Hst 9 Ziekte urinewegen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ziekte urinewegen

ZZO.2SA

	Anatomie		Pathologie
Week 1	Kennismaken en orientatie	1	Gezondheid en ziekte	1
Week 2	Afweersysteem	9	Ontstekingen en afweer	2
Week 3	Cellen en weefsels	2	Infectieziekte	3
Week 4	Huid	3	Huidziekte	11

Week 5	Bewegingsstelsel	8	Gewrichtsziekten	10
Week 6	Spijsverteringsstelsel	4	Spijsvertering	8
Week 7	Urinestelsel	5	Urinewegen	9
Week 8	Vochtbalans		Slaapstoornis	5
Week 9	Uitloop/TM		Uitloop/TM

Leerdoelen

Je kunt:

1. Beschrijven wat de oorzaken, symptomen en behandeling zijn van: urineweginfecties, urineretentie, urine-incontinentie en nierstenen 

Urineweg infecties

• Binnenkant urinewegen bekleed met slijmvlies
  
• Slijmvlies beschermt cellen tegen urine
  
• Slijmvlieslaag is ontstoken bij urineweginfectie
  

3 types:

• Urinebuisontsteking 
• Blaasontsteking
• Nierbekkenontsteking 

Een urineweginfectie komt meer voor bij mannen dan vrouwen

1. Juist
2. Onjuist

Waar komen de bacteriën voornamelijk vandaan die een blaasontsteking veroorzaken?

1. Handen
2. Darmen
3. wc
4. zwembad

een blaasontsteking komt door optrekkende kou

1. Juist
2. Onjuist

Urine retentie

Retentie = vasthouden ​

Deel van urine blijft achter in blaas 

Vaker vrouwen dan mannen ​

Gevaar = stuwing => nierschade​

​

Acute retentie ​

Chronische retentie

Chronische retentie

Ontstaat heel langzaam​. Blaasspier heeft kracht niet meer om volledig te legen ​

Verschijnselen:​

1. Moeizaam op gang komen urinelozing​
   
2. Slappe urinestraal + druppelen ​
   
3. Nachtelijke incontinentie door te volle blaas ​
   
4. Overdag ook? = overloopblaas ​
   
5. Verschillende oorzaken: bijv. prostraatvergroting

Acute retentie

Plotseling niet kunnen plassen, terwijl blaas vol zit​

Hevige buikpijn, sterke aandrang, ellendig voelen ​

​

Door: ​

Plotse toename urineproductie​

Lang zitten (diepe stoel / autorit) ​

Te lang ophouden urine​

Gebruik medicijnen (antidepressiva / antiparkinsonmiddelen)​

​

Oplossing = katheter + onderzoek naar oorzaak ​

​

Vergroot prostaat

• Prostaat neemt in omvang toe. 
• Urinebuis wordt dichtduwt.
• Duurt langer voordat de urine komt en de straal neemt in kracht af  (soms druppelsgewijs). 
• Snel nieuwe aandrang, door urineretentie.
• Hoger risico blaasontsteking. 
• 's Nachts vaak plassen. 

Urine incontinentie

Ongewild urineverlies ​

Meer op oudere leeftijd​

Vaker vrouwen dan mannen ​

​

Verschillende vormen (zoek op wat ze inhouden): ​

1. Stressincontinentie ​
   
2. Urge-incontinentie 
3. Druppelincontinentie 
4. Neurogene blaas 

Stressincontinentie (inspanningsincontinentie) ​

Urge-incontinentie (aandrangincontinentie) ​

Druppelincontinentie (overloopblaas) ​

Neurogene blaas (door verlamming sluitspieren) ​

1. Stress incontinentie

• Met 'stress' wordt druk in buikholte bedoelt. 
• Urineverlies bij drukverhoging buik ​zoals hoesten, niezen, tillen, sporten.
• Verzwakking spieren / steunweefsel bekkenbodem 

​

Vooral bij vrouwen na zware bevalling​, in menopauze (blaasverzakking)​, op leeftijd met overgewicht​

Behandeling = herstel bekkenbodemfunctie (oefenen spieren) ​ 

2. Urge incontinentie

Vermindering blaasspierfunctie / spanning inwendige kringspier ​

Hyperactieve blaas: als blaas beetje gevuld is, meteen aandrang​

Bij aandrang voelen meteen urineverlies​

​

Behandeling: ​

blaastraining (vergroten blaascapaciteit) ​

bekkenbodemspieroefeningen ​

Blaasremmende medicijnen (oxybutynine en flavoxaat) ​

​

3. Druppel incontinentie

Bij chronische retentie ​

Blaas vult zich steeds meer ​

Uiteindelijk veel spanning op blaas: sluitspier ontspant: overloopblaas​

​

Bij mannen met vergrote prostaat / vrouwen met grote verzakking​

4. Neurogene blaas

Bij ziekten van zenuwstelsel: zenuwen naar blaas raken verstoord / vallen uit​

​

2 vormen: ​

- Overactieve blaas: patiënt voelt aandrang maar kan niet ophouden​ (zoals bij baby's)

- Hypotone blaas: spier reageert niet op prikkels, blaas loopt leeg bij maximale vulling​

​

Behandeling: incontinentiemateriaal​

Filmpje nierstenen

Vragen:

Hoe ontstaat een niersteen?

Wat zijn de symptomen?

Wat is de behandeling?

TM opdrachten maken

Anatomie: 1, 3a, 3b, 8a, 10, 15a, 15b, 

19a, 23a, 23b, 24

Pathologie (urinewegen en geslachtsorganen):

1a,b,c. 2. 6. 8. 10a,b,c. 11a,b. 12. 13a,b,c,d,e. 14a,b