gezondheidszorg

• PAV
• Secundair onderwijs

Wanneer je je niet goed voelt, ga je al snel naar de dokter. In ons land wordt je snel geholpen en moet je zelf bijna niets betalen. Dat is allemaal heel handig en leuk, maar dat is niet overal in deze wereld het geval. Gezondheidszorgsystemen kunnen sterk van elkaar verschillen. Ben je benieuwd hoe het gezondheidszorgsysteem in ons land werkt en waaruit het bestaat? Super! Dat ga je namelijk allemaal te weten komen in deze les.

Heel veel leerplezier!

Welkom in deze les over gezondheidzorg!

Op de volgende 2 slides staat telkens een vraag die je moet beantwoorden. De vragen gaan over wat jij persoonlijk al weet over gezondheidszorg. 

Vragentijd

Wat betekent gezondheidszorg voor jou?

Wat weet je al over het Belgische zorgsysteem?

Je hebt al eens nagedacht over wat gezondheid voor jou betekent. Na een korte zoektocht op het internet kom je bij deze definitie voor gezondheid terecht: "gezondheidszorg omvat alle activiteiten met als hoofddoel verbetering, handhaving en het voorkomen van verslechtering, van de gezondheid van personen, en het beperken van de gevolgen van slechte gezondheid door toepassing van gekwalificeerde kennis van gezondheid.​"

Gezondheidszorg? Wat is dat eigenlijk?

Zoals je kan afleiden uit de definitie omvat de gezondheidszorg heel veel verschillende aspecten en gaat het niet enkel om mensen genezen die ziek zijn. Een gezond leven is iets waar je best elke dag aandacht aan besteedt.

Denk even na over wat jij doet om gezond te blijven.  

Wat doe jij om gezond te blijven? Denk je dat dit werkt?

• Kracht, lenigheid, snelheid, coördinatie, uithoudingsvermogen verbeteren.
• Mentaal welzijn verbeteren.
• Vetweefsel verminderen
• Weerstand verhogen
• Preventie van chronische ziektes.
• Aanpassingsvermogen van je lichaam verbeteren
• Positieve link is tussen fysieke activiteit en academische prestaties
• ...

 

De positieve effecten van sport en bewegen

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) is gezondheid een toestand van volledig lichamelijk, mentaal en sociaal welzijn. Dit betekent dat zowel je lichaam als je geest helemaal fit zijn en dat je sterke sociale contacten hebt.

Je eigen levensstijl heb je daarbij zelf in de hand: zorg dat je voldoende beweegt, gevarieerd en gezond eet en genoeg ontspanning neemt. Drink alcohol enkel vanaf je 16de en altijd met mate. Rook niet en probeer stress zoveel mogelijk te vermijden.

Een gezond leven betekent dus niet gewoon dat je niet ziek of gewond bent. Moest dat toch het geval zijn, dan kan je in ons land altijd ergens terecht voorhulp.
 

Wat is gezond leven dan? 

Het recht op gezondheidszorg

Elke persoon heeft recht op gezondheid en gezondheidszorg. Dat staat vast in de Belgische grondwet en in de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Dit zijn de afspraken die alle landen in de wereld hebben gemaakt om te evolueren naar een beter plek voor toekomstige generaties. Er zijn in totaal 17 doelen, waarvan een derde over gezondheid gaan. 

Het gezondheidssysteem in België 

In België is er een goed ontwikkeld gezondheidszorgsysteem. Het feit dat je bij ons snel naar de dokter of het ziekenhuis kan wanneer je zorg nodig hebt, maakt veel andere landen jaloers.

Onze zorg is namelijk toegankelijk voor iedereen én is betaalbaar. Onze zorg is ook op maat van elke individuele patiënt: er wordt per patiënt gekeken naar wat die nodig heeft.

Het gezondheidssysteem in België 

In België draagt iedereen bij aan de sociale bijdrage via hun loon. Dit wordt de RSZ genoemd (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid). Dit bedrag dat de overheid dan samen krijgt, wordt gebruikt om bepaalde delen van het sociale vangnet te betalen. 

Ga zelf opzoek op het internet naar zaken waarvoor het budget van de RSZ gebruikt wordt en vul de vraag op de volgende slide in. 

Waarvoor wordt het budget van de RSZ gebruikt?

Het gezondheidssysteem in België 

Zoals al vermeld werd, wordt RSZ in de meeste gevallen gewoon automatisch van je loon afgehouden. Het gaat om 13.07% maar dit is niet voor iedereen helemaal hetzelfde. De hoeveelheid RSZ dat zal worden afgehouden wordt anders berekend voor een bediende dan voor een arbeider. Voor arbeiders wordt als startbedrag 108% van het loon genomen bij de berekening, bij bedienden is dit gewoon 100%.

Het bedrag dat na het wegnemen van de RSZ overblijft, bestaat uit de bedrijfsvoorheffing en het nettoloon.  

