herhalingles 7/8

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

7.1 Pech...naar de rechter!

dagvaarding 

oproep om voor de rechter te verschijnen

(waarom, wanneer, waar)

rechtszitting 

soms bij verstek veroordelen

7.2 Hoe verloopt een rechtszaak?

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

1. De opening

Controleren van jouw gegevens

2. De aanklacht

De officier van justitie leest de aanklacht (=tenlastelegging) voor

3. Het getuigenverhoor

Mensen die iets gehoord of gezien hebben dat met de zaak te maken kan hebben. Getuigen mogen niet liegen.

4. Het verhoor van de verdachte

Eerst zelf vertellen wat er is gebeurd. Dan ondervragen de rechters, de officier van justitie en je eigen advocaat jou.

5. Het requisitoir

De officier van justitie zet na de ondervragingen alles nog even op een rijtje en komt met de strafeis

6. Het pleidooi

Jouw advocaat gaat jou verdedigen en vraagt om vrijspraak of een lichte straf. Soms doet de verdachte zelf zijn verdediging

7. Het laatste woord

Als verdachte heb je altijd het laatste woord. Je kunt ook nog iets zeggen over de strafeis van de officier

8. De uitspraak

De rechter vertelt of je schuldig of onschuldig bent en welke straf hij wil geven. Meestal is de uitspraak of het vonnis pas later

Waarom Straffen we?

De doelen van straf:

- Wraak en vergelding

- Genoegdoening 

- Afschrikken dader en samenleving

- Beveiliging van de samenleving

- Voorkomen van eigenrichting

- Heropvoeding / resocialisatie van de dader.

voor eigen rechter spelen, dus zelf straffen.

Straffen vroeger

• Tot de 11de eeuw waren er geen geschreven wetten. 
• Slachtoffers of familie van slachtoffers straften daders/verdachte zelf uit wraak.

• Rond de 12de eeuw kwamen er rechters. Het belangrijkste doel was afschrikking (voor dader en samenleving)

• Pas in de 19de eeuw begon men democratie en mensenrechten belangrijk te vinden. De doodstraf en martelingen werden afgeschaft en gevangenisstraffen werden de norm.  Strafrecht werd gemoderniseerd. 
• Na 1945 werd resocialisatie belangrijk: De daders moesten beter worden > Taakstraffen en behandelingen werden ingevoerd.

8.2 Soorten straffen....

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen 3 soorten straffen:

1 Hoofdstraffen

2 Bijkomende straffen

3 Maatregelen

Hoofdstraffen

Rechters leggen in Nederland jaarlijks tussen de 100.000 en 200.000 straffen op.  

Er zijn hoofdstraffen: 

• een geldboete > De rechter bepaalt dat je een boete moet betalen
•  Celstraf: Je wordt opgesloten.

- Hechtenis > Bij een overtreding, max een jaar in huis van bewaring. 

•  Gevangenisstraf: Bij een misdrijf, max levenslang in de gevangenis. 
• een taakstraf 

Bijkomende straffen

Een straf die er bij komt en te maken heeft met wat je hebt gedaan.

Bijvoorbeeld:

- Je mag niet meer autorijden

- Je mag geen arts meer zijn

-Je mag niet met kinderen werken

 Maatregelen

Is niet bedoelt om te straffen maar om je te helpen of om de samenleving te  beschermen.

Bijvoorbeeld:

• TBS
• Ondertoezichtstelling

TBS  Ter Beschikking Stelling

Wanneer een persoon een psychische afwijking of stoornis heeft, dan kan de rechter besluiten deze persoon op te laten sluiten in een TBS-kliniek. 

Hier krijgt diegene hulp en ondersteuning om om te gaan met de stoornis. Iemand met TBS komt vaak pas na vele jaren vrij, als hij helemaal genezen is. Deze straf komt regelmatig voor bij aggressieve daders en (kinder)verkrachters.  Ofwel daders bij wie 

In een gevangenis is er meestal geen hulp, daarmee verschilt TBS van een gewone gevangenis.

Voorwaardelijke straf

Een rechter geeft vaak een voorwaardelijke straf. Bijvoorbeeld:

'8 weken voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van 2 jaar'

Deze straf betekent dat je niet de cel in hoeft > Het is een waarschuwing. 

Als je binnen 2 jaar een soortgelijke fout maakt dan moet je die 8 weken wel zitten + een extra nieuwe straf.

8.3 Helpt straf?

Doelen van de les:

Na deze les kun jij...

- vertellen wat recidive is

- vertellen wat de reclassering doet.

Recidive

Iemand valt na een eerdere veroordeling opnieuw terug in crimineel gedrag.

50% van de ex-gevangenen pleegt nu binnen twee jaar opnieuw een misdaad. De reclassering helpt en begeleidt verdachten en veroordeelden om recidive te voorkomen.

De reclassering

De reclassering speelt een rol voor, tijdens en na het strafproces:

1.  Zij geven  voorlichting over de verdachte en de omstandigheden het delict aan de OvJ.
2. Zij geven ondersteuning tijdens detentie en houden toezicht op de uitvoering van taakstraffen.
3. Zij begeleiden en houden toezicht op mensen na hun terugkeer in de maatschappij.

aan het werk

2018: 4, 7, 8, 9, 12 en 13

2019: 17, 24, 26, 28

in je boek blz: 96 97