COM module 5 Gedragsverandering H2

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 1

COM module 5 

Module 5: gezondheid en gedragsverandering

Hoofdstuk 2: gedragsverandering

Les 1

Vrijdag 15 december van 14.15 - 15.15

Lesinhoud

- Terugblik H1

- Instructie H2: paragraaf 2.1 en deel 2.2

- Opdracht

- Zelfstandig werken

Welke uitgangspunten zijn van belang zijn voor gedragsverandering bij de cliënt?

Noem één methodiek die gebruikt kan worden om gedragsverandering in gang te zetten

Schoolopdrachten maken omdat je er een cijfer voor krijgt is een voorbeeld van ...

1. Intrinsieke motivatie
2. Extrinsieke motivatie

Leerdoelen module 5; H2

• Je kunt uitleggen hoe je de cliënt kunt motiveren tot gedragsverandering.
  
• Je kunt uitleggen hoe je observatie- en gesprekstechnieken gebruikt bij een cliënt.
  
• Je kunt uitleggen hoe je onderhandelingstechnieken en supporttechnieken inzet bij een cliënt.
  
• Je kunt samenvatten hoe je de verschillende modellen kunt gebruiken om het gedrag van de cliënt te beïnvloeden.

Welke vaardigheden heb je als (persoonlijk) begeleider nodig als je een cliënt wil stimuleren tot gedragsverandering?

Aan de slag met gedragsverandering

Het is meer dan alleen maar trucjes of methodieken inzetten. Het gaat erom dat je leert begrijpen hoe cliënten in actie komen vanuit zichzelf.

Vaardigheden als (persoonlijk) begeleider:

• kennis over het onderwerp;
  
• flexibiliteit (kunnen meebewegen met de cliënt);
  
• een positieve instelling (geloven en uitstralen dat het kan);
  
• het vermogen om praktisch te blijven denken.

Aan de slag met gedragsverandering

1. Bepaal met de cliënt welk gedrag hij wil veranderen. Probeer motivaties en belemmeringen in kaart te brengen. 
- Waarom zou de cliënt het gewenste gedrag vertonen en wat houdt hem tegen? 
- Hoe moeilijk is het voor de cliënt om het gedrag te vertonen? 
- Wie in de omgeving hebben invloed op het gedrag? 
- Welke emoties spelen een rol?
- Wat verwacht de cliënt van jou? 

2. Zorg dat het leuk en gemakkelijk is om te beginnen met de gedragsverandering. Bedenk de eerste haalbare stap. 
3. Vind de energie en pak door op intrinsieke motivatie. Let op autonomie, maak verbinding, breng competenties in beeld. 
4. Koppel het nieuwe gedrag aan bestaande rituelen/gewoontegedrag. (als...dan)

Aan de slag met gedragsverandering

Tips:

• Bepaal met de cliënt welk gedrag hij wil veranderen. Je kunt het gedrag dat de cliënt wil veranderen visualiseren. Je maakt dan een plaatje van de gewenste situatie.
• Zorg dat het leuk en gemakkelijk is om te beginnen met de gedragsverandering. Bedenk samen de eerste (haalbare) stap.
• Vind de energie en pak door op intrinsieke motivatie. Richt je op de elementen waarvan de cliënt energie krijgt.
• Koppel het nieuwe gedrag aan bestaande rituelen. Maak gebruik van bestaand 'gewoontegedrag'. 

Welke luistervaardigheden ken je?

Energizer

Luister naar het voorgelezen verhaal en beantwoord onderstaande vragen:

•  Hoe laat ging de wekker?
  
•  Zette Kees beneden in de keuken een grote pot thee?
  
•  Heeft Kees de tijd genomen om zich te douchen?
  
•  Woont hij in een flat of een eengezinswoning?
  
•  Werd hij na zijn ontbijt door vrouw en kinderen gekust?
  
• Ging Kees vol stress naar zijn werk?
  

Lees het volgende verhaaltje voor: “Om half negen schrok Kees wakker. Hij rekte zich uit, sprong uit bed en zette in de keuken een pot thee. Daarna ging hij naar de badkamer om de slaap van zich af te spoelen. Na zijn ontbijt rende hij naar de slaapkamer, kuste zijn vrouw, daarna zijn kinderen en ging vol stress de deur uit.

Luistervaardigheden

1. Niet-selectief luisteren
2. Aandachtgevend gedrag (verbaal & non-verbaal)
3. Selectief luisteren
4. Actief luisteren
5. Samenvatten
6. Parafraseren

Welke luistervaardigheden heb je gezien in voorgaande video?