Voorbeeld van RSZ berekenen 

In onderstaand voorbeeld wordt uitgelegd hoe je RSZ kan berekenen. 

Jef verdient 8,68 euro per uur. Hij werkt per dag 7,5 uur en dit voor 22 dagen.​

De RSZ bijdrage wordt voor arbeiders berekend op het brutoloon + 8%, of dus op 108% brutoloon. ​

RSZ bijdrage = 1.432,2 euro (gewerkte uren X loon per uur X aantal gewerkte dagen) x 108% = 1.546,78 euro​

1.546,78 euro x 13,07 % = 202,16 euro.​

Ter info: 

Belastbaar loon = 1.432,2 euro - 202,16 euro = 1.230,04 euro​

Bedrijfsvoorheffing: (schalen 2017) = 234,51 euro​

Nettoloon: 1.230,04 euro - 234,51 euro = 995,53 euro

Oefenen

Lore verdient 9,50 euro per uur. Ze werkt per dag 8 uur en dit voor 22 dagen.​

De RSZ bijdrage wordt voor arbeiders berekend op het brutoloon + 8%, of dus op 108% brutoloon. ​

RSZ bijdrage = (loon) euro x 108% = ................ euro​

…................ euro x 13,07 % = ….............. euro.​

Belastbaar loon = ........... euro - …............ euro = …........... euro

Lees aandachtig de gegeven informatie en probeer zelf de RSZ voor het onderstaande voorbeeld te berekenen. Gebruik een kladblad en een rekentoestel om de oefening uit te werken en noteer het antwoord op de volgende slide. 

Hoeveel RSZ zal er van Lore haar loon worden afgehouden?

Gezondheidssysteem in België 

Zoals we bij wel meer onderdelen van het bestuur van België zien, zijn ook de bevoegdheden omtrent gezondheidszorg verdeeld over de verschillende bestuurssystemen in België. Zo is de federale overheid bevoegd voor de verplichte ziekteverzekering in ons land (deze wordt via de sociale bijdrage geregeld), de ziekenhuisbudgetten, de regulering van gezondheidsproducten én gezondheidsprofessionals en patiëntenrechten. De deelstaten zijn bijvoorbeeld dan weer bevoegd voor ouderenzorg, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheid en ziektepreventie 

Gezondheidssysteem in België - mentale gezondheid

België heeft een brede waaier van gezondheidsdiensten. Vaak denken we bij gezondheidsdiensten meteen aan dokters die met fysieke problemen, zoals een breuk, helpen. We hebben echter ook specialisten die mensen helpen met hun mentale gezondheid. ​Als je je wat minder voelt, kan je zo altijd terecht bij heel wat instellingen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: AWEL, CLB, JAC, Te Gek,... en nog vele anderen. Als je nood hebt aan een gesprek kan je op dit soort plekken altijd terecht, zowel online als in het echt.

Gezondheidssysteem in België - mentale gezondheid

Soms heb je echter meer nodig dan alleen een luisterend oor. Het is belangrijk dat je dan bij de juiste personen terecht komt. Zoek op wat nu juist het verschil is tussen een psychiater en een psycholoog. 

Wat is het verschil tussen een psychiater en een psycholoog?

Gezondheidssysteem in België 

Mede door het goede gezondheidssysteem dat we in ons land hebben, kennen we in België een hoge levenstandaard en levensverwachting. ​We hebben dan ook al gezien dat iedereen recht heeft op zorg. Daarom zijn er dan ook internationale akkoorden over medicijnen ​afgesproken. Deze akkoorden moeten ervoor zorgen dat de meeste geneesmiddelen betaalbaar zijn voor iedereen. 

Uitdagingen voor het gezondheidssysteem in België 

Toch kennen we een aantal uitdagingen in ons land als het over de zorg gaat. Zo gebruikt niet iedereen medicijnen op de bedoelde manier, denk hierbij aan antibiotica die niet op de juiste manier wordt genomen. Verder zien we ook dat de wachtlijsten voor het krijgen mentale hulp langer worden. Soms moeten mensen maanden wachten terwijl men hen eigenlijk meteen zou moeten kunnen helpen. Een derde probleem dat we meer en meer tegenkomen is de vergrijzing van onze bevolking. 

Waarom zou de vergrijzing van de bevolking voor een probleem kunnen zorgen voor ons gezondheidssysteem?

Opdracht 

Let op de volgende zaken wanneer je op zoek gaat naar een betrouwbaar nieuwsartikel:

• De bron mag niet ouder zijn dan van 2021.
  
• Is de bron/auteur betrouwbaar? 
• Is het een artikel en geen opiniestuk?
  
• Voorbeelden van betrouwbare Belgische nieuwssites zijn: VRT-nieuws, De Standaard, De Morgen,...

Zoek een artikel dat gaat over de gezondheidszorg in België. Duid in het artikel de vijf W's aan. (Wie?, Wat?, Waar?, Wanneer? en Waarom?)

Upload het artikel voor de volgende les in de voorziene uploadzone.