1.7 grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1.7 grammatica

Lesdoelen

-ik kan in een zin de persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling vinden

-ik kan ontleden in een vaste volgorde

Hoe vind je de persoonsvorm?

1.persoonsvorm (pv)

Bij zinsdelen benoemen begin je met de persoonsvorm

=altijd een werkwoord

Vind je door:

-de zin vragend te maken of
                                    de zin in een andere tijd zetten (tijdsproef)

Ik ga naar school lopen - Ga ik naar school lopen? - 'ga' = persoonsvorm

Ik fiets morgen naar school - Ik fietste morgen naar school - 'fiets' = persoonsvorm

2. Na de persoonsvorm zet je zinsdeelstrepen

2. Zinsdeelstrepen

-alles voor de persoonsvorm is één zinsdeel

-alle werkwoorden horen bij elkaar = één zinsdeel

-wat kan je voor de persoonsvorm zetten?

De plant in de hoek van de kamer heeft één keer per week water nodig.

3.Werkwoordelijk gezegde (wg)

Alle werkwoorden in de zin (dus ook de persoonsvorm)

Ze hadden altijd al eens willen kunnen oefenen op een echte schietschijf.

werkwoordelijk gezegde = hadden willen kunnen oefenen

Let op! 
legde........aan

'Wat slooft hij zich uit!'
Wat is het werkwoordelijk gezegde?

4. onderwerp

onderwerp (o) = wie of wat + werkwoordelijk gezegde (wg)?

Sterre gaf de boog aan Boyan. 
onderwerp = ?

onderwerp en persoonsvorm passen zich aan elkaar aan (enkelvoud/meervoud)

Even oefenen

Mijn moeder gaat iedere week een uur wandelen met de hond.

1. pv

2. zinsdeelstrepen
3. wg

4. ow

5. lijdend voorwerp (lv) = wie of wat + wg + o?

6. meewerkend voorwerp (mv) = aan of voor wie of wat + wg + o?

Sterre gaf de boog aan Boyan. 
Schrijf voor jezelf wg, o, lv en mv op

Sterre gaf de boog aan Boyan.
wg = gaf

o= Sterre

lv= de boog

mv = aan Boyan

1. persoonsvorm
2. zinsdeelstrepen zetten
3.werkwoordelijk gezegde (incl. persoonsvorm)
4. onderwerp
5. lijdend voorwerp
6. meewerkend voorwerp
7. bijwoordelijke bepaling

7. Bijwoordelijke bepaling

alle zinsdelen die overblijven

geeft antwoord op: wanneer, waar, hoe, waarom, waardoor, waarmee

Noem twee dingen die je geleerd hebt vandaag.

Benoem één vraag die je de volgende les beantwoord wilt hebben.