebroken rijm

Slide 23 - Quiz

Aan de andere kant van het water staat het laatste schaap.
Welke woorden assoneren?
A
Aan, staat, laatste, schaap
B
1. Andere, kant, van. 2. Aan, water, staat, laatste, schaap
C
Andere, van, water

Slide 24 - Quiz

Assoneren de volgende woorden?
cadeau, oooh, zozo
A
ja, want de uitspraak klinkt hetzelfde
B
nee, want de klinkers zijn niet gelijk

Slide 25 - Quiz

Bedenk een allitererende titel voor de nieuwe Suske & Wiske

Slide 26 - Carte mentale

Opdrachten week 10 
2HV:
§4.8 opdr. 2, 3, 4
§5.8 opdr. 2, 3
§6.8 opdr. 2 a t/m d en keuze uit opdr. 3, 4, 5 of 6

2H/TL:
§3.9 opdr. 2, 3, 6
§4.9 opdr. 2, 3, 4
§6.9 opdr. 2 a t/m c, 3 en 4

Slide 27 - Diapositive

Weet je het nog?
Rijmschema's
Mannelijk, vrouwelijk en onzijdig rijm
Assonantie en alliteratie
Enjambement

Is het weggezakt? Kijk nog even in je boek of in deze LessonUp.


Slide 28 - Diapositive

Draag jouw meegebrachte gedicht voor
Herken je stijlmiddelen in de voorgedragen gedichten?
Bekijk de dichtbundels op tafel
Raadgedicht
Download de Poëzie ter plaatse-app: Dichtbij -> zie voorbeeld volgende slide

Slide 29 - Diapositive

Slide 30 - Diapositive

Poëzie analyseren
  1. Welke woorden vallen je op?  
  2. Wat weet je van het rijmschema?  
  3. Hoe zit het met beeldspraak?  
  4. Zoek informatie op over de dichter en over de literaire stroming.  
  5. Je antwoord op punt 1 t/m vier leidt vaak tot de diepere laag / betekenis van een gedicht. 
  6. Vaak moet je een gedicht meerdere keren lezen voordat je het begrijpt, de betekenis (voor jou) kan daardoor ook veranderen.

Slide 31 - Diapositive

Beeldspraak
- Figuurlijke betekenis
- Vergelijking met behulp van het woordje 'als':
Haar rode haren wapperen in de wind als een vurige vlammenzee.
- Metafoor: De dichter noemt alleen het beeld voor wat hij bedoelt. Jij, de lezer,  moet zelf uit de context zien te halen waar het naar verwijst.
Een spiegel  is een muur, die terugkijkt.

Bekijk het filmpje van Arjen Lubach (uit 2016) 

Slide 32 - Diapositive

Slide 33 - Vidéo

Personificatie

Staat niet in het h/tl boek.

Vorm van beeldspraak: menselijke eigenschappen worden toegedicht aan voorwerpen, planten of dieren.

De wekker brulde me wakker. 
Ik stond op...de zon lachte me toe!

Slide 34 - Diapositive

Slide 35 - Diapositive

Visuele poëzie
Poëzie voor je ogen 
- lay-out
- bijzonder lettertype 
of -grootte




Slide 36 - Diapositive

Slide 37 - Diapositive

Paul van Ostaijen

Slide 38 - Diapositive

Nut van poëzie?

Slide 39 - Carte mentale

Nut van poëzie
Herman de Coninck: ‘Poëzie dient […] nergens toe en dat is op zich al een verdienste.’

- Geen goed of fout, gaat niet om kennisoverdracht maar om een ander soort intelligentie: expressie, gevoel, verruiming van je blik, verbeeldingskracht.

Slide 40 - Diapositive

Slide 41 - Diapositive

Slide 42 - Diapositive