Les 5: bloedtransfusie & transplantatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Afweer

Herhaling vorige les

Vaccinatie:

passief en actief

natuurlijk en kunstmatig

opdracht 4 "specifieke afweer"

Leerdoel vandaag

• Je kunt uitleggen wat een transplantatie is

• Je kunt uitleggen welke maatregelen genomen worden om te voorkomen dat het lichaam een donororgaan of donorweefsel zal afstoten

opdracht 4 bespreken

1. Leg in een aantal zinnen uit wat de specifieke afweer is. Probeer dit te formuleren in je eigen woorden!

2. Leg uit wat het verschil is tussen humorale immuniteit en cellulaire immuniteit. Geef in je antwoord ook aan welke cellen bij beide vormen betrokken zijn.

3. Wat gebeurt er bij de humorale immuunrespons?

4. Wat gebeurt er bij de cellulaire immuunrespons?

5. Wat zijn complementfactoren en wat is hun rol in de afweer?

6. Cortisol is een stresshormoon. Kun je uitleggen wat de rol van cortisol is bij de regulatie van de afweer?

cortisol is een ....

1. enzym
2. neurotransmitter
3. hormoon
4. bloedeiwit

Het hormoon cortisol wordt verkocht als medicijn. Wat is de naam van dit medicijn?

1. ibuprofen
2. prednison
3. thyrax
4. progesteron

Wat is/zijn de reden(en) dat je zo vaak verkouden wordt?

1. je kan geen antistoffen maken tegen het verkoudheidsvirus
2. Een verkoudheidsvirus muteert snel
3. er zijn heel veel verschillende verkoudheidvirussen
4. je bent niet ingeënt tegen verkoudheidsvirussen

Waarom moeten mensen elk jaar opnieuw gevaccineerd worden tegen de griep?

1. Het vaccin is na een jaar uitgewerkt.
2. Het griepvirus muteert waardoor de vaccinatie elk jaar aangepast moet worden.
3. De geheugencellen raken uitgewerkt.
4. Alle antistoffen zijn na een jaar afgebroken.

Geen griepprik maar neusspray

Griep wordt veroorzaakt door griepvirussen. Om griep te voorkomen, kun je je laten inenten met een griepprik. Veel mensen zien op tegen het krijgen van een griepprik. Onderzoekers hebben een neusspray ontwikkeld tegen griep. De neusspray lijkt nog beter te werken dan de griepprik. De griepprik en de neusspray bevatten delen van griepvirussen. De delen komen bij het gebruik van de neusspray terecht in het slijmvlies van de neus. Het lichaam maakt vervolgens antistoffen tegen de griepvirussen.

Vraag 2: Leg uit dat het niet vaccineren van je eigen kind niet alleen een risico voor dat kind oplevert, maar ook de kans op ziekte in de hele populatie laat toenemen.

Is het inspuiten van antistoffen uit paardenbloed voorbeeld van actieve of passieve immunisatie?

1. actief
2. passief

Transplantatie en bloedtransfusie

Bloedtransfusie is een vorm van transplantatie

1. eens
2. oneens

weefseltransplantatie

• huid
• botten/pezen/kraakbeen
• cornea (hoornvlies)
• hartkleppen
• grote lichaamsslagaders

• bloed
• stamcellen

orgaantransplantatie

nieren

hart

long

maag

lever

pancreas

dunne darm

Welke bloedgroep(en) heeft/hebben de antigenen B

1. Bloedgroep A
2. Bloedgroep B
3. Bloedgroep AB
4. Bloedgroep O

symptomen transfusie reactie

Transfusiereacties kunnen gedurende de hele transfusie optreden. Symptomen kunnen zich tijdens aansluiten openbaren of binnen 6 uur na transfusie.

• Misselijkheid.
• Huiduitslag.
• Jeuk.
• Temperatuurstijging < 2 °C.

Ernstige reactie: Temperatuurstijging > 2 °C. Koude rillingen. Onrust.

Bekijk de video en beantwoordt daarna de volgende vraag:

Welke bloedcellen zijn verantwoordelijk voor afstoting?

Welke soort(en) bloedcellen zijn verantwoordelijk voor afstoting?

tranplantatie

• elke cel heeft MHC-1 moleculen (HLA antigenen)
• afweersysteem herkent die als lichaamsvreemd
• afstoting
• medicijnen tegen afstoting
• daarnaast zoeken ze een zo goed mogelijke (HLA-)match

Huiswerk

Lees: 

• A&F 3.8 en 3.9

Maak en lever in via Teams:

• Opdracht 5: Natuurlijke en kunstmatige immuniteit en  orgaantransplantaties

Over 2 weken hebben we de volgende les.