Verhelderende vaardigheden

1. Concretiseren

Feedback geven

1. Positieve feedback
2. Negatieve feedback

Zelfstandig werken

1. Licentie 'methodiek en gedragsbevordering'

Module 5 'Gezondheid en gedragsverandering'

Hoofdstuk 2: opdracht 1 t/m 6

Les 2

Dinsdag 19 december van 10.45 - 12.15

Lesinhoud

- Terugblik vorige les

- Instructie paragraaf 2.3 en 2.4
- Zelfstandig werken

Leerdoelen module 5; H1

• Je kunt uitleggen hoe je de cliënt kunt motiveren tot gedragsverandering.
  
• Je kunt uitleggen hoe je observatie- en gesprekstechnieken gebruikt bij een cliënt.
  
• Je kunt uitleggen hoe je onderhandelingstechnieken en supporttechnieken inzet bij een cliënt.
  
• Je kunt samenvatten hoe je de verschillende modellen kunt gebruiken om het gedrag van de cliënt te beïnvloeden.

Leg uit wat aandachtgevend gedrag is

Welke vaardigheden heb je als (persoonlijk) begeleider nodig als je cliënten wil helpen met gedragsverandering?

Onderhandelingsmatrix

De onderhandelingsmatrix van managementprofessors Roy Lewicki en Alexander Hiam helpt je als (persoonlijk) begeleider om een onderhandelingsstijl te kiezen die past bij een situatie.

Onderhandelingsstijl

1. Concurrerend: gericht op een win-verlies uitkomst.

2. Samenwerkend: gericht op een win-win uitkomst.

3. Schikkend: gericht op geven en nemen.

4. Vermijdend: gericht op verlies-verlies uitkomst.

5. Meegaand: gericht op ik-verlies-jij-wint uitkomst.

Welke onderhandelingsstijl moet iemand bij jou inzetten om wat gedrag te veranderen?

Opdracht

Zie opdracht in de bijlage.

Opdracht maken in twee- of drietallen

Klassikaal bespreken

Supporttechnieken

Support is alles wat het gewenste gedrag mogelijk maakt; alles wat je kunt inzetten om de cliënt te ondersteunen. Er zijn drie soorten supporttechnieken:

1. Supporttechnieken die de capaciteit vergroten: bijvoorbeeld een cursus volgen of iemand zoeken die de cliënt ondersteunt;
2. Supporttechnieken die de motivatie vergroten: bijvoorbeeld de voortgang zichtbaar maken in een schriftje of via een app;
3. Supporttechnieken die via de omgeving werken: bijvoorbeeld reminders via de telefoon of een lijstje op de koelkast.

Zelfstandig werken

1. Licentie 'methodiek en gedragsbevordering'

Module 5 'Gezondheid en gedragsverandering'

Hoofdstuk 2: opdracht 7 t/m 10

Les 3

Vrijdag 8 december van 13.15 - 14.15

Lesinhoud

- Terugblik vorige les

- Instructie paragraaf 2.5
- Zelfstandig werken

Concurrerend

Samenwerkend

Schikkend

Vermijdend

Meegaand

Gericht op win-verlies uitkomst

Gericht op win-win uitkomst

Gericht op geven en nemen

Gericht op verlies-verlies uitkomst

Gericht op ik-verlies-jij-wint uitkomst

Een cliënt in de schuldsanering volgt samen met jou een online cursus over omgaan met financiën.

Dit is een supporttechniek gericht op...

1. Capaciteit
2. Motivatie
3. Omgeving

Modellen gedragsverandering

1. Gedragsveranderingsmodel van Balm
2. Verandercirkel van Prochaska en DiClemente
3. De Ladder van Tiggelaar

Gedragsveranderingsmodel van Balm

1. Openstaan
   
2. Begrijpen
   
3. Willen
   
4. Kunnen
   
5. Doen
   
6. Volhouden

Verandercirkel van Prochaska en DiClemente

1. Voorbeschouwing
   
2. Overpeinzing
   
3. Beslissing
   
4. Actief veranderen
   
5. Bestendiging

De Ladder van Tiggelaar

1. Het doel
2. Het gedrag
3. Support

Zelfstandig werken

1. Licentie 'methodiek en gedragsbevordering'

Module 5 'Gezondheid en gedragsverandering'

Hoofdstuk 2: alle opdrachten afmaken