AF VEZO spijsvertering herhaling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Spijsvertering herhaling

vandaag:

• herhaling spijsvertering
• mond tot kont
• anatomie NL en Latijn
• fysiologie, wat verteert hoe en waar

Spijsvertering herhaling

Wij beginnen met de mond.

• in de mond beginnen verschillende processen aan de eerste vertering.
• zonder de mond worden sommige voedingsstoffen niet goed afgebroken en kleiner gemaakt.

wat kunnen jullie (in steekwoorden) vertellen over de mond?

Spijsvertering herhaling

• in de mond zitten tanden, kiezen en de tong.
• deze zorgen voor het kleiner maken of vermalen van voedsel.
• tijdens het kauwen maken de speekselklieren speeksel aan. 
• speeksel zorgt ervoor dat er voedingsstoffen worden afgebroken.

welke voedingsstof wordt afgebroken door speeksel?

1. koolhydraten
2. vezels
3. zetmeel
4. eiwitten

Spijsvertering herhaling

andere functies van speeksel zijn:

• het gladmaken van voedsel zodat het beter door de mond en  slokdarm heen glijd.
• spoelt de mond en neutraliseert het zuur van voedsel.
• zorgt ervoor dat de mond niet uitdroogt.
• maakt deel uit de van afweer (antibacterieel).

hoe heet het enzym dat in speeksel zit?

Spijsvertering herhaling

• als voedsel door de tong wordt getransporteerd dan worden de smaakpapillen geactiveerd.
• de tong kan verschillende smaken waarnemen.
• de tong zorgt ervoor dat de voedselbrij naar achter wordt "gebracht".
• nu zal de slikreflex optreden.

wat zijn de 5 smaken die de tong kan proeven?

Spijsvertering herhaling

• als de voedselbrij in de keel komt gaat de huig omhoog en het strotteklepje dicht.
• tevens worden de stembanden afgesloten.
• als dit niet gebeurd dan kan er voedsel in de luchtpijp komen met nadelige gevolgen.
• mogelijk aspiratiepneumonie.

wat is de NL benaming voor de oesophagus?

Spijsvertering herhaling

• in de slokdarm wordt voedsel al "melkend" richting de maag geduwd.
• dit heet peristaltiek.
• mocht er voedsel van de maag naar de mond gaan dan heet dit een reflux.

Spijsvertering herhaling

• de voedselbrij komt nu in de maag terecht.
• hier zal het volgende verteringsproces optreden.
• het maagzuur is zo zuur dat de maag hiertegen beschermt moet worden .
• dit gebeurd door de slijmvlieslaag in de maag.

wat is de Latijnse benaming voor de maag?

1. Gaster
2. Pyloris
3. Duodenum
4. Ileum

hoe heet het enzym dat in de maag zit?

Spijsvertering herhaling

• pepsine is het volgende enzym waaraan de voedselbrij wordt blootgesteld. 
• pepsine zorgt voor de afbraak van eiwitten.
• de aanmaak van maagzuur wordt gestimuleerd door het ruiken, zien of proeven van voedsel.

hoe heet de grote spier in het midden van ons lichaam waaronder de maag ligt?

1. diafragma
2. coecum
3. appendix
4. interstitium

Spijsvertering herhaling

• Voedsel blijft ongeveer drie uur in de maag.
  
• De maagportier (pylorus) is het einde van de maag.
• De maagportier vormt de overgang naar de volgende darm.
• het doorgeven van de voedselbrij gebeurd in klein porties.

de dunne darm wordt onderverdeeld in drie delen.
wat is de juist volgorde?

1. nuchtere darm kronkeldarm twaalfvingerige darm
2. twaalfvingerige darm kronkeldarm nuchtere darm
3. kronkeldarm twaalfvingerige darm nuchtere darm
4. twaalfvingerige darm nuchtere darm kronkeldarm

zet de Latijnse benamingen van de dunne darm in de juiste volgorde....

