H1.4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

1.4 | Leven van de landbouw

1.4: Leven van de landbouw

In deze paragraaf leer je:

•  hoe de landbouw ontstond.
  
•  welke kenmerken de landbouwsamenleving had.
  
• hoe de landbouw werd verspreid en in Nederland kwam.
  

Middelen van bestaan zijn manieren om in leven te blijven.
Welke middelen van bestaan hadden de eerste mensen?

1. Wilde dieren en verzamelen
2. Jagers en boeren
3. Jagen en verzamelen
4. Boeren en verzamelaars

Is de afbeelding van de jagers- en verzamelaars?

1. Ja
2. Nee

Wat is een ander woord voor een volk dat géén vaste woonplaats heeft maar rondtrekt?

Jagers-verzamelaars
hebben geen:

1. Dieren
2. Kinderen
3. Vaste woonplaats
4. tenten

De vruchtbare sikkel: ontstaan landbouw midden oosten, ca. 10.000 v. Christus (nieuwe steentijd)
--> landbouwrevolutie

Continuïteit en verandering

• Continuïteit: als iets niet of bijna niet verandert
• Verandering: Als iets verandert

Prehistorie

• De nomadische manier van leven bleef lang hetzelfde: continuïteit.
• Graan werd geplukt en verbouwd, er ontstond landbouw 

Landbouwrevolutie

• Gevolg van landbouw en veeteelt: minder nomaden
• Landbouwsamenleving
• Zelfvoorzienend: produceren eigen voedsel en kleding
• Bouwen huizen en dorpjes 

De eerste boeren bleven ook nog jagen.

1. Goed
2. Fout

Jager-verzamelaars

boeren

Landbouw in NL

• Mensen kwamen vanuit Afrika en Midden-Oosten naar Europa
• Rond 5300 v. Chr. eerste boerendorpen in Nederland
• Grond werd bewerkt ('ontgonnen') 

Hieronder staan twee zinnen waarvan één de oorzaak is en de ander het gevolg

=> Geef bij elke zin aan of deze oorzaak of gevolg is. 

Zin 1: Er ontstonden dorpen.

Zin 2: Mensen gingen aan landbouw doen.

oorzaak

gevolg

De overgang van Jager-verzamelaar naar boer was een enorme verandering, we noemen dit daarom ook wel de.....

1. prehistorie
2. landbouwsamenleving
3. landbouwrevolutie

Bij welk begrip past deze afbeelding het best?

1. Jager-verzamelaar
2. landbouwsamenleving
3. historie

Door wie is deze uitspraak gedaan? " Morgen trekken we weer verder, we kunnen hier geen eten meer vinden. De dieren zijn ook al verder getrokken en wij gaan achter ze aan"

1. een Jager-verzamelaar
2. Een Boer

Door wie is deze uitspraak gedaan? " We wonen op een vaste plek in een huis, verder hebben we best veel bezittingen zoals potten en gereedschappen om het land mee te bewerken"

1. Een Jager-verzamelaar
2. Een Boer

Videopdracht

Bekijk de video op de volgende slide en beantwoord daarna de vragen.

https:

Hoe heten de eerste boeren uit Zuid-Limburg?

1. Bandkeramiekers
2. Trechtbekers
3. Boeren
4. Hunebedbuwers

Jagers-verzamelaars veranderen hun manier van leven. Wat werden zij?

De eerste boeren leefden van de landbouw, maar moesten in het begin ook nog jagen en verzamelen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is veeteelt?

1. Het verbouwen van planten.
2. Het houden van dieren.
3. Een ander woord voor landbouw.
4. Het houden van een huisdier zoals een hond.

Wat is landbouw?

1. Het verbouwen van planten.
2. Het houden van dieren.
3. Het houden van een huisdier.
4. Een ander woord voor akkerbouw en veeteelt.

Aan de slag!

Lees blz. 18 t/m 20 in het informatieboek en maak vraag 1 t/m 7 blz.16-17 wb