wondzorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Wondzorg

Lesdoelen

De deelnemers aan de training kunnen in eigen woorden uitleggen op welke wijze methodische wondzorg dient te verlopen;

De deelnemers aan de training kunnen diverse soorten wonden benoemen en benoemen op welke wijze de wondzorg plaatsvindt;

De deelnemers aan de training zijn na afloop in staat om diverse wonden te verzorgen volgens het wondbehandelplan;

Na afloop van de training kunnen de deelnemers een verpleegkundige rapportage verzorgen volgens het TIME-model;

Activeren van Voorkennis

Doe de Quizz

Welke ervaring heb jij met wondzorg?

Waar staat de afkorting TIME voor?

1. Time Infection Moisture Edge
2. Tissue Infection Measurable Edge
3. Tissue Infection Moisture Edge
4. Tissue Infection Moisture Egg

WCS-classificatie

Het WCS-model is een hulpmiddel om een wond te observeren en een goede wondbehandeling te starten. Het model maakt onderscheid in drie kleuren wonden: een rode wond, een gele wond en een zwarte wond. En je hebt nog de groene wond .

Je kunt het WCS-model niet toepassen bij brandwonden en wonden die het gevolg zijn van kanker (oncologische wonden).

0

Op welke aspecten let je bij het observeren van een wond?

Observeren van de wond

• koorts, roodheid zwelling
• omvang wond & vorm, geur, kleur, wondranden, wondvocht, pijn, ontstekingsverschijnselen, diepte, holtes

Wat is het doel van wond verzorging?

voorkomen van besmettingen

^{je handen goed wassen.}

^{netjes (a-septisch) werken}

^{buitenste laag van verband moet droog blijven.}

Hou de wond zo schoon mogelijk

eerst door het bloed van de wond zelf.

Daarna eventueel spoelen

voorkom verslechtering

door goede inspectie tijdens de verzorging van

• wond zelf
• het verband
• de geur

bevorderen doorbloeding

bloed zorgt voor voeding en zuurstof. belangrijk voor genezing

schoon door eerst bloed, daarna spoelen

verslechtering voorkomen door inspectie van wond en verband

bescherming weefsel door zink / steriel , wondranden droog houden

pijn; pijnbestrijding, verband niet kleven,

aandacht voor pijn tijdens

• voordat je de wond gaat verzorgen zorgen voor goede pijnbestrijding
• verband moet niet vastkleven , haartjes lostrekken
• let op mimiek tijdens verzorgen

conditie van zorgvrager verbeteren

door toediening van vocht en voeding

evt inschakelen van dietiste

bescherm omliggende randen / weefsels

• door zinkzalf heel dun rond de randen te smeren.
• werk a-septisch
• de wondranden droog houden

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Verbandmateriaal verwijderen

Wond verzorgen

Wond inspecteren

Wond verbinden

stappen van wondverzorgen

altijd in 4 stappen en gericht op hygiëne, inspectie en verzorging

• stap 1 verbandmateriaal verwijderen
• stap 2 wond inspecteren
• stap 3 wond verzorgen
• stap 4 wond verbinden

Waarom is het belangrijk om het verband te zien wat je van de wond afhaalt?

1. Ik gooi het gelijk weg
2. Het moet in een speciale container
3. Om te kijken of het opnieuw gebruikt kan worden
4. Het geeft informatie over de wond

rode wonden

waar komt de rode kleur vandaan ?

nieuw weefsel = granulatieweefsel = helderrood

waarom moet je de wondbodem beschermen?

Dit is nieuw weefsel en moet vanaf de bodem de wond gaan vullen.

Doel van verzorgen rode wond

• vochtig houden, door goede verbandkeuze
• verband niet vastkleven, dan beschadig je het nieuwe weefsel
• voorkomen van een infectie

verbandmiddelen die je kunt gebruiken

• hydroactieve verbanden
• transparante wondfolie
  
• eilandpleisters
• vette gazen

Een rode wond is een wond in de rijpingsfase

1. Juist
2. Onjuist

Een rode wond is een wond in de regeneratiefase >> er wordt nieuw weefsel gevormd en de wond sluit zich.

Wat moet je NIET doen bij het verzorgen van een rode wond

1. Wondbodem vochtig houden
2. Wondbodem reinigen
3. Wondbodem beschermen tegen beschadigingen
4. Zorgen dat het verband niet vastkleeft

In principe hoef je de wondbodem van een rode wond niet te reinigen >> het granulatieweefsel op de wondbodem van een rode wond is een gezonde bodem die je niet wilt "verstoren".

Het bedekkende verband moet contact maken met de wondbodem.

1. Juist
2. Onjuist

Zinkzalf is geen goede wondrandbeschermer

1. Juist
2. Onjuist

Gele wonden

Deze wonden hebben een geel beslag. Dit bestaat uit pus cel resten en samengeklonterde eiwitten. en debris (weefsel en bloedresten).

Deze wonden moeten gereinigd worden en pus, debris en teveel aan wondvocht moeten verwijderd worden.

verzorging gele wond

• Een gele wond kan exsudaat produceren (vocht dat uit de haarvaatjes treedt bij een ontsteking).
• Belangrijk is dan een vochtig wondmilieu.

Het beslag laat dan los en kan door het verband opgenomen worden. Je moet dit verband dan wel regelmatig verwisselen. Het is een goede voedingsbodem voor bacteriën.

verbandmiddelen gele wonden

• gazen met een reinigend middel
• hydroactieve verband
• hydrocolloïd (in contact met wondvocht vormt het een gel)
• alginaat (van zeewier, vangt vocht en bacteriën en wordt ook een gel. 20 x gewicht absorberen).
• schuimverbanden
• transparante wondfolie

kan een gele wond gemakkelijk genezen?

1. ja
2. nee, de wond moet eerst schoon worden

Wondverbanden moet je standaard 1x per dag verwisselen.

1. Juist
2. Onjuist

zwarte wonden

• Zwart blauwe korst (droog of vochtig)
• Vaak in combinatie met rode en gele wond
• Wondranden zijn vaak pijnlijk.
• Zwarte weefsel = gangreen / necrose = gevoelloos.

oorzaken necrose

schadelijke invloed van buitenaf zoals infectie of verbranding.

belemmering in aanvoer van zuurstof en voeding. Dit vaak door circulatiestoornis op de plek van de zwarte wond.

Behandeling

necrose weghalen (door arts) om onderliggende wondgenezing te bevorderen. Necrose is voedingsbodem voor bacteriën.

Er zit een rode niet wegdrukbare plek op de hiel van een cliënt. Wat doe je?

1. Katoenen sok aantrekken
2. Hiel vrij leggen dmv kussens
3. Schapenvacht er onder
4. Massage en antidecubitus crème gebruiken

Als er antidecubitus crème is voor geschreven, kan je geen decubitus krijgen.

1. Onjuist
2. Juist

groene wond

roodheid, zwelling, pus, warmte, geur

schimmels en gisten verwijderen door goede verbandkeuze

Werking van bacteriën verminderen door gebruik van:

sorbact, zilververband (alginaat, schuimverband)

vochtig houden

Wat is het gevaar bij uitwendige wonden?

1. De huid is niet meer intact
2. De wond moet worden schoon gespoeld
3. Het doet veel pijn
4. Er kunnen bacteriën bij komen

dood weefsel

bacteriën

beslag

goed te genezen

gele wond

rode wond

groene wond

zwarte wond

Het TIME- model