Spijsvertering herhaling

• in de dunne darm worden de eerste voedingsstoffen opgenomen.
• dit wordt gedaan door kleine "micro vingertjes" genaamd microvilli.

Spijsvertering herhaling

de dunne darm bestaat uit drie lagen:

1. de slijmvlieslaag aan de binnenzijde.
2. de spierlaag voor de peristaltiek
3. aan de buitenzijde zit bindweefsel zodat de darmen op hun plek blijven zitten.

Spijsvertering herhaling

• in de twaalfvingerige darm (duodenum) komen twee buisjes uit.
• deze buisjes scheiden beide sappen uit de de vertering doen vervolgen.
• de sappen die toegevoegd worden zijn gal sap en alvleesklier sap.

wat breek galsap af?

1. vezels
2. suikers
3. zouten
4. vetten

Spijsvertering herhaling

de alvleesklier (pancreas) heeft twee verschillende uitscheidingsstelsels (criene stelsel):

• de een hoort bij het hormoon stelsel.
• de ander bij het spijsverteringstelsel.

hoe heten de twee manieren van uitscheiden en waar scheiden zij uit?

Spijsvertering herhaling

• de lever zit rechtsboven in de buik.
• deze wordt beschermt door de ribben.
• hij is roodbruin van kleur.
• het is een groot orgaan.
• hij bestaat uit twee kwabben.

wat is GEEN functie van de lever?

1. uitscheiding van gal
2. opslag van ijzer en vezels
3. afbraak van medicatie
4. afbraak van erytrocyten

Spijsvertering herhaling

• de lever ontvangt het bloed vanuit de darmen via de poortader.
• in het bloed zitten de voedingsstoffen.
• de voedingsstoffen worden opgeslagen, omgezet of weer afgegeven aan het bloed.

Spijsvertering herhaling

• na de dunne darm komt de dikke darm.
• ook deze darm is verdeeld in verschillende onderdelen.
• de dikke darm is het laatste gedeelte waarlangs de voedselbrij loopt.
• hierna wordt de voedselbrij uitgescheiden.

Spijsvertering herhaling

• het gedeelte waar de dunne darm overgaat naar de dikke darm heet het coecum.
• aan dit gedeelte zit de appendix (wormvormig aanhangsel).
• als deze ontstoken is kan het zo zijn dat deze verwijderd moet worden (appendectomie).

waarom klopt het begrip blinde darmontsteking niet?

Spijsvertering herhaling

• de dikke darm loopt van het opstijgende deel, naar het dwars verlopende deel over naar het afdalende deel.
• hierna volgt de s vormige darm, de endeldarm en de uitgang (anus).
• in de dikke darm worden de laatste voedingsstoffen, water en zouten opgenomen.

Spijsvertering herhaling

• Het transport door het colon duurt ongeveer 24 uur. 
• Een paar maal per dag treedt er een peristaltiekgolf op. 
• Dat gebeurt meestal tijdens of na de maaltijd.
  

Spijsvertering herhaling

• In het colon bevinden zich de meeste darmbacteriën (darmflora). 
• Een gezonde darmflora beschermt tegen het binnendringen van schadelijke bacteriën. 
• Sommige bacteriën produceren vitamine K en vitamines uit de vitamine B-groep. 

Spijsvertering herhaling

Normale ontlasting bevat:

• water, 
• onverteerde resten (vezels), 
• resterende zouten, 
• bacteriën, 
• bilirubine,
• slijm. 

hoeveel kringspieren heeft de anus?

1. 1
2. 2
3. 3
4. geen

waarvoor dient vitamine K?

1. afweer
2. aanmaak erytrocyten
3. stolling
4. afbraak van koolhydraten

waar is bilirubine het afbraakproduct van?

1. erytrocyten
2. trombocyten
3. leukocyten
4. fagocyten

zoek een foto op van iemand met icterus

vandaag 

tot zover de herhaling van het spijsverteringsstelsel.

vandaag:

• herhaling mond tot kont
• anatomie
• fysiologie

volgende week

volgende week:

• introductie urinewegstelsel met Heidi Groot.