lenin en stalin

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De Russische Revolutie

Even checken

vorige les:

1. het bestuur onder de laatste tsaar.

2. van de economische situatie in Rusland rond 1900.

3. van de invloed van WO I op de situatie in Rusland.

4. de aanleiding voor en het verloop van de Russische Revolutie.

Aprilstellingen van Lenin

april 1917

alle grond aan de boeren

alle macht aan de sovjets

alle fabrieken aan de arbeiders

vrede met Duitsland

Oktober 1917

• Onrust in Rusland blijft

• Communisten o.l.v. Lenin grijpen de macht en de voorlopige regering wordt afgezet

Vrede van Brest-Litovsk

maart 1918

Het communistische Sovjet-Rusland (later: Sovjet-Unie) sluit vrede met Duitsland

en laat zijn oude bondgenoten, Engeland en Frankrijk, in de steek

Burgeroorlog 1918-1922

Strijd tussen de Bolsjewieken en de Mensjewieken

einde burgeroorlog

• eind 1921 overwinning Rode leger.
• vijf miljoen doden.
• hongersnood.
• Rusland wordt Sovjet-Unie.
• Moskou heeft totale controle over SU.

wat heb je niet begrepen?

De Sovjet-Unie 

onder Lenin

1917-1924

Tussen dwang en belofte

Doel van deze les:

Begrijpen hoe de Sovjets hun communistische staat bouwden

1. Lenin

2. Stalin

Wat is communisme? (1)

• Arbeiders aan de macht

• Alle rijkdommen (ook de fabrieken en de machines) naar de arbeiders

• Omdat 'rijken' en fabrikanten dit niet zomaar zullen laten gebeuren zal er een revolutie van arbeiders komen, mét geweld.

Wat is communisme? (2)

• Einde aan de klassenmaatschappij (indeling van de maatschappij naar economische positie)
• Mensen hebben evenveel bezit.
  

• Tegen kapitalisme (ergens geld in stoppen met als doel meer geld te verdienen: winst maken). 

Wat is communisme? (3)

• Karl Marx schreef zijn ideeën op in Het Communistisch Manifest en later in Das Kapital
  

• Toen Marx in 1883 stierf was er nog nergens een revolutie van arbeiders geweest en bestond het communisme alleen op papier

• Op zijn graf in Londen staat: "Arbeiders aller landen verenigt U"

Hoe zag de Sovjet-Unie onder Lenin er uit?

• Eén partij heeft de macht: de Communistische Partij. Dit heet ook wel: eenpartijdictatuur

• Geheime politie (NKVD) rekent af met ‘vijanden’ van de Revolutie

• Alle productie gaat naar de staat

dus geen privé-bezit

• Nationalisatie van banken en fabrieken

De Sovjet-Unie 

onder Lenin

1917-1924

Nieuwe Economische Politiek

Beperkte terugkeer naar het kapitalisme vanwege de aanhoudende hongersnoden:

Boeren mochten een deel van hun oogst zelf verkopen

Eigenaren van lichte industrie mochten hun winst zelf houden

Binnenlandse handel werd weer toegestaan

Basisinzicht

Hoe kan het dat mensen die voor gelijkheid kiezen soms een dictator accepteren?

Tussen dwang en belofte

Doel van deze les:

Begrijpen hoe de Sovjets hun communistische staat bouwden

1. Lenin

2. Stalin

Stalin

• Na dood van Lenin Stalin aan de macht.
• Maakt einde aan NEP.
• Industrialiseert de Sovjet Unie.
• Opbouw zware industrie heel belangrijk

Planeconomie

Einde NEP

Verbod op particulier eigendom mbt productie

collectivisatie (landbouw en zware industrie)

de staat regelt vijfjarenplan

Stalinisme

-

1. miljoenen doden

-hongersnoden

-zuivering/terreur

2. leger?

+

1. van boerenmaatschappij naar wereldmacht

-zware industrie!

vragen?