4.2 Spanningsbronnen

• Nask
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

4.2 Spanningsbronnen

Waar komt dit water vandaan?   3.1 soorten water

Wat gaan we deze les doen?

Herhalen les 4.1 Batterijen

Leerdoelen van deze les;  

Introductie, instructie en controle vragen over de les;

Vragen maken die horen bij de les.

Eerder klaar => test jezelf

Waarom kan het achterlicht van
een fiets niet branden op één penlite-batterij?

1. Dan is de batterij gauw leeg.
2. Eén penlite-batterij geeft te weinig spanning
3. Eén penlite-batterij geeft te veel spanning

Een penlite-batterij heeft een andere spanning dan een oplaadbare batterij.

1. Een oplaadbare geeft 1,5 V
2. Een oplaadbare geeft 1,2 V

Waar moet je een batterij weggooien als hij leeg is?
Lege batterijen moet je weggooien:

leerdoelen:

4.2.1 Je kunt voordelen en nadelen noemen van enkele spanningsbronnen.

4.2.2 Je kunt uitleggen wat een generator is.

4.2.3 Je kunt benoemen welke spanning er op een stopcontact staat.

4.2.4 Je kunt beschrijven hoe elektriciteit bij jou thuis komt.

4.2.5 Je kunt beschrijven welke spanning veilig is.

Introductie

Sommige fietsen hebben licht dat op batterijen werkt. Andere fietsen hebben een dynamo. De batterijen en de dynamo geven elektriciteit.

Leerdoelen

4.2.1 Je kunt voordelen en nadelen noemen van enkele spanningsbronnen.

De dynamo

Het licht op je fiets werkt op elektriciteit. Om die elektriciteit te krijgen heb je een spanningsbron nodig. Een batterij en een dynamo zijn spanningsbronnen. Een spanningsbron geeft elektriciteit.

Hoe noemen we deze spanningsbron?

Leerdoelen

4.2.1 Je kunt voordelen en nadelen noemen van enkele spanningsbronnen.

Batterijen gaan leeg en dan brandt je licht niet meer. Een dynamo gaat niet leeg. Je moet wel blijven fietsen, anders geeft de dynamo geen elektriciteit.

Bij oudere fietsen kun je de dynamo zien. Als je fietst, dan draait het wieltje rond. Als het wieltje van een dynamo tegen de band van een fiets komt, moet je zwaarder trappen. De dynamo geeft nu een spanning van ongeveer 6 volt.

leerdoelen:

4.2.1 Je kunt voordelen en nadelen noemen van enkele spanningsbronnen.

De naafdynamo

Bij nieuwe fietsen zit de dynamo vaak verstopt in de naaf. Bij een dynamo in de naaf voel je bijna niet dat je zwaarder moet trappen. De spanning van een naafdynamo is even groot als de spanning van een dynamo met een wieltje.

leerdoelen:

4.2.1 Je kunt voordelen en nadelen noemen van enkele spanningsbronnen.

Opdracht: 1t/m 3

Quiz

De verlichting van de fietsen uit afbeelding 1a en 1b werken op een dynamo.

Hoe groot is de spanning van de dynamo, als hij goed werkt?

1. 1,5 V
2. 5,5 V
3. 6,0 V
4. 4,5 V

leerdoelen:

4.2.2 Je kunt uitleggen wat een generator is.

DE GENERATOR

Boven in een windmolen zit een heel grote dynamo. Zo’n grote dynamo noem je een generator. Een generator geeft elektriciteit met een hoge spanning. Door de wind draaien de wieken van de windmolen. Als de wieken draaien, maakt de generator elektriciteit, net als de dynamo op je fiets.

leerdoelen:

4.2.3 Je kunt benoemen welke spanning er op een stopcontact staat.

4.2.4 Je kunt beschrijven hoe elektriciteit bij jou thuis komt.

HET STOPCONTACT

Thuis werken veel apparaten op de elektriciteit uit het stopcontact. 

De spanning op een stopcontact is 230 volt.

Een deel van de elektriciteit voor het stopcontact wordt gemaakt 

in een elektriciteitscentrale. Daar staan grote generatoren. 

Die geven een spanning van wel 

10 000 volt. Een ander deel van de elektriciteit wordt gemaakt met windmolens en met zonnepanelen.Van de elektriciteitscentrale gaat de elektriciteit via een verdeelstation naar alle huizen. Voordat de elektriciteit je huis binnengaat, wordt de spanning verlaagd tot 230 volt. Dat gebeurt in transformatorhuisjes. Daarna kun je de elektriciteit in huis gebruiken.

leerdoelen:

4.2.3 Je kunt benoemen welke spanning er op een stopcontact staat.

4.2.4 Je kunt beschrijven hoe elektriciteit bij jou thuis komt.

Opdracht 4 t/m 6

De dynamo in een windmolen
noem je een....

leerdoelen:

4.2.5 Je kunt beschrijven welke spanning veilig is.

GEVAARLIJKE SPANNING

Je kunt een batterij vasthouden tussen duim en wijsvinger. 

Daar voel je niks van. Dat komt doordat de spanning heel klein is (1,5 volt). 

De spanning van een dynamo is een beetje groter (6 volt), maar die voel je ook niet.

6 volt is nog steeds een kleine spanning.

De spanning op een stopcontact is veel groter (230 volt). Dit kan wel gevaarlijk zijn. De spanning op een stopcontact mag je nooit aanraken!

leerdoelen:

4.2.5 Je kunt beschrijven welke spanning veilig is.

GEVAARLIJKE SPANNING

Op school doe je proeven met een veilige spanning. Voor proeven gebruik je daarom batterijen of een voedingsapparaat. Een voedingsapparaat verlaagt de spanning van het stopcontact, bijvoorbeeld tot 24 volt. Elke spanning kleiner dan 24 volt is niet gevaarlijk.

Opdracht 7.

Quiz

Hoeveel spanning levert een draaiende dynamo? en is dit gevaarlijk?

1. 6V en is wel gevaarlijk
2. 6 V en is niet gevaarlijk

Onthouden:

Aan het werk! NOVA

Wat? 4.2 Spanningsbronnen
Opdracht 1 t/m 7

Niet de P-opdrachten!

Waar? In Magister naar leermiddelen Nova Nask. 

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Maak test jezelf!

Schrijf drie dingen op die je deze les hebt geleerd.

Dit is een open vraag.

Stel een vraag over iets wat je 

nog niet zo goed hebt begrepen.

Dit is een open vraag.