Hofcultuur: muzikale vormgeving, madrigaal, secunda pratica,teamopdrachten

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Deze les

-Bespreking huiswerk

(vormgevingsaspecten muziek,

madrigaal, secunda pratica)

-Teamopdrachten

-Check out vraag

Lesdoelen

Je kent de muzikale vormgevingsaspecten: 

    Je kent het verschil tussen maat, ritme en tempo

   Je kan uitleggen wat een akkoord en een melodie is

   Je kan de klankkleur in een muziekstuk beschrijven 

Je weet wat madrigaal en secunda pratica zijn

Je weet waarom deze belangrijk waren voor het ontstaan van de opera gedurende de renaissance

Noem de muzikale vormgevingsaspecten die je hebt opgezocht:

Ritme - Maat

Wat is het verschil?

De maat is de onderliggende beat van de muziek, die 'voel' je vaak als je meeklapt. Dit is de indeling van de muziek in gelijke eenheden van één of meerdere tellen - bijvoorbeeld driekwartsmaat of vierkwartsmaat.

Ritme - Maat

Wat is het verschil?

Maat is de onderliggende beat van de muziek, die 'voel' je vaak als je meetikt of klapt. Dit is de indeling van de muziek in gelijke eenheden van één of meerdere tellen.

Ritme is de manier waarop de maat is ingedeeld, dat wil zeggen de duur van de noten. 

Welke maatsoort heeft
Piano Man van Billy Joel?

1. vierkwartsmaat
2. driekwartsmaat

elke maat 3 tellen - heet ook wel een wals 

Melodie is...

1. Ritme + toonhoogte
2. Maat + toonhoogte
3. Toonduur + toonhoogte
4. Toonhoogte + tempo

Noem voorbeelden van een klankkleur (warm, kil, etc)

Klankkleur

Wat is klankkleur?

Klankkleur is de sfeer die muziek, of bij zingen het stemgeluid, geeft. Elk instrument en elke stem heeft zijn eigen klankkleur.

Bijvoorbeeld: licht, duister, warm, kil, soepel, zwaar,  vol, warm of juist koel, rond, donker, helder, vlak of kaal. 

dat twee even hoge en even sterke tonen toch heel verschillend kunnen klinken.

Ook de combinatie van verschillende stemmen en instrumenten levert eveneens een eigen klankkleur op: koor, strijkorkest, symfonieorkest, blaasorkest (harmonieorkest, fanfare), pop-band en/of combinaties hiervan hebben alle een eigen, karakteristieke klank.  

In 2022 bracht de IJslandse zangeres Björk haar zevende album uit: Biophilia. In fragment 1 hoor je het nummer Crystalline van dit album. De tekst gaat over de eigenschappen van kristallen, die voor Björk een symbool vormen voor sluimerende oerkrachten.

In dit nummer worden de kristallen verklankt door de muziek.

(1p) Benoem de manier waarop de kristallen worden verklankt in fragment 1.

In 2022 bracht de IJslandse zangeres Björk haar zevende album uit: Biophilia. In fragment 1 hoor je het nummer Crystalline van dit album. De tekst gaat over de eigenschappen van kristallen, die voor Björk een symbool vormen voor sluimerende oerkrachten.

In dit nummer worden de kristallen verklankt door de muziek.

(1p) Benoem de manier waarop de kristallen worden verklankt in fragment 1.

Fragment 1

Stap 1: punten/woorden/bron

Stap 2: kernwoorden/ associëren/ vormgevingsaspecten?

Stap 3: vraag herhalen, dat zie/hoor ik aan.. waarom vraag? 

(1p) Benoem de manier waarop de kristallen worden verklankt in fragment 1.

Antwoord

De kristallen worden verklankt door hoge / bel-achtige klanken (klokkenspel).

Opmerking: Als in het antwoord ‘het repeterende karakter’ of ‘de korte klanken’ wordt genoemd, mag het niet goed worden gerekend (want het antwoord zegt niets over de klankkleur).

Het ritme van de melodie is

1. snel
2. langzaam

Omschrijf de klankkleur van de stem van Ella Fitzgerald

Accenten of syncopen (ritme)

Vertragen of versnellen

Maat 

Dynamiek

Toonhoogte

Korte toon of liggende toon

Hoog (snel) of 

laag (langzaam)

Toonduur

Tempo

Luid/hard of stil/zacht

Aanzwellend of wegstervend

Ritme

Melodie

Akkoorden

Opmerking: ritme en tempo zijn twee verschillende fenomenen. Het tempo van een muziekstuk kan langzaam zijn en toch snelle ritmische bewegingen kennen.

Vraag 13 wat is een madrigaal:

Vraag 14 - 2 aspecten secunda practica die belangrijk zijn voor opera (stijl):

Stravaganza 

Het Palazzo Pitti en de Bobolituinen vormen het decor van talloze feesten. De familie organiseerde talloze feesten om gezag en bewondering af te dwingen bij vriend en vijand. Het huwelijk tussen Ferdinand de'Medici en Christina van Lotharingen (1589) is het best gedocumenteerde feest. 

Waarom waren intermedi belangrijk voor de ontwikkeling van opera?

Check out vraag 1: Wat betekent 'secunda pratica'

Check out vraag 2: wat betekent 'madrigaal'

Huiswerk

1. Lees pagina 80

2. Hoe denk je dat muziek in de Barok klonk?