5.2.3 De WIC en Suriname

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

5.2.3 De WIC

WIC: West-Indische Compagnie 

Opgericht:

1621 (einde 12-jarig bestand...)

Doel WIC:

• Spanjaarden/Portugezen beroven (kaapvaart) 
• Driehoekshandel opzetten tussen Europa - Afrika - Amerika
  
• Een aspect daarvan: slavenhandel

De Atlantische Driehoekshandel

De schepen voeren met handelswaar naar Afrika, kochten daar slaven en voeren vanuit Zuid-Amerika en het Caribische gebied met goederen, meestal suiker, weer naar Nederland.

In 1628 veroverde Piet Hein de Spaanse Zilvervloot: al het door Spanje verzamelde zilver uit Amerika van dat jaar

Omgerekend miljarden euro's waard, genoeg om de oorlog tegen Spanje een jaar lang mee te betalen

Brazilië en slavenhandel

• De WIC veroverde de plantagekolonie Portugees Brazilië (1630)
• Voor de plantages zijn slaven nodig daarom wordt ook fort Elmina in Afrika (Ghana) veroverd
  

Nadat Piet Hein San Salvador in Brazilië veroverde was de feestvreugde in de Republeik groot.  En dit niet het minst in Sommelsdijk. Men vierde uitgebreid feest met als trieste gevolg dat het dorp inclusief kerkgebouw grotendeels afbrandde. Aan de achterkant van de kerk is dit nog steeds zichtbaar. 

Abolitionisme

• To abolish betekent in het Engels 'afschaffen'
  
• Abolitionisten willen slavernij afschaffen
• Het past niet bij de ideeën van de Verlichting: mensen zijn gelijkwaardig, of het christendom: mensen moeten voor elkaar zorgen

John Gabriël Stedman (1744-1797) was een Schots-Nederlandse officier in de Schotse Brigade van het Nederlandse leger. Hij hielp bij het onderdrukken van een slavenopstand in Suriname. Hij werd verliefd op een slavin, en probeerde haar vrij te kopen. 

Over zijn ervaringen schreef hij een invloedrijk boek. Hierin bekommerde hij zich openlijk om de rechten van de tot slaafgemaakten, met name om de vraag of zij als mens behandeld moesten worden.

In dit boek verschenen dit soort afbeeldingen die ervoor zorgden dat de strijd van de abolitionisten steeds meer aandacht kreeg.

Engeland schaft de slavernij af

• In Engeland wordt in eerste instantie een wet aangenomen die slavenhandel verbied: er mogen dus geen 'nieuwe' slaven naar Amerika
  
• Dit bleek niet voldoende te werken, daarom werd slavernij in 1833 in het hele Britse Rijk afgeschaft.
• Slavenhouders kregen bij elkaar 20 miljoen pond aan schadevergoedingen

De afschaffing van de slavernij wordt in de krant bekend gemaakt.

Illegale slavenhandel

• Met slavenhandel werd veel geld verdiend.
• Ondanks de afschaffing van slavernij, werd er nog steeds illegaal in slaven gehandeld.
• Als een slavenschip het risico liep om betrapt te worden, werden de slaven overboord gegooid, zodat er geen slaven werden 'gevonden' door de marine

La Amistad (Spaans: De Vriendschap) was een Spaans slaventransportschip waarop in 1839 een opstand uitbrak. Deze opstand zou bekend worden als de Amistadopstand.

In 1997 werd dit verhaal door Steven Spielberg verfilmd in de film Amistad.

Nederland schaft de slavernij af

• Nederland schaft pas laat de slavernij af: 1863
• Pas als het economisch niet meer zo interessant wordt, wordt slavernij stapje voor stapje afgeschaft.
  
• Slavenhouders kregen 300 gulden (nu: €3000) per vrijgelaten slaaf.
• Sommige slaven worden verplicht om nog 10 jaar op de plantages te blijven werken

Op 1 juli wordt Keti Koti gevierd. Dit is een jaarlijks terugkerende Surinaamse feestdag ter viering van de afschaffing van de slavernij. De naam stamt uit het Sranantongo en betekent Ketenen Gebroken

De Amerikaanse Burgeroorlog

1861-1865

• De discussie over wél of geen slavernij leidt in de Verenigde Staten uiteindelijk voor een burgeroorlog tussen de Noordelijke Staten (zónder plantages en slaven) en de Zuidelijke Staten (mét plantages en slaven)
  
• Uiteindelijk wint het Noorden en wordt slavernij in de hele VS afgeschaft.

De Noordelijke Staten (blauw): zonder slaven

De Zuidelijke Staten (rood): met slaven

Moet de Nederlandse regering excuses aanbieden over het slavernijverleden?
Probeer 2 argumenten te geven.

nos.nl