Hoofdstuk 6 - Het strafproces: wat gebeurt er na de rechtszaak?

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 3,4

Hoofdstuk 6

Het strafproces: Wat gebeurt er na de  rechtszaak?

'Gevangenisstraf zou alleen moeten
worden opgelegd aan gewelddadige criminelen'

'Een gevangenisstraf zou alleen moeten worden opgelegd aan gewelddadige criminelen'

Oneens

Eens

Wat leerde ik dit hoofdstuk?

• het verschil tussen de kantonrechter, de   politierechter en de meervoudige kamer
• hoe een rechtszaak verloopt
• de uitgangspunten van het strafprocesrecht
• de rechten en plichten van de verdachte in de   Nederlandse rechtsstaat
• de rechten van slachtoffers  

Terugblik vorig hoofdstuk

Wat leerde ik dit hoofdstuk?

• het verschil tussen de kantonrechter, de   politierechter en de meervoudige kamer
  
• hoe een rechtszaak verloopt
  
• wanneer er sprake is van klassenjustitie
  
• de uitgangspunten van het strafprocesrecht
  
• de rechten en plichten van de verdachte in de   Nederlandse rechtsstaat
  
• de rechten van slachtoffers

Terugblik vorig hoofdstuk

Wat leer ik dit hoofdstuk?

• het verschil tussen hoofdstraffen, bijkomende  straffen en   maatregelen
• voorbeelden te benoemen van verschillende sancties
• wat de doelen van straffen zijn
• wat de rol van de reclassering is
• het verschil tussen de 3 rechterlijke instanties
• het verschil tussen voorwaardelijke straf en   onvoorwaardelijke straf

Ik leer... (bb)

Wat leer ik dit hoofdstuk?

• het verschil tussen hoofdstraffen, bijkomende straffen en   maatregelen
  
• voorbeelden te benoemen van verschillende sancties
  
• wat de doelen van straffen zijn
• wat de rol en taken van de reclassering zijn
• het verschil tussen de 3 rechterlijke instanties
  
• het verschil tussen voorwaardelijke straf en   onvoorwaardelijke straf  

Ik leer... (kgt)

Uitspraken rechter:

1. Vrijspraak

2. Ontslaan van alle rechtsvervolging

3. Verdachte straffen

Als de verdachte niet wordt veroordeeld, omdat hij bijvoorbeeld zichzelf verdedigde. Welke uitspraak hoort hierbij?

Als de verdachte niet wordt veroordeeld, omdat hij bijvoorbeeld zichzelf verdedigde tijdens het delict. Welke uitspraak hoort hierbij?

1. Vrijspraak
2. Ontslaan van alle rechtsvervolging
3. Verdachte straffen

Sancties

De soorten straffen en maatregelen. 

Sancties worden onderverdeeld in hoofdstraffen, bijkomende straffen en maatregelen. 

Waar denk je

 aan bij straffen?

Waar denk je
aan bij straffen?

4 verschillende hoofdstraffen

1. Taakstraf of werkstraf

2. Geldboete

3. Gevangenisstraf

4. Hechtenis

In vrije tijd onbetaald werk doen

Duurt maximaal 1 jaar

Deze straf kan levenslang worden gegeven

Hechtenis

Taakstraf

Geldboete

Gevangenisstraf

Maximaal €870.000 betalen

Leerlingen zelf laten inschatten welk kenmerk bij welke straf hoort. 

Bijkomende straffen

Kan alleen worden opgelegd samen met een hoofdstraf of een andere bijkomende straf

Soorten bijkomende straffen

1. Uitspraak openbaar maken

2. Bepaalde rechten van de verdachte afnemen

Maatregelen

Zijn bedoeld om de schade te herstellen naar de situatie zoals hij was.

Of om de samenleving tegen de dader of de dader tegen zichzelf te beschermen

Soorten maatregelen

1. Goederen of de winst afpakken die de verdachte met zijn misdrijven heeft gemaakt

2. Schadevergoeding aan het slachtoffer

3. Tbs opleggen (behandelmaatregel)

Het rijbewijs van Noah wordt afgenomen door de rechter omdat hij op de scooter reed met te veel alcohol op. Welke soort sanctie hoort hierbij?

Het rijbewijs van Noah wordt afgenomen door de rechter omdat hij op de scooter reed met te veel alcohol op. Welke soort sanctie hoort hierbij?

1. Hoofdstraf
2. Maatregel
3. Bijkomende straffen

Voorwaardelijke straf

Veroordeelde krijgt een proeftijd. 

Straf wordt pas uitgevoerd als proeftijd niet is geslaagd.

Onvoorwaardelijke straf

Veroordeelde moet zijn straf direct uitzitten of betalen als het een geldboete is.

Doelen van straffen

1. Vergelding:  door middel van straf wordt de schuld van de de dader aan de maatschappij hersteld.

2. Genoegdoening: door straf krijgt het slachtoffer meestal genoegdoening.

Doelen van straffen

3. Preventie: met een straf laat de rechter de dader afschrikken om te voorkomen dat hij of een ander nog een keer de fout ingaat. 

4. Resocialisatie: daders moeten van hun straf leren zodat zij hun gedrag veranderen.

Doelen van straffen

5. Beveiliging van de samenleving: als de dader is opgesloten zorgt dat voor veiligheid voor de samenleving.

6. Handhaving van de rechtsorder: mensen moeten zich houden aan de wetten en regels. 

Doelen van straffen

7. Voorkomen van eigenrichting: mensen mogen niet zelf voor rechter gaan spelen.

Met welk doel wordt de schuld van de dader aan de maatschappij hersteld?

Met welk doel van straffen wordt de schuld van de dader aan de maatschappij hersteld?

1. Vergelding
2. Preventie
3. Genoegdoening
4. Resocialisatie

Met welk doel wordt de sanctie van een tbs-maatregel opgelegd bij een maatregel?

Met welk doel wordt de sanctie van een tbs-maatregel opgelegd bij een maatregel?

1. Voorkomen van eigenrichting
2. Preventie
3. Genoegdoening
4. Resocialisatie

Reclassering

Is een organisatie die werkt aan een veiligere samenleving. 

De reclassering zet zich in om herhaling van strafbaar gedrag te voorkomen. 

Voor, tijdens en na het strafproces speelt de reclassering een belangrijke rol

De rol van de reclassering

Reclassering werkt samen met de politie, justitie, gemeenten en het gevangeniswezen. Ook met de mensen die in aanraking zijn gekomen met politie

Voor, tijdens en na het strafproces speelt de reclassering een belangrijke rol

Taken van de reclassering

1. De rechtbank en het Openbaar Ministerie adviseren

2. Begeleiden en controleren van mensen die onder toezicht staan

3. Ten uitvoer leggen van werkstraffen

Met welke mensen werkt de reclassering samen?

Met welke mensen
werkt de
reclassering samen?

Drie rechterlijke instanties

1. Rechtbank

2. Het gerechtshof

3. Hoge Raad

Organisatie strafrecht

Deze tabel staat ook in het leer-werkboek criminaliteit vmbo van Seneca

Ilse is het niet eens met de uitspraak van de rechter, daarom gaat ze in hoger beroep. Bij welke rechterlijke instantie komt ze dan?

Ilse is het niet eens met de uitspraak van de rechter, daarom gaat ze in hoger beroep. Bij welke rechterlijke instantie komt ze dan?

1. Rechtbank
2. Gerechtshof
3. Hoge Raad

00:51

Met welk van de zeven doelen van straffen zou jij de
blokkeerders straffen?
En hoe zou jij ze straffen?*

Met welk van de zeven doelen van straffen zou jij de blokkeerders straffen?

En hoe zou jij ze straffen?

00:59

Uiteindelijk hebben de blokkeerders
een taakstraf van 90 uur gekregen.
Ben jij het hiermee eens?

Uiteindelijk hebben de blokkeerders een taakstraf van 90 uur gekregen.

Ben jij het hiermee eens?

Eens

Oneens

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat vind je nog lastig?

Wat heb ik geleerd deze les?

• het verschil tussen hoofdstraffen, bijkomende straffen en   maatregelen
  
• voorbeelden te benoemen van verschillende sancties
  
• de doelen van straffen
  
• de rol van de reclassering
  
• het verschil tussen de 3 rechterlijke instanties
  
• het verschil tussen voorwaardelijke straf en   onvoorwaardelijke straf

Ik leerde...

Wat heb ik geleerd deze les?

• het verschil tussen hoofdstraffen, bijkomende straffen   en maatregelen
  
• voorbeelden te benoemen van verschillende sancties
  
• de doelen van straffen
  
• de rol en taken van de reclassering
  
• het verschil tussen de 3 rechterlijke instanties
  
• het verschil tussen voorwaardelijke straf en   onvoorwaardelijke straf  

Ik leerde...

Einde van de les 'Het strafproces: Wat gebeurt er na de rechtszaak?'

De volgende Seneca-les gaat over:

Wat doet de overheid?