les 5: bio-brandstof, hydro-electriciteit en inheemse bevolking (3.3)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deze les

Welke hernieuwbare energiebronnen zijn er in Brazilië?

Waardoor zorgt het gebruik van natuurlijke hulpbronnen voor conflicten tussen overheid - boeren - inheemse bevolking?

uitleg

lesson up vragen maken

weektaak/po maken

Hernieuwbare energiebronnen in Brazilië

zonne-energie

wind

energie

biobrandstof

hydro-electriciteit

Brazilië is een grote producent van biobrandstoffen:

- hout

- soja

- suikerriet (bio-ethanol)

Bio-brandstoffen

Verdringing

 veeteelt eerst alleen op cerrado.

Stijging vraag naar soja voor veevoer. Soja kwam op de plek van veeteelt.

Oerwoud werd gekapt voor weide voor vee.

Vraag naar suikerriet steeg voor bio-brandstof. Kwam op plek van vee.

Nog meer oerwoud gekapt om vee ruimte te geven.

Inheemse bevolking? 

crisis 2008: olieprijs daalt

Braziliaanse biobrandstof boeren failliet.

Multinationals kopen de gebieden op.

BP / Shell veel grond in handen.

Landgrabbing

- inheemse bevolking vaak geen eigendomsrechten. 

Geen landgrabbing volgens MNO:

- wetgeving land

- er is betaald

Hydro-elektriciteit

Veel regen, ook grote rivieren.

Stuwdammen in rivier wekken elektriciteit op.

Belangrijkste bron van energie in Brazilië (75%).

Hydro-elektriciteit

Nadelen

- sociale conflicten: woongebied wordt stuwmeer.

- minder sedimentatie benedenstrooms -> minder voedsel voor vissen -> vissen gaan dood -> visser geen opbrengst

Hydro-elektriciteit

voordeel

- goedkope energie

- draagt niet bij aan versterkt broeikaseffect

Bekijk de bron.
Hoe groot is het aandeel van
biobrandstoffen in de totale
Braziliaanse energieproductie?

Een voordeel van het gebruik van biobrandstoffen is
dat het klimaatneutraal is.

Leg uit wat dat betekent.

Noem een nadeel voor de natuur van de productie van biobrandstoffen.

Waarom is het Braziliaanse regenwoudklimaat geschikter voor de productie van hydro-elektriciteit dan het Nederlandse klimaat? (2p)

Waarom is het Braziliaanse landschap geschikter voor de productie van hydro-elektriciteit dan het Nederlandse landschap?

Tip: als water snel stroomt levert het meer energie op.

welke natuurlijke hulpbronnen worden vooral gewonnen/geproduceerd
in het Amazonebekken (het lage gebied waar de Amazone + zijrivieren doorheen stroomt).

(2 vd 4 zijn juist)

1. mineralen/ertsen
2. fossiele energiebronnen
3. biobrandstoffen
4. hydro-elektriciteit

In 2008 heeft de BP een bio-ethanol fabriek met bijbehorende plantages gekocht de Braziliaanse overheid. De lokale bevolking moest het gebied verlaten.

Beredeneer dat dit geen vorm van landgrabbing is.

In 2008 heeft de BP een bio-ethanol fabriek met bijbehorende plantages gekocht de Braziliaanse overheid. De lokale bevolking moest het gebied verlaten.

Beredeneer dat dit wel een vorm van landgrabbing is.

Aan het werk

Weektaak / po