M3 Markt en overheid § 2.1 en 2.2 Volkomen concurrentie

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

M3 H2 marktevenwicht per marktvorm

Afspraken volgen online les

• De Meet link staat in Classroom
• Ik voeg de presentaties toe aan Classroom (lesmateriaal)
• Je volgt de les aan een tafel of bureau, met je camera aan
• Je hebt de microfoon uit (tot je gevraagd wordt te reageren)
• Je stelt vragen via de chat

Programma

Programma tot toetsweek

Hoe tellen de toetsen mee voor de overgang en PTA?

LessonUp M3 Markt en overheid

Afsluiting: wat heb je geleerd? 

Programma tot toetsweek

Leerstof toetsweek: 

M2 Vraag en aanbod: helemaal

M3 Markt en overheid: H1 en H2

• Voor de overgang naar Havo 5:
• Proefwerk en PWW1 tellen ieder 1x mee, PWW2 2x (dus P1 en P2 gelijk. P3 heeft ook een PO (1x) en PWW3 over alle stof (2x)
• Voor PTA telt alleen P3: PO 2x en PTA 3x (rest PTA in Havo 5)

M2 Vraag en aanbod

Hs 1 De vraag naar producten (door consumenten)

• Vraaglijn met betalingsbereidheid
• Consumentensurplus
• Complementaire goederen en substitutiegoederen
• Prijselasticiteit
• Inkomenselasticiteit (noodzakelijke, luxe & inferieure goederen)

M2 Vraag en aanbod

Hs 2 Het aanbod van producten (door producenten)

• Productiefunctie, productiekosten (vaste & variabele kosten)
• Totale, gemiddelde en marginale kosten: TK, GTK, MK
• Totale, gemiddelde en marginale opbrengsten: TO, GO, MO
• Break-evenpunt, TW = 0 (dus TO = TK of GO = GTK)
• Winst (TW = TO - TK) en winstmaximalisatie (bij MO = MK)
• Aanbodlijn, producentensurplus

M2 Vraag en aanbod

Hs 3 Het marktmechanisme (vraag en aanbod aan elkaar gelijk & alle producenten maken zoveel mogelijk winst)

• Marktevenwicht, evenwichtsprijs, evenwichtshoeveelheid
• Vraagoverschot, aanbodoverschot
• Verschuivingen van vraaglijn of aanbodlijn
• Verandering van consumentensurplus of producentensurplus (na verschuiving vraaglijn/aanbodlijn)

M3 Markt (en overheid)

Hs 1 Marktstructuur 

• Concrete en abstracte markt
• Kenmerken markt: aantal aanbieders, toetreding, productdifferentiatie (homogeen, heterogeen etc.)
• Marktvormen volkomen concurrentie, monopolistische concurrentie, oligopolie, monopolie

M3 Markt (en overheid)

Hs 2 Marktevenwicht

• Marktevenwicht afhankelijk van de marktvorm
• In M2 was het voor marktvorm 'volkomen concurrentie' (prijs staat vast).
• Andere 3 marktvormen => producenten wel invloed op de prijs. Dat heeft gevolgen voor de keuzes van de producent.

Opdracht

• Met 3 of 4 in break out rooms, 1 van iedere groep ontvangt via mail een grafiek.
  
• Opdracht: aan anderen vertellen hoe grafiek eruit ziet (dus zonder de grafiek te laten zien).
• Anderen tekenen wat verteld wordt, aan eind laten zien: wat het geworden is en wat grafiek was.
• Met elkaar bespreken het verloop van iedere lijn verklaren.

Programma tot toetsweek

Gebruik voor het leren: samenvatting, begrippenlijsten en oefen vooral met de opgaven uit het boek, uit formatieve toets en Test jezelf.

Voor de voorjaarsvakantie krijg je ook nog proefopgaven over M3 (Markt en overheid).

Programma tot toetsweek

In de lessen: 

8-12 feb: M3 § 2.1 t/m 2.3

15 - 19 feb: M3 § 2.4 t/m 2.6

1-5 mrt: Bespreken proefopgaven M3

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat de kenmerken zijn van een markt van volkomen concurrentie.
• Je kunt uitleggen hoe het marktevenwicht ontstaat op een markt van volkomen concurrentie.

Volkomen concurrentie, Monopolistische concurrentie, Oligopolie, Monopolie. Deze 4 verschillen in het aantal aanbieders (van 1 tot veel) en in het soort product (homogeen of heterogeen).

Wat zijn de 4 marktvormen?

Wat zijn de kenmerken van de marktvorm 'volkomen concurrentie'?

1. 1 aanbieder, homogeen product
2. Weinig aanbieders, heterogeen product
3. Veel aanbieders, heterogeen product
4. Veel aanbieders, homogeen product

Bedenk wat je in deze grafiek ziet ...

Doordat de prijs vaststaat.

De extra opbrengst (MO) is dan steeds gelijk aan die vaste prijs en de gemiddelde opbrengst (GO) blijft dan ook steeds gelijk aan de prijs.

Hoe komt het dat de marginale opbrengst (MO) en de gemiddelde opbrengst (GO) steeds gelijk zijn aan de prijs?

P = MO = GO. De prijs staat vast. Dat is zo voor één marktvorm. Welke?

1. Volkomen concurrentie
2. Monopolistische concurrentie
3. Oligopolie
4. Monopolie

Waardoor staat de prijs vast in een markt van volkomen concurrentie?

1. Er zijn veel aanbieders, 1 producent heeft te weinig invloed
2. De prijs is vastgesteld door de overheid.

Hoe wordt de prijs in een markt van volkomen concurrentie dan wel bepaald?

1. Prijs wordt door de overheid bepaald
2. Prijs waarbij vraag gelijk is aan aanbod
3. De prijs is een evenwichtsprijs
4. De prijs wordt door de producent bepaald

Winst is wat je hebt verdiend met jouw productie. Wat je van je opbrengsten overhoudt als je je kosten ervan af hebt gehaald. 

Winst = Totale opbrengsten - Totale kosten = TO - TK.

Wat is winst? Hoe bereken je dat?

De prijs staat vast. De producent kan wel bepalen hoeveel producten hij gaat aanbieden. Hij kiest een hoeveelheid waarbij zijn winst maximaal is.

Bij volkomen concurrentie kan een producent de prijs niet veranderen.
Wat kan hij wel zelf bepalen?

Bedenk bij welk snijpunt van lijnen de winst van deze producent maximaal is 

De winst is maximaal als de MO precies gelijk is aan MK. 

Na dat punten worden de extra kosten (MK) hoger dan de extra opbrengsten (MO) en daalt de winst dus.

Wanneer is de winst van een producent maximaal (zo groot mogelijk)?
Denk aan het snijpunt uit het plaatje ..

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat de kenmerken zijn van een markt van volkomen concurrentie.
• Je kunt uitleggen hoe het marktevenwicht ontstaat op een markt van volkomen concurrentie.

Huiswerk

Bestudeer § 2.1 en 2.2 (blz. 22 en 23!)

Maak de opgaven 1 t/m 10 (vooral opgave 10 grondig!)