H7.3 Karakteristieke groepen

Scheikunde H7.3
Deze les bestaat uit twee onderdelen. 



1 / 44
suivant
Slide 1: Diapositive
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

Cette leçon contient 44 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Scheikunde H7.3
Deze les bestaat uit twee onderdelen. 



Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Halogeenalkanen

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen deel 1
Je kunt nu:
  • De systematische naam van halogeenalkanen geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van halogeenalkanen tekenen wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Herhaling
De eerste twee dia's zijn een klein stukje herhaling van de vorige paragraaf en gaan over de naamgeving bij alkanen.

Daarna wordt uitgelegd hoe het dan zit wanneer een -H wordt vervangen door een Halogeen (-Cl, -Br, -F of -I).

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Naamgeving Alkanen
Moleculen met dezelfde molecuulformule (C4H10), maar een verschillende structuurformule heten: ISOMEREN

Voorbeeld: bij C4H10 kan je een onvertakte  en een vertakte koolstof keten maken. 


Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De naam van het onvertakte molecuul is: butaan.
Hoe stel je de naam van het vertakte molecuul op?
  1. Schrijf de stamnaam op.
  2. Schrijf daarvoor de naam van de vertakking.

De naam van het vertakte molecuul wordt dan: methylpropaan



2.
De vertakking is één C-atoom met daaraan 3 H-atomen. 
De naam van zo'n -CH3 groep is: methyl.
1.
Bij het vertakte molecuul zoek je eerst de hoofdketen
De hoofdketen is de langste keten van C-atomen. 
De hoofdketen is hier drie C-atomen, dus de stamnaam wordt: propaan

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Halogeenalkanen
Bij een HALOGEENALKAAN is een waterstofatoom vervangen door een halogeen atoom (fluor, chloor, broom, jood). 

Hiernaast zie je: 1-chloorbutaan en 2-chloorbutaan (dit zijn isomeren met molecuulformule C4H9Cl)

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke uitspraak is niet waar?
A
Isomeren hebben dezelfde molecuulformule maar een andere structuurformule
B
In koolwaterstoffen kunnen waterstofatomen vervangen worden door halogeenatomen
C
De systematische naamgeving van vertakte alkanen, halogeenalkanen en alkenen verloopt volgens vaste regels
D
Isomeren hebben dezelfde molecuulformule en dezelfde structuurformule maar de molecuulmassa is verschillend.

Slide 9 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 10 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 11 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 12 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 13 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 14 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 15 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen deel 1 behaald?
Ga voor jezelf na of je het volgende nu kunt:
  • De systematische naam van halogeenalkanen geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van halogeenalkanen tekenen wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Deel 2
Alkanolen

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen deel 2
Je kunt nu:
  • De systematische naam van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Alkanolen

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat moet je kennen/kunnen?
  • Je weet dat een alcohol een -OH groep (=hydroxylgroep) bevat.
  • Je kunt de regels van de systematische naamgeving toepassen bij de alkanolen.

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Alkanolen
Een Alcohol is een molecuul met een -O-H groep
Een -OH groep heet een hydroxyl groep

Een alkanol is een alkaan waarbij één H atoom vervangen is door een -OH groep

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

NAAMGEVING:
De naam van een alkanol krijg je door achter de stamnaam het achtervoegsel -ol te zetten

methanol
 


ethanol

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Ethanol is de alcohol die in bier, wijn of champagne zit.

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bij propaan kan de hydroxylgroep aan het eerste of het tweede C-atoom zitten. Dit geef je aan met een nummer:


propaan-1-ol
 


propaan-2-ol

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Systematische Naamgeving
Wanneer je op het plaatje hiernaast klikt wordt deze vergroot.

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van onderstaande structuurformule?

Slide 26 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 27 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 28 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 29 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 30 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de systematische naam
van deze structuurformule?

Slide 31 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen deel 2 behaald?
Ga voor jezelf na of je het volgende nu kunt:
  • De systematische naam van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Deel 3 (alleen voor vwo)

Alkaanzuren (VWO)

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Carbonzuur
een zuur heeft deze zijgroep: 

Een zuur is vaak een eindgroep, bijvoorbeeld bij butaanzuur,
de C van de zuurgroep telt dan mee bij de langste keten (stam)
zuurgroep
4           3            2            1
let op
de eindstandige C van de zuurgroep krijgt hier positie '1'
dus je telt vanaf de 'zure' C

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Carbonzuur
Carbonzuren zijn karakteristieke groepen waar

 een                    groep in zit (~COOH)
Carbonzuren hebben de hoogste prioriteit.
Alle andere functionele groepen worden dus zijgroepen
Hierdoor hebben zuren alleen een achtervoegsel: ~zuur
De C van het carbonzuur zit in de stam!


Slide 35 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Geef de juiste naam

Slide 36 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Geef de juiste naam

Slide 37 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Hydrofiel & hydrofoob
Stoffen die goed oplosbaar zijn in H2O; zijn hydrofiel.

Stoffen die slecht oplosbaar zijn in H2O; zijn hydrofoob.

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is hydrofiel & hydrofoob?
  • Hydrofiel: waterlievend
      --> Hydrofiele moleculen lossen goed op in   
        water. 

  • Hydrofoob: watervrezend                                                       ---> Hydrofobe moleculen lossen slecht op in water.









Tekst

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hydrofiel/hydrofoob
Heeft een molecuul een -OH of een -NH groep 
--> Hydrofiele stof

Andere groepen --> hydrofobe stof
Hydrofiel + hydrofiel = goed
Hydrofoob + hydrofoob = goed
Hydrofiel + hydrofoob = slecht 

Slide 40 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

HYDROFIEL EN HYDROFOOB

Slide 41 - Diapositive

Voorbeeld van olie en water
Huiswerk
Havo: leren H7.3 en maken 33 t/m 54

VWO: leren H7.3 en maken 26 t/m 40 (39 niet)

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Filmpje
Op de volgende dia kun je een filmpje van Sieger Kooij bekijken over karakteristieke groepen.
Ik heb een stukje uit het filmpje geknipt, omdat de informatie over die bepaalde groep voor jullie nog niet van toepassing is.
Veel plezier met het bekijken van het filmpje.

Slide 43 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 44 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions