Filosofie - ethiek

• Filosofie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Mag je door rood rijden om op tijd op school te zijn?

JA

NEE

Mag de politie door rood rijden om ergens op tijd te zijn?

JA

NEE

Morele dilemma's

1. Botsing tussen waarden (alle keuzes hebben nadelen)

2. Keuzes sluiten elkaar uit.

3. Binnen de ethiek onderzoeken we dergelijke dilemma's. Wat is nou de juiste keuze om te maken? Wat is goed? Wat is het goede leven? etc. 

Waarom zijn morele dilemma's relevant: Ze dwingen je tot een keuze en dat maakt inzichtelijk wat je écht belangrijk vindt. 

Basisbegrippen

Waarden: Nastrevenswaardige kwaliteiten. VB: vrijheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid, gelijkheid etc.

Normen: Waarden worden concreet in normen. Normen zijn gedragsregels over hoe je je behoort te gedragen in bepaalde situaties.

Voorbeeld

Norm: Als iemand je de weg vraagt, help je die persoon door het uit te leggen. Waarde: behulpzaamheid

Basisbegrippen

Moraal

Samenhangend geheel van een door een bepaalde groep of cultuur geaccepteerde gedragsregels in samenhang met de geldende normen en waarden.

Ethiek

Beschrijft, bestudeert en verheldert normen, waarden, mensopvattingen etc. + bepalen criteria voor het beoordelen van criteria.

Normen en waarden die wij belangrijk vinden noemen we samen .......

Zaken die wij belangrijk vinden noemen we ........

Gedragsregels noemen we ......

Het denken over moraliteit noemen we ......

Ethiek

Normen

Waarden

Moraal

Opdracht: zelfsturende auto's

- Ethische dilemma: een kwestie waarbij het niet zo makkelijk is om een goede keuze te maken.

- Aan de ene kant zorgen zelfsturende auto’s voor minder verkeersdoden. Want je hebt geen last van menselijke fouten.

- Aan de andere kant kan er ook iets misgaan met de zelfsturende auto en dan zal de zelfsturende auto een beslissing moeten maken tussen wie moet blijven leven en wie niet.

2. Opdracht zelfsturende auto's

Ga naar http://moralmachine.mit.edu/

Klik op ‘start judging’.

Schrijf voordat je een keuze maakt per situatie op welke keuze je hebt.

Kijk goed naar de plaatjes (groen of rood licht, oude/jonge mensen, rijke mensen of arme, dik of dun etc.)

Aan het eind van de rit maak je screenshots van de resultaten die je na 13 keuzes krijgt.

Aan de hand van welke regels zou een zelfrijdende auto beslissingen moeten maken in dit soort gevallen?

Vind je dat er in de toekomst zelfrijdende auto's zouden moeten komen? Beargumenteer je antwoord.