rijksmuseum_HKU

• Tekenen
• Speciaal Onderwijs
• Leerroute 1

De Nachtwacht 

Rembrandt van Rijn 

1642

De compagnie van kapitein Frans Banning Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren.

Rijksmuseum

Op 31 januari gaan we op excursie naar het Rijksmuseum.

• 08:30 uur verzamelen in je mentorklas
• 08:45 vertrek
• 16:15/16:30 terug op school

We gaan daar schilderijen bekijken maar ook een workshop volgen: Citroen van Toen.

Kunst komt tot leven als je er zelf mee aan de slag mag. 

In deze workshop staat de citroen centraal. 

Al schilderend (met zelfgemaakte verf!) leer jij het verhaal achter deze zo vaak geportretteerde vrucht.

HET PROGRAMMA

De citroen. Een simpel stuk fruit, te vinden in de fruitschaal van nu én op stillevens van toen. Waar kwamen citroenen toen vandaan? En waarom staan ze op zoveel schilderijen? In het museum ontdekken de leerlingen het verhaal van de citroen door te kijken naar stillevens. Levensecht staan ze afgebeeld tussen de kazen en wijnglazen. Maar hoe deden de kunstenaars uit de 17de eeuw dat? In het atelier gaan de leerlingen zelf aan de slag. Ze maken verf op basis van eigeel, net zoals de 17de -eeuwse schilders dat deden. Daarmee schildert iedereen zijn eigen citroen, realistisch of abstract.

Stilleven

• Schilderij, tekening of foto.
  
• Onbeweeglijke voorwerpen staan model.

Vandaar de naam "stil-leven": alle voorwerpen die de kunstenaar afbeeldt zijn stil, ze bewegen niet.

Stilleven met Nautilusbeker 

Frans Sant - Acker

1648 - 1688

Kijk eens naar de schil van de citroen. Dit was een trucje om diepte te creëren. Op welke manier deed de schilder dat nog meer?

COMPOSITIE

OVERLAPPING 

VORM

Stilleven met vergulde bokaal 

Willem Claesz. Heda

1635

Welke etenswaren zijn te herkennen? Ziet het eten er lekker uit? Was dit een normale maaltijd in de 17de eeuw?

COMPOSITIE

OVERLAPPING 

VORM

Het is ongelooflijk hoeveel schakeringen grijs Willem Heda kon schilderen. Daardoor heeft hij de voorwerpen op deze tafel – van tin, zilver, damast, glas, parelmoer – zo goed getroffen. Het verfijnde samenspel van kleuren wordt hier en daar aangevuld met accenten in geel en oker. Willem Heda was gespe

Stilleven met citroen en geslepen glas

Maria Margaretha van Os 

1823 - 1826

Op heel veel 'stillevens' uit de 17de eeuw zie je citroenen. Waarom zou dit zo interessant zijn om te schilderen?

COMPOSITIE

OVERLAPPING 

VORM

Eigen Schaduw

• Om een voorwerp ruimtelijk te maken, teken je schaduw.
  
• Eigen schaduw zit op het voorwerp zelf.
  

Waar zie je dat in deze foto?

Eigen schaduw

• De rode pijlen wijze de schaduwen aan die op het voorwerp zelf te zien zijn. 

• Ook aan de binnenkant van het schaaltje amandelen.
  

Slagschaduw

• Slagschaduw zit niet op het voorwerp zelf maar ernaast.
  

Waar zie je dat in deze foto?

Slagschaduw

Je ziet slagschaduw op:

• de tafel 
• het bord 

naast de voorwerpen die deze schaduwen 'slaan'.

Opdracht: Teken een stilleven in houtskool

1. Pak in groepjes van 2 leerlingen:                        3 voorwerpen van de tafel.
2. Zet ze zo voor jou neer totdat er een interessante compositie ontstaat.


3. Teken de voorwerpen met houtskool na en houdt rekening met eigen en slagschaduw.
4. Zorg dat de voorwerpen op een tafel staan getekend zodat ze niet zweven.
5. Je hebt 1 lesuur om je tekening te maken.

Let op! compositie/overlapping/vorm.

OPRUIMEN

• Ruim je spullen op.
  
• Leg je tekening voor op de tafel.
  

EVALUATIE

• Hoe ging het tekenen met houtskool?
  
• Heb je gebruik gemaakt van compositie, overlapping en vorm in je stilleven?
  
• Heb je gebruik gemaakt van eigen- en slagschaduw?
  
• Wat ging er goed? 
• Wat was er lastig?