H.4.5 De afschaffing van de slavernij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

De afschaffing van de slavernij

Paragraaf 4.5

Beeldmerk

De voorgrond toont de guillotine, het symbool van de Franse Revolutie. De achtergrond toont rijke burgers, leden van een wetenschappelijk genootschap, die naar een natuurkundig experiment kijken: de werking van een elektriseermachine. De witte pruiken waren in de 18e eeuw in de mode bij rijke burgers.

Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen . (Verlichting)

• §4.1 De pruikentijd

De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over – grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap  

(democratische revoluties)

• §4.2 Revolutie in Amerika
• §4.3 Revolutie in Frankrijk
• §4.4 Revolutie in Nederland

Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op –eigentijdse verlichte wijze vorm te geven  

(verlicht absolutisme)

• §4.1 De pruikentijd

Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de – daarmee verbonden transatlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme (slavenhandel)

• §2.5 Kolonialisme en slavernij
• §2.6 Afrika en de slavenhandel
• §4.1 De pruikentijd
• §4.6 De afschaffing van de slavernij

De Verlichting

• Periode (vanaf ongeveer 1700) waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand.
• Ze waren daarbij kritisch: niet zomaar alles aannemen omdat een koning of de kerk dat zegt.


• Ze vinden dat iedereen vrij en gelijkwaardig moet zijn: arm of rijk, slim of dom

Abolitionisme

• To abolish betekent in het Engels 'afschaffen'
  
• Abolitionisten willen slavernij afschaffen
• Het past niet bij de ideeën van
                         de Verlichting: mensen zijn gelijkwaardig, 
                         of het christendom: mensen moeten voor elkaar zorgen

John Gabriël Stedman (1744-1797) was een Schots-Nederlandse officier in de Schotse Brigade van het Nederlandse leger. Hij hielp bij het onderdrukken van een slavenopstand in Suriname. Hij werd verliefd op een slavin, en probeerde haar vrij te kopen. 

Over zijn ervaringen schreef hij een invloedrijk boek. Hierin bekommerde hij zich openlijk om de rechten van de tot slaafgemaakten, met name om de vraag of zij als mens behandeld moesten worden.

In dit boek verschenen dit soort afbeeldingen die ervoor zorgden dat de strijd van de abolitionisten steeds meer aandacht kreeg.

Engeland schaft de slavernij af

• In Engeland wordt in eerste instantie een wet aangenomen die slavenhandel verbied: er mogen dus geen 'nieuwe' slaven naar Amerika
  
• Dit bleek niet voldoende te werken, daarom werd slavernij in 1833 in het hele Britse Rijk afgeschaft.
• Slavenhouders kregen bij elkaar 20 miljoen pond aan schadevergoedingen

De afschaffing van de slavernij wordt in de krant bekend gemaakt.

Illegale slavenhandel

• Met slavenhandel werd veel geld verdiend.
• Ondanks de afschaffing van slavernij, werd er nog steeds illegaal in slaven gehandeld.
• Als een slavenschip het risico liep om betrapt te worden, werden de slaven overboord gegooid, zodat er geen slaven werden 'gevonden' door de marine

La Amistad (Spaans: De Vriendschap) was een Spaans slaventransportschip waarop in 1839 een opstand uitbrak. Deze opstand zou bekend worden als de Amistadopstand.

In 1997 werd dit verhaal door Steven Spielberg verfilmd in de film Amistad.

Nederland schaft de slavernij af

• Nederland schaft pas laat de slavernij af: 1863
• Pas als het economisch niet meer zo interessant wordt, wordt slavernij stapje voor stapje afgeschaft.
  
• Slavenhouders kregen 300 gulden (nu: €3000) per vrijgelaten slaaf.
• Sommige slaven worden verplicht om nog 10 jaar op de plantages te blijven werken

Op 1 juli wordt Keti Koti gevierd. Dit is een jaarlijks terugkerende Surinaamse feestdag ter viering van de afschaffing van de slavernij. De naam stamt uit het Sranantongo en betekent Ketenen Gebroken

De Amerikaanse Burgeroorlog

1861-1865

• De discussie over wél of geen slavernij leidt in de Verenigde Staten uiteindelijk voor een burgeroorlog tussen de Noordelijke Staten (zónder plantages en slaven) en de Zuidelijke Staten (mét plantages en slaven)
  
• Uiteindelijk wint het Noorden en wordt slavernij in de hele VS afgeschaft.

De Noordelijke Staten (blauw): zonder slaven

De Zuidelijke Staten (rood): met slaven

Uiteindelijk 

werd de slavernij onder leiding van president Lincoln afgeschaft!

Moord op Lincoln!

Hoeveel boten met slaven zijn er vanuit Afrika vertrokken naar de kolonies in Amerika?

1. 5.000 boten
2. 10.000 boten
3. 25.000 boten
4. 35.000 boten

Hoeveel slaven zijn er in totaal verhandeld van Afrika naar Amerika?

1. Tussen de 2 en 4 miljoen
2. Tussen de 4 en 8 miljoen
3. Tussen de 8 en 10 miljoen
4. Tussen de 10 en 14 miljoen

Hoeveel slaven werden er PER JAAR vervoerd van Afrika naar Amerika?

1. 280 slaven
2. 2.800 slaven
3. 28.000 slaven
4. 280.000 slaven

Hoeveel slaven werden er per keer vervoerd? Dus hoeveel slaven pasten er ongeveer op een boot?

1. 100 slaven per keer
2. 200 slaven per keer
3. 400 slaven per keer
4. 600 slaven per keer

Aan de slag

Wat:
Stelling: 'Moet Nederland zijn excuses bieden voor het slavernij-verleden?'
- Geef antwoord op de stelling en bedenk twee argumenten voor je antwoord.

Hulp: Zoek op het internet voor verschillende argumenten!