§ 2.3 Amerika voor Columbus

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

        § 2.3Amerika voor Columbus

Gedaan:

• § 2.2 De Europese expansie begint

Deze les:

• § 2.3 Amerika vóór Columbus

Nog te doen:

• § 2.4  Spanjaarden en Portugezen in Amerika

Proefwerk:

• § 2.2, § 2.3 en § 2.4

Lesprogramma:

Nakijken § 2.3

Leerdoelen van § 2.3

Uitleg van § 2.3

Aan het werk 

Nakijken

Afsluiting

Leerdoelen:

1.Welke soorten samenleving in              Amerika ontstonden.

2. Welke beschavingen er                        ontstonden.

Dit ga je leren in paragraaf § 2.2: 

Taaldoelen:

Lezen, begrijpend lezen, leren samenvatten, leren van nieuwe historische begrippen en uitbreiding 

van de woordenschat.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Wat weet je van de Indianen?

Columbus ziet indianen

• De autochtone bewoners (indianen) die Columbus op de bahama's tegenkwam, waren niet ver ontwikkeld (landbouwsamenleving).
  
  
• Op het vasteland van Amerika was dit echter anders. Daar leefden meer dan 100 miljoen mensen!
  

Soorten samenlevingen in Amerika:

Uiterste noorden (huidige Canada): jagers-verzamelaars

Noorden (huidige VS): landbouwsamenlevingen met jacht op bizons en visserij op open grasvlaktes (prairies)

Midden- en Zuid Amerika: hoogontwikkelde samenlevingen met steden/tempels en paleizen                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             

Landbouw

• Koeien, paarden, varkens en schapen waren in Amerika onbekend.
• Lama's waren ongeschikt als trekdieren en bizons waren niet te temmen, waardoor het wiel niet werd uitgevonden.
  
  
  
• Er werden andere gewassen verbouwd dan in Europa (mais, tomaten, tabak, aardappelen)

Jager-verzamelaars

Jager-verzamelaars

Landbouwsamenleving

Landbouwsamenleving

Landbouwstedelijke samenleving

Landbouw

De Maya's (M-Amerika)

Vanaf 200-900 n.C. ontwikkelde de Maya's een hoogontwikkelde cultuur in Midden-Amerika.

Ze leefden (net als de oude Grieken) in tientallen stadstaten die voortdurend oorlog voerde met elkaar.

Ze hadden wel een gemeenschappelijke cultuur met schrift (hierogliefen), wetenschap (sterren- en wiskunde), kalenders en er werd aan een veelheid van goden geofferd.

Maya's

Bloeiperiode 200-900 n.Chr.
Vele stadstaten ipv rijk
Gezamenlijke cultuur
Schrift

Chichen Itza

Maya kalender

3 soorten:
historische
burgerlijke
religieuze doeleinden

Economie

Leven van de landbouw: maïs, bonen, chilipepers, katoen en fruit. 

Cacao was voor de elite (gebruik als betaalmiddel en voor de chocoladedrank)

Economie

• Handel met andere stadstaten. 

• Ambachten werden per wijk verdeeld en van generatie naar generatie doorgegeven.

• Ambachtswijken bestond vaak enkel uit familieleden 

Politiek

• Ze leefden (net als de oude Grieken) in tientallen stadstaten die voortdurend oorlog voerde met elkaar.
• Rond 600 n.C.: Calakmul vs Tikal.
• Alleen de elite mag regeren. De gewone man heeft niets te zeggen.

Politiek

• Aan degenen die misdrijven, zoals moord of overspel, begaan, worden zware straffen opgelegd.
• De Mayastraffen zijn zwaar en streng. Bij moord volgt de doodstraf. 

Religie

• Polytheïstische
• Sterrenkunde (de stand van de sterren en planeten worden diverse rituelen, ceremonieën en feesten georganiseerd)

Religie

• Mensenoffers (De goden behagen is van essentieel belang.)
• Voor de Maya’s is de hemel heilig. Bergtoppen en de toppen van (tempel)piramiden bevinden zich het dichtst bij de hemel en zijn daarom de heiligste plekken.

Maya religie

Volgens de Maya‟s bevinden de zielen van hun voorouders zich op de toppunten van de rotsige bergen.

Cultuur

• Hiërogliefenschrift
• Kunst, architectuur, wiskunde en astronomie.

0

De Azteken (Noord-(Midden)Amerika)

In 1325 stichten de Azteken op een eiland in een groot meer hun hoofdstad Tenochtitlan. Ze onderwierpen daarna andere volkeren.

Ook de Azteken geloofden in vele goden, maar aanbaden vooral de zon waarbij ze velen mensenoffers gaven.

Het was rond de tijd van Columbus een van de grootste steden op aarde met kanalen, tempels, markten en aquaducten.

Ze heersten over een rijk van 25 miljoen!

Pre-koloniale tijd

• Veel inwoners rond Andes: Hoger, was koeler
  
• Vruchtbare vulkanische grond
  
• Door terrassen was er water beschikbaar 
• Hoge bevolkingsdichtheid mogelijk (Machu Picchu)
  

Het Incarijk (Z-Amerika)

Landbouwstedelijke samenleving in de Andes (1438 in Peru gesticht).

Strak bestuurd door de Inca (keizer die beweerde af te stammen van de zon).

Steden werden hoog in de bergen gebouwd (hoofdstad Cuzco).

Buitenverblijven in het ontoegankelijke (steile pieken, afgronden, woest kolkende rivier) Machu Picchu (pas in 1911 ontdekt).

De Spanjaarden vernietigden in 1532 het Incarijk.

Machu Picchu (Peru)

Nakijken 

Werkboek § 2.1 

1 t/m 8

Tekstboek § 2.3

Lezen tekst: 

Indiaanse beschavingen

Werkboek § 2.3: 

Maken opdracht:

1, 2, 3, 4 en 5